Lezing

De Universiteit Leiden staat op de veertiende plek in de UI Green Metric, een wereldwijde duurzaamheidsranglijst voor universiteiten.

President Joko Widodo werd op 22 april in het Academiegebouw aan het Rapenburg ontvangen door Rector magnificus Carel Stolker en Henri Lenferink, de burgemeester van Leiden. Daarnaast was bij het bezoek ook Jet Bussemaker aanwezig, de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

Bijna 1100 buitenlandse studenten nemen deel aan de Orientation Week Leiden. Dankzij de stoomcursus Leids studentenleven raken ze snel vertrouwd met hun nieuwe stad en de universiteit. ‘In vergelijking met Seoel is het hier heel vredig.’

De ‘eh’-klank kan helpen bij het herkennen van een verdachte in afgetapte telefoongesprekken, aldus promovenda Meike de Boer. Forensische fonetiek noemen we dat. Ze vertelt erover in de podcast Wetenschap Vandaag van BNR Nieuwsradio.

De Universiteit Leiden heeft zes bachelor-topopleidingen, aldus de Keuzegids universiteiten 2024 die op 30 november 2023 verschijnt. De Leidse universiteit staat hierdoor opnieuw op de derde plaats van de brede universiteiten met de meeste topopleidingen.

Lezing

Het College van Bestuur laat door een postdoc een eenjarig vooronderzoek doen naar het koloniale en slavernijverleden van de Universiteit Leiden.

’Het is niet omdat het uit de natuur komt, dat het ook per definitie een optimaal medicijn is voor het menselijk lichaam’, zegt hoogleraar biologische chemie Nathaniel Martin. Daarom maakt een groep Leidse onderzoekers een verbeterde chemische versie van het veelgebruikte antibioticum vancomycine. Ze…

Acht op de tien experimentele geneesmiddelen overleven de testfase op patiënten niet. Piet Hein van der Graaf, hoogleraar Systeemfarmacologie, wil die verspilling van tijd en geld voorkomen met nieuwe meet- en rekenmethoden. Oratie 27 mei.

HDL staat bekend als het ‘goede cholesterol’: het verlaagt de kans op hart- en vaatziekten. Sommige families hebben van nature veel HDL in het bloed. Onderzoek naar hun erfelijk materiaal kan bijdragen aan de ontwikkeling van nieuwe medicijnen die HDL verhogen.

Een team van onderzoekers, onder wie chemicus Mario van der Stelt, heeft een nieuwe manier ontdekt om een van de menselijke kernreceptoren te blokkeren. De onderzoekers verwachten dat hun vinding een flinke impact heeft in de wereld van medicijnonderzoek. Publicatie in Nature Communications.

Baanbrekend werk van een Europees consortium maakt het mogelijk om eenvoudig nieuwe enzymen te ontdekken en te bestuderen. Het consortium publiceert de nieuwe technologie in het gezaghebbende open access tijdschrift ACS Central Science.

Brede universiteiten met veel aandacht voor fundamenteel onderzoek hebben de beste kans om bij te dragen aan economische innovaties, bijvoorbeeld in de life en data sciences. Dat zegt hoogleraar Simcha Jong in zijn oratie op 14 november.

Studentondernemers maakten een micro-3D-beeldje van koning Willem-Alexander ter grootte van een zoutkorrel. Op Koningsdag overhandigt Willem te Beest, vice-voorzitter van de Universiteit Leiden, het geprinte beeldje aan burgemeester Lenferink. De micro-3D-printtechniek van het studentenbedrijf Idris…

Leidse onderzoekers ontdekten dat het eiwit annexine A1 een belangrijke rol speelt in uitzaaiing van borstkanker. Het reguleert de plasticiteit van cellen waardoor tumorcellen beweeglijk worden en kunnen uitzaaien. Dinsdag 23 maart publiceren ze hun resultaten in PNAS Online Early Edition.

Negen talentvolle Leidse onderzoekers hebben een Vidi-subsidie ontvangen van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Vidi-subsidies zijn voor wetenschappers met al enige jaren onderzoekservaring om een eigen onderzoekslijn op te zetten of uit te bouwen.

Ondernemen met wetenschap als basis. Bijna dertig bètavrouwen kwamen op 2 juni samen in de Faculty Club om meer te leren over het opzetten van een onderneming. Om te luisteren naar gevestigde vrouwelijke ondernemers en om hun eigen idee te pitchen.

Splinternieuwe technieken om erfelijke informatie in kaart te brengen en er gerichte veranderingen in aan te brengen, maar ook de bruikbaarheid van big data in veredelingsonderzoek. Daaruit bestond het programma voor een delegatie van groenteveredelingsbedrijf Rijk Zwaan, die op woensdag 29 maart de…

Ionica Smeets wil het prijzengeld dat ze won met de Irispenning, een prijs voor excellente wetenschapscommunicatie, geven aan projecten van studenten.

Docenten Marjo de Graauw en Malte Riemann ontvangen allebei een Comenius Teaching Fellowship.

Met optimale combinaties van antibiotica kun je bacteriën beter bestrijden en tegelijk voorkomen dat ze snel resistent worden. Wetenschappers uit vijf Europese landen gaan zulke combinaties vaststellen en anderen helpen dat te doen. De Leidse hoogleraar Coen van Hasselt coördineert het project.

Als je heel goed bent in het ene, gaat dat soms ten koste van iets anders. Zo’n wisselwerking gaat ook op voor bacteriën. Wanneer bacteriën resistenter worden voor het ene antibioticum, worden ze soms gevoeliger voor een ander. Linda Aulin, promovendus in de farmacologiegroep van Coen van Hasselt, probeert…

Medisch onderzoek komt vaak overdreven in het nieuws. Niet alleen in journalistieke stukken zitten slordigheden, ook in academische persberichten worden resultaten overdreven. Dit blijkt uit een studie van wetenschappers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en de Universiteit Leiden, die…

Vanaf april 2011 staat in Leiden dé nationale faciliteit voor elektronenmicroscopie. Hier kunnen wetenschappers meer details van celstructuren zichtbaar maken dan nu in Nederland mogelijk is. Tien universiteiten en onderzoeksorganisaties werkten samen om de faciliteit voor elkaar te krijgen.

De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen heeft vijf Leidse hoogleraren uit diverse wetenschapsdomeinen gekozen als lid. Onder hen zijn twee vrouwen.

Ook een griepvirus kan een pandemie veroorzaken. En dan zijn we niet zo goed bewapend, want voor griepmedicijnen zoals Tamiflu beginnen griepvirussen resistent te worden. Chemicus Merijn Vriends werkte met succes aan een verbeterde versie van zulke medicijnen. Hij promoveert op 12 september.

Na zijn studie Bio-Farmaceutische wetenschappen in Leiden is alumnus Vincent Renken nu mede-oprichter van escaperooms in de buitenlucht. ‘Ik heb mij afgevraagd: wil je een standaard leven of wil je avontuur?’

Een ernstige longontsteking trefzeker behandelen: dat lukt vaak niet. De ziekteverwekker achterhalen gaat moeizaam. Promovenda Ilona den Hartog probeerde iets nieuws: ‘Wij zochten antwoorden in stoffen die ons lichaam zelf maakt.’ Promotie 17 september.

Op 18 november werd het boek Vallende kwartjes van Bas Haring en Ionica Smeets gepresenteerd. De ondertitel luidt: Een slimme selectie van leesbare wetenschap. En dat is precies de juiste omschrijving van deze bloemlezing, waarin natuurwetenschappelijke inzichten voor een groot publiek worden uitgel…

In een publicatie in Science beschrijft Noam Zelcer van het LACDR een tot nu toe onbekend mechanisme om de hoeveelheid LDL-cholesterol te reguleren. Hij kan dit mechanisme ook beïnvloeden. Dit biedt kansen op aanvulling en verbetering van de werking van zogenoemde statines: medicijnen om ‘slecht cholesterol’…

Vaardigheidsonderwijs geven aan studenten, onderzoekers en ondernemers, en start ups begeleiden. Dat zijn de belangrijkste functies van het Centrum voor Innovatie en Ondernemerschap – HUBspot – van de Universiteit Leiden, de Hogeschool Leiden en de gemeente Leiden.

Weet je nog, al die geneesmiddelen die halsoverkop als potentieel medicijn tegen COVID-19 werden ingezet? Bij een eventuele volgende pandemie willen we sneller en efficiënter een goede behandeling kunnen aanbieden. Daarom gaat een team onder leiding van Coen van Hasselt een platform ontwikkelen dat…

Brandwonden herstellen met een speciale stof uit inktvistanden. Dat is het doel van 11 ambitieuze Leidse studenten die dit jaar mee doen aan de internationale wedstrijd iGEM. Om hun project deze zomer uit te kunnen voeren, willen de studenten bijna tienduizend euro ophalen.

De lijst met verboden middelen van het Wereld Anti-Doping Agentschap (WADA) is enorm. Promovendus Jules Heuberger nam een groot deel ervan onder de loep, net als de detectiemethoden. Hij concludeerde: er is voor maar weinig stoffen bewijs dat ze daadwerkelijk de prestatie bevorderen. Promotie op 16…

Of een bacterie nuttig of schadelijk is voor een plant is nu eenvoudig en goed te voorspellen met de nieuwe software bacLIFE. Door de intuïtieve interface maakt het de geheimen van bacterie-genen veel toegankelijker. Een groep Leidse biologen presenteerde dit staaltje bioinformatica in Nature Commun…

Om studenten beter voor te bereiden op hun laboratoriumonderwijs, heeft een team van onderwijsdeskundigen en studenten van het LACDR interactieve video’s gemaakt. Na de lancering van hun website labprep.video is het materiaal beschikbaar voor iedereen in het hoger onderwijs. Projectleider Marjo de Graauw:…

NWO steekt geld in drie samenwerkingsprojecten met het bedrijfsleven. Het gaat om het versnellen van het zoeken naar nieuwe medicijnen, de studie van veranderingen in eiwit als medicijn en het ontwikkelen van analysetechnieken voor onderzoek naar de bouwstenen van het leven.

Ze kunnen een rol spelen in stofwisselingsziekten en sterke plantenvezels afbreken: β-glycosidases zijn belangrijke enzymen in de natuur. Fredj Ben Bdira veranderde deze enzymen om zo de productie van schone energie en behandelingen van patiënten met stofwisselingsziekten te verbeteren.

Gewapend met een zonnebril, een dikke laag zonnebrand en meerdere flesjes water zijn ruim 3300 studenten aan hun introductieweek begonnen. De start van de 55ste EL CID bleek uitgerekend de warmste dag van het jaar te zijn.

Hoe en wanneer kun je de effectiviteit van medicijnen het beste testen? Promovendus Rob van Wijk van het Leiden Academic Centre for Drug Research (LACDR) ontdekte dat zebravislarven het beste ingezet kunnen worden in geneesmiddelenonderzoek als ze vijf dagen oud zijn. Zijn bevindingen verschenen 15…

In de Leidse Pieterskerk gingen scholieren op zaterdag 24 februari op zoek naar een geschikte bachelorstudie. Lukte dat? En op welke manier helpt zo’n Open Dag daarbij?

Als kinderen gevraagd wordt een bèta-wetenschapper te tekenen, komt daar een kale man uit van middelbare leeftijd in een witte jas. Hoe komt dat? Onder andere doordat kinderen dit beeld al op de basisschool meekrijgen, ontdekte een groep Leidse wetenschapscommunicatie-onderzoekers. Publicatie in PLOS…

Bacteriën die groen, blauw of rood oplichten kunnen een rol spelen bij de aanpak van resistentie tegen antibiotica. Dertien ambitieuze Leidse studenten willen onder het motto ‘Say yes to stress’ 9000 euro ophalen om hun onderzoeksproject te realiseren.

Dankzij de idyllische setting met parelwitte stranden groeiden de Malediven uit tot een toeristische trekpleister. Dat zorgt voor inkomens maar is ook problematisch voor de kwetsbare natuur. Met bewoners probeerden studenten van diverse universiteiten de bodem weer vruchtbaarder te maken. Hoe deden…

Als onderdeel van Leiden European City of Science reikte de KNAW gister in het Academiegebouw de vierjaarlijkse Lorentzmedaille uit aan natuurkundige Daan Frenkel. De uitreiking was in samenwerking met het Lorentz Center en werd bijgewoond door minister van Onderwijs Cultuur & Wetenschap Robbert Dij…

Lezing, Natuurwetenschappelijk Gezelschap Leiden

Anne Meeussen, die in mei 2021 cum laude promoveerde op programmeerbare materialen, heeft de tweede Ehrenfest-Afanassjewa-prijs gewonnen, uitgereikt door de Dutch Physics Council.

’s Werelds oudst bekende lijm is gemaakt door neanderthalers. Maar hoe maakten ze dat plaksel zo’n 200.000 jaar geleden? Leidse archeologen hebben drie mogelijke manieren ontdekt. Publicatie in Scientific Reports, 31 augustus.

Met het Programming Education Research Lab doet Felienne Hermans onderzoek om programmeren voor iedereen beschikbaar te maken. In onderwijsblad Vives legt zij uit waar de onderzoeksgroep zich mee bezig houdt en hoe zij te werk gaan.