Open Science

Open Science gaat om het transformeren van de praktijken van kenniscreatie en -communicatie in alle takken van de wetenschap.

“Open kennis verhoogt kwaliteit en vertrouwen”
Paul Wouters, Open Science Ambassadeur van de Universiteit Leiden.

Open Science is in het bijzonder van belang om:

• De kwaliteit van de onderzoeksresultaten te verhogen
• Interdisciplinaire samenwerking te bevorderen;
• De integriteit van het onderzoeksproces op een hoger niveau te brengen en daarmee fraude in de wetenschap zoveel mogelijk te voorkomen;
• Het publiek een actievere rol te laten spelen in de onderzoeksagenda's (zie bv de Nationale Wetenschapsagenda);
• Onderzoeksdata sneller en op grotere schaal te benutten voor onderzoek, beleid en toepassingen en
• De sociale en technologische innovatie te stimuleren.

Open Science kan worden nagestreefd in verschillende onderdelen van het onderzoeksproces. Hieronder worden ze op een rijtje gezet:

FAIR data en datamanagement

FAIR staat voor Findable, Accessible, Interoperable en Reusable.
Wanneer je volgens de principes van Open Science werkt is het niet alleen belangrijk om de uiteindelijke publicatie te delen, maar ook om goed met je onderzoeksdata om te gaan en deze zo mogelijk te delen.

Open Access

Open Access is een van de meest bekende onderdelen van Open Science. Bij open access kan iedereen wetenschappelijke publicaties gratis lezen. Bij volledig open access mogen de publicaties tevens verder verspreid worden voor hergebruik door derden.

Erkennen en waarderen

Erkennen en waarderen van wetenschappers is nog vaak gebaseerd op het aantal publicaties of de impact van het tijdschrift waarin de wetenschapper gepubliceerd heeft. Door juist erkenning te geven voor hoe open een onderzoeker te werk gaat, stimuleer je Open Science.

Citizen Science

Citizen science kan worden gekenmerkt als wetenschap waarbij mensen uit de samenleving een actieve rol spelen. Dit kan op veel verschillende manieren, zoals door het meehelpen bij het verzamelen van data. Wat belangrijk is, is dat de burgers bijdragen aan het onderzoeksproces

Wat is Open Science niet?

Open Science betekent niet per definitie dat alle wetenschappelijke producten en processen voor iedereen te allen tijde toegankelijk moet zijn. Het motto van het Nationaal Programma Open Science (NPOS) is dan ook: “Open als het kan, gesloten als het moet.” Wetenschappelijke disciplines zullen langs verschillende paden en met verschillende snelheden de Open Science principes ontwikkelen en integreren in hun dagelijkse werkzaamheden.