Slaafgemaakten in de bediening zetten, bestuurder worden van de West-Indische Compagnie of uniformen maken voor het koloniale leger. Ook vele Leidenaren speelden op hun manier een rol in het koloniale en slavernijverleden. Historici doen vooronderzoek en vinden opvallende voorbeelden.

President John Quincy Adams studeerde in Leiden. Zijn vader John Adams, ook president, lobbyde voor erkenning van de jonge Verenigde Staten en kreeg hier hulp van hoogleraar en uitgever Johan Luzac. En wat hebben de presidenten Bush en Obama met Leiden?

De Duitse historicus Katja Happe is de nieuwe Cleveringahoogleraar van de Universiteit Leiden. Ze houdt op 26 november 2019 de Cleveringa-oratie. Happe doet onderzoek naar de Jodenvervolging in Nederland en schreef daarover het alom geprezen boek ‘Veel valse hoop’.

Hoeveel energie en uitstoot van broeigaskas kunnen Nederlandse woningen besparen? Xining Yang gebruikt Leiden als voorbeeld en laat met zijn onderzoek zien hoe enorm de impact kan zijn. Als we tenminste harder aan de slag gaan met verduurzamen. Yang promoveert 28 juni op de modellen die hij ontwikke…

Je moet nú aan de slag, en het positieve resultaat is er pas als jouw termijn er al lang op zit. Dat is zo ongeveer het vervelendste wat je tegen politici en beleidsmakers kunt zeggen. Toch is dat precies de boodschap van twee recente rapporten over duurzaam grondstofgebruik van het Centrum voor Mil…

Onder het mom van warmetruiendag draaien we op 10 februari de thermostaat een paar graden terug in de universiteitsgebouwen. Ben je niet zo warmbloedig ingesteld? Vind troost in de wetenschap dat er studenten zijn die niet één dag, maar de hele winter lang bewust minder stoken.

In zijn kunst toont Rafael Martig hoe drastisch de natuur verandert door de mens. Veldwerk tijdens zijn studie versterkte dat inzicht. ‘Op Ameland trof ik een weelde aan weidevogels, maar het groen op het vaste land bleek vaak een graswoestijn.

Nu er weer oorlog woedt in Europa lijkt de vraag wanneer je opstaat tegen onrecht weer actueler dan ooit. In zijn Cleveringa-oratie op 24 november zal historicus Gert Oostindie ingaan op de vraag: waarom was de koloniale overheersing heel lang bijna geen thema in Leiden?

Hij ontdekte hoe je de draaiing en het middelpunt van ons Melkwegstelsel berekent, voorspelde waar kometen vandaan komen en legde de basis voor de Nederlandse radioastronomie: de Leidse hoogleraar Sterrenkunde Jan Hendrik Oort (1900–1992). Piet van der Kruit, zelf ooit promovendus bij Oort, schreef…

Na decennia van intensieve landbouw staat het veenweidegebied onder druk. In het Polderlab werken wetenschappers, boeren en beleidsmakers samen aan toekomstbestendige vormen van landbouw. ‘Het is ongelooflijk hoe snel het systeem opveert zonder intensieve bemesting.’

Yousef Yousef, succesvol ondernemer in waterzuivering, zit sinds kort in de Raad van Advies van de Rechtenfaculteit. Lees het interview over zijn loopbaan.

In zijn oratie pleit hoogleraar Milieu en Duurzaamheid Jan Willem Erisman voor lokale oplossingen met meer vrijheid om te voldoen aan de milieu-, natuur- en klimaatdoelen. Dan kunnen boeren bijvoorbeeld zelf oplossingen bedenken voor de stikstofproblematiek. Het idee sluit aan bij het coalitieakkoord,…

Onze rechtsstaat brokkelt af, waarschuwt jurist Lilian Gonçalves-Ho Kang You in haar Cleveringa-oratie. Ze houdt een confronterende spiegel voor: aan het begin van de Tweede Wereldoorlog en tijdens de militaire dictatuur in Suriname dachten velen dat het niet zo’n vaart zou lopen.

Door elke afzonderlijke beslissing, hoe klein die ook is, maken mensen geschiedenis. Dat zei historicus Katja Happe toen zij op 26 november de Cleveringa-oratie uitsprak. Ze vertelde erover aan de hand van individuele reacties op de Jodenvervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Een groep vertrouwelingen waaronder een oud-student van Meijers voorkwam zijn deportatie naar een vernietigingskamp. Cleveringahoogleraar Marjan Schwegman openbaarde in haar oratie op 27 november de vervolgingsgeschiedenis van de Joodse hoogleraar Eduard Meijers.

Met een zeilbootje, kano of stiekem op een schip. In de Tweede Wereldoorlog proberen ook Leidse studenten de Noordzee over te steken om zich aan te sluiten bij de geallieerde troepen. ‘Soldaat van Oranje’ is de bekendste, maar wie waren de andere Engelandvaarders?

Astronoom en wetenschapscommunicator Pedro Russo wint de K.J. Cathprijs en € 2.500 euro voor zijn outreach-inspanningen om wetenschap bij het grote publiek te brengen. ‘Er zijn zo veel briljante wetenschappers, en zo weinig mensen die over wetenschap communiceren.’

Ontroerd nam Hiltje Cleveringa op 16 januari het eerste exemplaar in ontvangst van de biografie van haar vader Rudolph Cleveringa. Met enkele cliffhangers in zijn toespraak – onder ander over Churchill – moedigde biograaf Kees Schuyt het publiek aan zijn boek ook daadwerkelijk te gaan lezen.

Als Plastic Soup Surfer maakte Merijn Tinga in 2016 nieuws. Met windkracht 6 waagde de Leidse bioloog de overtocht naar Engeland, op een draagvleugel-kiteboard van statiegeldflessen. Interview met een Leidse kunstenaar, een strijder tegen de plastic afvalberg, en een zoekende vader.

Op 4 mei herdacht de Universiteit Leiden de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog uit onze universitaire gemeenschap. Alumni, (oud)medewerkers van de universiteit en studenten kwamen bijeen voor dit Uur van Herinnering.

Farmaceutisch bedrijf Janssen begint met de bouw van een nieuw kantoor- en laboratoriumgebouw op het Leiden Bio Science Park. De eerste paal van het 13.500 vierkante meter grote gebouw is inmiddels de grond in geslagen.

De overgang naar duurzame energie betekent ook dat onze ruimte anders ingedeeld moet worden. Milieu-onderzoeker Paul Behrens en masterstudent John van Zalk onderzochten voor het eerst hoeveel ruimte de productie van verschillende energievormen kost. Biomassa, waterkracht en wind - van vitaal belang…

Moet de Universiteit Leiden onmiddellijk alle banden met de fossiele industrie verbreken? Die vraag stond op woensdagmiddag 27 september centraal tijdens een twee uur durend debat onder studenten, wetenschappers en niet-wetenschappelijke medewerkers. Het antwoord was voor de één helderder dan voor de…

Congres/symposium, LDE event

De Slag bij Heiligerlee, op 23 mei 450 jaar geleden, wordt dit jaar uitbundig herdacht als een epische veldslag in onze geschiedenis. Maar klopt dat ook? Hoogleraar Vroegmoderne geschiedenis Judith Pollmann ontrafelt de mythes over ‘Heiligerlee’ en de Tachtigjarige Oorlog.

De opening van het academisch jaar stond 4 september in het teken van duurzaamheid. De universiteit kan een leidende rol spelen in het oplossen van duurzaamheidsvraagstukken. Hoe doet ze dat en wat kan ze nog meer doen? Ook was er ruimte voor een kritische noot.

Deze week was de samenwerking tussen de Zwerfinator en Universiteit Leiden in het nieuws vanwege de loslatende etiketten op statiegeldflesjes. In het NOS journaal werd gerapporteerd dat de Zwerfinator een handhavingsverzoek bij de Inspectie heeft ingediend. Het Leiden Advocacy Project on Plastic…

Vier studenten richtten op de dies natalis van 1968 de Leidse Studentenwerkgroep Homoseksualiteit op. Het zou het startsein worden voor de homobeweging in Leiden die nu 50 jaar bestaat. Wat is er bereikt en hoe staat het nu met de emancipatie?

In Leiden zijn vele belangrijke ontdekkingen gedaan. De route Leiden Discoveries loodst je door de stad. Zoals langs het lab van nobelprijswinnaar Willem Einthoven, hoogleraar fysiologie. Zijn belangrijkste vinding, de elektrocardiograaf, redt nog altijd mensenlevens.

Onderzoek naar ons koloniale en slavernijverleden, openhartige gesprekken bij een Keti Koti-tafel, tentoonstellingen, lezingen en podcasts die de link leggen tussen heden en verleden. Op vele manieren sloten medewerkers en studenten aan bij het landelijke Herdenkingsjaar Slavernijverleden. Hoe deden…

De dodenherdenking op 4 mei zal dit jaar anders zijn, maar niet minder indrukwekkend. Japanoloog Ethan Mark geeft een online lezing over onderbelichte oorlogsgeschiedenissen. Via Open Joodse Huizen zijn er aangrijpende onlineverhalen te beluisteren over Joodse alumni. En vanaf het Academiegebouw zullen…

Nieuwe woningen in oude labs en opvallende architectuur voor universiteitsgebouwen en hightechbedrijven. Plus groene recreatieparken aan het water. Een expositie in de Oude UB laat zien hoe ingrijpend het Leiden Bio Science Park de komende jaren gaat veranderen.

Drie nieuwe initiatieven zorgen letterlijk en figuurlijk voor een diverser beeld van de academische geschiedenis: een historisch onderzoek naar de achtergrond van studenten en wetenschappers, een nieuw boek over het Academiegebouw en twee sculpturen van vrouwelijke wetenschappers: astrofysicus Ewine…

Een verpakkingsvrije winkel, kleine mobiele huisjes, heel Leiden aan de zonnepanelen… Jeroen Schrama, alumnus Bestuurskunde, is een creatieve wereldverbeteraar. ‘Als we de planeet écht willen redden moeten we veel radicalere keuzes maken.’

De hele wereld haalt grondstoffen uit Latijns-Amerika, maar dat gaat ten koste van de natuur. Håvar Solheim onderzoekt de rol van de georganiseerde misdaad in deze milieucriminaliteit en Soledad Valdivia onderzoekt duurzame stedelijke initiatieven in Latijns-Amerika. Hoe zien de universitair docenten…

De verloren lading op zee door de ramp met de MSC Zoe moet worden beschouwd als milieuvervuiling en informatie hierover moet openbaar worden gemaakt. Zo stelden de onderzoekers van de Leiden Advocacy Project (LAPP). Naar aanleiding van hun onderzoek geeft de overheid de informatie na vijf jaar eindelijk…

De eerste lichting masterstudenten Governance of Sustainability is geslaagd. Tijdens een feestelijke ceremonie in Wijnhaven op 17 september, ontvingen zij hun diploma. En ze zullen niet de laatsten zijn: De masteropleiding neemt alleen maar in populariteit toe. ‘We zijn erg trots op deze eerste lichting…

Op 4 mei herdenkt de universitaire gemeenschap in Uur van Herinnering alle studenten en medewerkers die gedood werden in de Tweede Wereldoorlog. Ook is er aandacht voor onvrijheid en onderdrukking vandaag de dag. Drie vragen aan Amerikanist Sara Polak, voorzitter van het comité Uur van Herinnering.

De Surinamer Paul Christiaan Flu was een briljante tropenarts die in 1938 rector magnificus werd van de Universiteit Leiden. De oorlogsjaren maakten echter abrupt een einde aan zijn bliksemcarrière: zijn zoon werd vermoord en zelf zat hij gevangen in een concentratiekamp. Een trieste familiekroniek.

Als ware detectives spitten Dirk van Delft en Frits Berends, beiden emeritus-hoogleraar, in het leven en werk van de grote natuurkundige Hendrik Lorentz. Hun vuistdikke biografie ‘Lorentz: gevierd fysicus, geboren verzoener’ verschijnt op 25 oktober. Wat ontdekten zij over deze Leidse Nobelprijswinn…

Een eerlijker verdeling van welvaart en gelijke rechten voor iedereen op deze aardbol zijn broodnodig in de strijd voor een leefbare planeet, betoogt hoogleraar antropologie Marja Spierenburg. ‘Dat levert ook brede steun op voor verduurzaming.’

De Leidse universiteit lauwerde op 10 mei 1946 Sir Winston Churchill met een eredoctoraat in de Rechtsgeleerdheid. In zijn dankwoord toonde de voormalige oorlogspremier zijn Britse humor: ‘Ik voel me de meest geleerde man ter wereld.’

De nieuwe privacywetgeving bemoeilijkt de bestrijding van mensenhandel: minderjarige slachtoffers worden vaak niet meer geregistreerd. Cleveringahoogleraar Corinne Dettmeijer riep in haar oratie iedereen op alert te zijn. ‘Wij willen niet wonen in een samenleving waarin mensen worden gebruikt als we…

Als symbool van het kwaad staat de Holocaust in het hart van de westerse herinneringscultuur. Maar die herdenking leidt tot heel uiteenlopende inzichten, stelt Cleveringa-hoogleraar Frank van Vree in zijn oratie. Is de geschiedenis een bron van identiteit of kritische reflectie?

Geen bonte mix meer aan kledingstijlen en vele tinten zwart tijdens de promotieplechtigheid. Want sinds kort mogen ook oppositieleden en copromotoren in toga als ze geen hoogleraar zijn. De verruiming benadrukt de gelijkwaardigheid van alle leden. Hoe historisch is deze verandering?

Ieder jaar herdenkt de Universiteit Leiden op 26 november de protestrede van professor Cleveringa tegen de nazi’s. In de Tweede Wereldoorlog kwamen tenminste 663 studenten, medewerkers en alumni van de universiteit om. Over deze slachtoffers was weinig bekend. Promovendus Adriënne Baars achterhaalde…

De Europese commissie heeft twee miljoen Euro ter beschikking gesteld voor EU Space Awareness, een project dat kinderen en tieners laat zien welke mogelijkheden er liggen in ruimtevaarttechnologie en basisschoolleerlingen inspireert op een leeftijd dat hun nieuwsgierigheid maximaal is en hun normen…

Met een penseel of camera: al eeuwenlang brengen schilders en fotografen in beeld hoe Leidse studenten studeren. Een expositie in de Hortus botanicus wijst op de verschillen en overeenkomsten in 450 jaar studentenleven. Bij de opening werd ook vooruitgeblikt: hoe ziet onderwijs er in de toekomst uit…

Fossielvrij tegen KLM over greenwashing, gemeenten tegen Chemours over het lozen van PFAS, de klimaatzaken tegen Shell en de ING Bank. Voorbeelden genoeg van recente civielrechtelijke zaken over duurzaamheid. Maar heeft procederen bij de burgerlijke rechter over duurzaamheid eigenlijk wel effect?

Lezing, Kaiser Lente Lezing