Drie nieuwe initiatieven zorgen letterlijk en figuurlijk voor een diverser beeld van de academische geschiedenis: een historisch onderzoek naar de achtergrond van studenten en wetenschappers, een nieuw boek over het Academiegebouw en twee sculpturen van vrouwelijke wetenschappers: astrofysicus Ewine…

De eerste lichting masterstudenten Governance of Sustainability is geslaagd. Tijdens een feestelijke ceremonie in Wijnhaven op 17 september, ontvingen zij hun diploma. En ze zullen niet de laatsten zijn: De masteropleiding neemt alleen maar in populariteit toe. ‘We zijn erg trots op deze eerste lichting…

De verloren lading op zee door de ramp met de MSC Zoe moet worden beschouwd als milieuvervuiling en informatie hierover moet openbaar worden gemaakt. Zo stelden de onderzoekers van de Leiden Advocacy Project (LAPP). Naar aanleiding van hun onderzoek geeft de overheid de informatie na vijf jaar eindelijk…

De hele wereld haalt grondstoffen uit Latijns-Amerika, maar dat gaat ten koste van de natuur. Håvar Solheim onderzoekt de rol van de georganiseerde misdaad in deze milieucriminaliteit en Soledad Valdivia onderzoekt duurzame stedelijke initiatieven in Latijns-Amerika. Hoe zien de universitair docenten…

Op 4 mei herdenkt de universitaire gemeenschap in Uur van Herinnering alle studenten en medewerkers die gedood werden in de Tweede Wereldoorlog. Ook is er aandacht voor onvrijheid en onderdrukking vandaag de dag. Drie vragen aan Amerikanist Sara Polak, voorzitter van het comité Uur van Herinnering.

De Surinamer Paul Christiaan Flu was een briljante tropenarts die in 1938 rector magnificus werd van de Universiteit Leiden. De oorlogsjaren maakten echter abrupt een einde aan zijn bliksemcarrière: zijn zoon werd vermoord en zelf zat hij gevangen in een concentratiekamp. Een trieste familiekroniek.

Geen bonte mix meer aan kledingstijlen en vele tinten zwart tijdens de promotieplechtigheid. Want sinds kort mogen ook oppositieleden en copromotoren in toga als ze geen hoogleraar zijn. De verruiming benadrukt de gelijkwaardigheid van alle leden. Hoe historisch is deze verandering?

Als symbool van het kwaad staat de Holocaust in het hart van de westerse herinneringscultuur. Maar die herdenking leidt tot heel uiteenlopende inzichten, stelt Cleveringa-hoogleraar Frank van Vree in zijn oratie. Is de geschiedenis een bron van identiteit of kritische reflectie?

Ieder jaar herdenkt de Universiteit Leiden op 26 november de protestrede van professor Cleveringa tegen de nazi’s. In de Tweede Wereldoorlog kwamen tenminste 663 studenten, medewerkers en alumni van de universiteit om. Over deze slachtoffers was weinig bekend. Promovendus Adriënne Baars achterhaalde…

De nieuwe privacywetgeving bemoeilijkt de bestrijding van mensenhandel: minderjarige slachtoffers worden vaak niet meer geregistreerd. Cleveringahoogleraar Corinne Dettmeijer riep in haar oratie iedereen op alert te zijn. ‘Wij willen niet wonen in een samenleving waarin mensen worden gebruikt als we…

Een eerlijker verdeling van welvaart en gelijke rechten voor iedereen op deze aardbol zijn broodnodig in de strijd voor een leefbare planeet, betoogt hoogleraar antropologie Marja Spierenburg. ‘Dat levert ook brede steun op voor verduurzaming.’

De Leidse universiteit lauwerde op 10 mei 1946 Sir Winston Churchill met een eredoctoraat in de Rechtsgeleerdheid. In zijn dankwoord toonde de voormalige oorlogspremier zijn Britse humor: ‘Ik voel me de meest geleerde man ter wereld.’

De Europese commissie heeft twee miljoen Euro ter beschikking gesteld voor EU Space Awareness, een project dat kinderen en tieners laat zien welke mogelijkheden er liggen in ruimtevaarttechnologie en basisschoolleerlingen inspireert op een leeftijd dat hun nieuwsgierigheid maximaal is en hun normen…

Lezing, Kaiser Lente Lezing

Als ware detectives spitten Dirk van Delft en Frits Berends, beiden emeritus-hoogleraar, in het leven en werk van de grote natuurkundige Hendrik Lorentz. Hun vuistdikke biografie ‘Lorentz: gevierd fysicus, geboren verzoener’ verschijnt op 25 oktober. Wat ontdekten zij over deze Leidse Nobelprijswinn…

Fossielvrij tegen KLM over greenwashing, gemeenten tegen Chemours over het lozen van PFAS, de klimaatzaken tegen Shell en de ING Bank. Voorbeelden genoeg van recente civielrechtelijke zaken over duurzaamheid. Maar heeft procederen bij de burgerlijke rechter over duurzaamheid eigenlijk wel effect?

Lezing, Studium Generale

Loopbaan en solliciteren

De Deense wetenschapper Niels Stensen zorgde in de 17e eeuw voor baanbrekende inzichten in de anatomie van het lichaam en de aarde. Het gedachtengoed van deze Leidse alumnus is nog altijd relevant, zo blijkt uit een expositie in de Oude Universiteitsbibliotheek.

Een maansteen van de Apollo 17-missie, antieke globes en de kosmos volgens Wassily Kandinsky. Ewine van Dishoeck, hoogleraar Moleculaire astrofysica, stelde een indrukwekkende expositie samen in Rijksmuseum Boerhaave.

Hoe kunnen dure en zeldzame materialen beter worden gebruikt om schonere brandstof goedkoper te produceren? Onder leiding van Marc Koper, hoogleraar katalyse en oppervlaktechemie, publiceren internationale teams van wetenschappers 3 publicaties in Nature Communications.

Het succes van de Nederlandse radioastronomie in de vorige eeuw was voor een groot deel de verdienste van de Leidse astronoom Jan Hendrik Oort. Hij maakte slim gebruik van de naoorlogse omstandigheden. Historica Astrid Elbers bracht die gouden periode in kaart.

Ruim 2700 auto’s van de Fremantle Highway dat op 26 juli in brand vloog zijn te beschadigd voor verkoop. Kunnen we deze auto’s nog hergebruiken?

De Olympische medaille van Boudewijn Röell, een antieke skiff en foto’s van roemruchte rituelen. Asopos de Vliet - ook de roeiclub van prinses Beatrix - viert haar 55e jaar met een lustrumexpositie in de Oude UB. Te zien van 1 november t/m 26 januari.

Planeten in andere zonnestelsels bevatten waardevolle informatie over het ontstaan van planeten en leven. Promovenda Yapeng Zhang heeft hun atmosferen bestudeerd door te kijken naar hun kleinste onderdelen: isotopen. Met haar onderzoek hoopt ze te ontdekken wat ons eigen zonnestelsel uniek maakt.

Voor Leidse studenten en alumni is het misschien wel de meest nostalgische week van de studietijd: de EL CID. Dit jaar is de 50e editie. Een kleine expositie op studentencentrum Plexus laat zien hoeveel er veranderde, zoals het aantal en het uiterlijk van de studenten. Maar de formule bleef hetzelfd…

Jacques Waisvisz (98) is een van onze oudste, nog levende, alumni. Als Joodse student moest hij in de Tweede Wereldoorlog zijn studie voortijdig staken. Hoe blikt hij daar op terug en hoe verliep zijn leven daarna? ‘Men geloofde eerst niet dat de situatie hier ook zo ernstig zou worden.’

Vier prenten, tien jaar onderzoek. Niet dat ze erop uitgekeken raakte, integendeel. Corrie van Maris, die deze week promoveert, is altijd gefascineerd gebleven door háár 17e-eeuwse serie, waarvoor ze zoveel liefde voelt. ‘Ik zag steeds andere, nieuwe dingen.’

Een nieuwe gedenksteen op de gevel van een studentenhuis in de Hugo de Grootstraat herinnert aan de tientallen Indonesische studenten die voor de Tweede Wereldoorlog in Leiden studeerden. Een deel daarvan werd actief in het verzet en sommigen moesten dat met de dood bekopen.

Tien Leidse musea en erfgoedinstellingen maakten samen de online tentoonstelling ‘Carels universum’. Ze kozen objecten uit hun collectie die volgens hen symbool staan voor scheidend rector Carel Stolker en het onderzoek in Leiden. Met directe verwijzingen, speelse associaties en een enkele knipoog.

‘We kunnen onze kennis nog meer delen met anderen en breder inzetten’, zei Annetje Ottow, voorzitter van het College van Bestuur, tijdens de presentatie van het nieuwe strategische plan op de 447ste dies natalis. De nieuwe strategie richt zich daarom op vernieuwen en verbinden, tussen disciplines en…

De stem van jongeren in het klimaatdebat laten horen. Dat is het doel van International Studies alumnus Dennis Jansen (24). In november gaat hij naar Sharm el-Sheikh, in Egypte, waar de internationale klimaattop plaatsvindt.

De Limburgse advocaat Roger Cox heeft een juridische revolutie veroorzaakt. Met spraakmakende zaken tegen de Nederlandse staat en olieconcern Shell veranderde hij het recht in een instrument om klimaatbeleid mee af te dwingen. De Leidraad ging met hem in gesprek over een leven met radicale keuzes voor…

Veel hamburgers, steaks, kaas en heel veel eieren: Amerikanen zijn dol op hun dierlijke producten. Toch ontdekte onderzoeker Oliver Taherzadeh dat een relatief kleine groep grootverbruikers hun dieet aan hoeft te passen om een enorme milieuwinst te behalen.

Verloren lading op zee moet worden beschouwd als milieuvervuiling en informatie hierover moet openbaar worden gemaakt, maar dat gaat niet altijd goed.

Om de stikstofproblematiek in Nederland aan te pakken, heeft het kabinet Rutte IV voor het eerst een minister voor Natuur en Stikstof. Hoogleraar en stikstofexpert Jan Willem Erisman analyseert in NRC de nieuwe politieke aanpak en adviseert minister Van der Wal op NPO1 over de stappen die ze volgen…

Leiden was jarenlang het koudste plekje op aarde dankzij het baanbrekende werk van de Leidse natuurkundige Kamerlingh Onnes. Dat leverde hem op 10 december 1913 de Nobelprijs op.

Afgelopen semester vond alweer de zesde editie van de collegeserie Duurzaamheid & Recht plaats. Ook dit jaar is de serie goedbezocht.

Na maanden voorbereiding werd het heel spannend: zou de lucht boven Leiden op tijd opklaren voor de beloofde voorstelling van flonkerende sterren en planeten? Honderden Leidenaren gingen op 25 september op sterrenjacht. Ze werden zich meer dan ooit bewust van de effecten van lichtvervuiling.

De winning van grondstoffen uit mijnen zorgt voor schade aan het milieu. Maar we hebben ze wel hard nodig, zowel voor de ontwikkeling van landen als voor de omschakeling naar een duurzaam energiesysteem. Hoogleraar duurzaam grondstofgebruik Ester van der Voet onderzoekt hoe we de impact op het milieu…

Lezing

Lezing

De Europese afhankelijkheid van Russisch gas, de aardbevingsschade in Groningen en het veranderende klimaat: de roep om een energietransitie wordt steeds luider. Die transitie zal gepaard gaan met een stijgende vraag naar 'nieuwe' grondstoffen. In de minor Geo-Resources for the Future wordt er gekeken…

Congres/symposium

Het Internationaal Gerechtshof heeft in een baanbrekende uitspraak geoordeeld dat landen verplicht zijn om het klimaat te beschermen. Klimaat- en mensenrechtenexpert Jolein Holtz vindt het Hof te vaag over de gevolgen voor toekomstige generaties. ‘Dit is een gemiste kans.’

Congres/symposium