Nu het steeds beter lukt om de moleculaire gegevens van cellen en weefsels te ontsluiten, schept dat ook direct een nieuwe uitdaging. Want hoe vind je uit die enorme hoeveelheid data de juiste informatie voor onderzoek?

Een internationaal team van sterrenkundigen onder Leidse leiding heeft voor het eerst een stofschijf in kaart gebracht rond een jonge super-Jupiter, een hemellichaam dat qua grote en eigenschappen tussen een reuzenplaneet en bruine dwerg in ligt. De infraroodstraling die van de schijf afkomt, doet vermoeden…

Uitvoeringsambtenaren hebben enige beleidsvrijheid om naar eigen inzicht te handelen. Dat is meestal wenselijk, maar kan ook leiden tot uitwassen zoals etnisch profileren. Vaak wordt vergeten dat die beslissingen niet op zichzelf staan, maar ook veel te maken hebben met beleidskeuzes. Hoogleraar Maartje…

“Ik kon het bijna niet geloven toen ik hoorde dat we de Zwaartekracht subsidie hadden gekregen,” vertelt Berna Güroğlu, hoogleraar Neurowetenschap van Sociale Relaties. Deze subsidie, die de overheid via NWO jaarlijks aan wetenschappelijk toponderzoek toekent, is dan ook wel echt wel iets bijzonders.…

Rychard Bouwens van de Leidse Sterrewacht is de eerste wetenschapper in Nederland die een ‘Large Program’ mag uitvoeren met de geavanceerde ALMA-telescoop in Chili. Samen met zijn team wil hij de unieke capaciteiten van dit observatorium gebruiken om de ontwikkeling van zware sterrenstelsels in het…

Eurocommissaris Margrethe Vestager voor Mededinging waarschuwde in de Europa Lezing op 14 juni voor machtsmisbruik van grote bedrijven. ‘Een eerlijke samenleving begint met eerlijke markten.’

Met nieuwe algoritmen en supercomputers is het gelukt om een haarscherpe radiokaart van het heelal te maken. Nu kunnen sterrenkundigen radiostralen van sterrenstelsels veel preciezer bekijken. Dat publiceerden de Leidse promovendus Frits Sweijen en collega's in Nature Astronomy.

Voordat hij minister van Financiën werd, investeerde CDA-leider Wopke Hoekstra jarenlang geld in een brievenbusfirma op de Britse Maagdeneilanden. Dat blijkt uit gelekte documenten, de zogeheten Pandora Papers. Hoe werkt belastingontwijking precies? En kan het ook anders? Belastingjuristen Jan Vleggeert…

Astronomen van onder meer SRON en de Sterrewacht Leiden hebben met ESA’s ruimtetelescoop XMM-Newton gas gevonden dat één van de puzzelstukjes vormt om de totale hoeveelheid ‘normale’ materie in het heelal in kaart te brengen. Het onderzoek wordt 21 juni gepubliceerd in Nature.

Het klinkt futuristisch, maar het kan toch: miniatuurorganen van patiënten maken en hierin bestuderen hoe ziektes zich ontwikkelen en behandeld kunnen worden. Dat willen onderzoekers van het LUMC, de Universiteit Twente (UT), UMCG, TU Delft en het Hubrecht Instituut de komende 10 jaar bereiken met een…

Tijdens de coronapandemie had de wetenschap haast om middelen te vinden die helpen tegen de ziekte. Om het wereldwijde onderzoek hiernaar te combineren, ontwikkelde promovendus Judith ter Schure een nieuw soort statistiek: ALL-IN meta-analyse. Hiermee kan sneller worden bepaald of bijvoorbeeld een vaccin…

De Nederlandse regering maakt ieder jaar op Prinsjesdag de miljoenennota bekend. Het gaat economisch voor de wind en begin 2021 zijn er weer verkiezingen, dus er zullen op 17 september ongetwijfeld veel rooskleurige plannen uit het koffertje komen. Econoom en bestuurskundige Wimar Bolhuis doet alvast…

Hoe ontstaan sterren en planeten? Is er leven mogelijk buiten de aarde? Dit onderzoekt hoogleraar moleculaire astrofysica Ewine van Dishoeck van de Universiteit Leiden. Voor haar baanbrekende werk krijgt ze de prestigieuze Kavli-prijs in de categorie astrofysica: 1.000.000 dollar en een gouden medaille.…

Een internationaal team van onderzoekers, met onder hen Matthieu Schaller van de Sterrewacht Leiden en het Leids Instituut voor Onderzoek in de Natuurkunde, heeft de grootste en nauwkeurigste virtuele weergave van ons heelal tot nu toe geproduceerd. De onderzoekers hebben supercomputersimulaties gebruikt…

Een stadspark om de hoek komt je gezondheid ten goede. Dat schrijft de Leidse milieuwetenschapper Roy Remme in een nieuwe publicatie in Proceedings of the National Academy of Sciences. Samen met zijn internationale collega’s bewees Remme dat stadsnatuur zorgt dat stedelingen meer bewegen en dus hun…

Islamitische Staat verliest weliswaar snel terrein, maar de Syrische president Assad zit des te steviger in het zadel. In zijn martelkelders en op het slagveld vinden talloze misdaden plaats. Zullen deze misdaden ooit worden berecht, bijvoorbeeld voor het Internationaal Strafhof?

Ons zonnestelsel heeft in zijn beginjaren mogelijk flink te lijden gehad van een ster die vlakbij explodeerde. Dat concludeert een Nederlands-Hongaars onderzoeksteam onder leiding van Simon Portegies Zwart op basis van gedetailleerde computerberekeningen. Het scenario zou verscheidene lastig te duiden…

Precies een eeuw geleden namen astronomen de eerste twee diffuse interstellaire banden (DIBs) in de ruimte waar. Bij een DIB ontbreekt een kleur licht in de straling van sterren achter een interstellaire wolk. Hoewel er inmiddels zo’n 500 DIBs bekend zijn, bleven ze tot voor kort onverklaarbaar. Een…

Kringlooplandbouw en meer natuur zijn belangrijk om uitstoot tegen te gaan en de biodiversiteit uit het slop te halen. Maar gaat dat samen met Nederlands positie als belangrijke voedselexporteur? Hoogleraar Conservation biology Geert de Snoo denkt van wel, als we tenminste duidelijke keuzes maken. Hier…

Astronomen hebben diep in de ruimte het het gas freon-40 gedecteerd. Dit molecuul staat ook bekend als methylchloride en wordt op aarde gevormd door biologische processen. Het is voor het eerst dat het in de interstellaire ruimte is gedetecteerd. De ontdekking wijst erop dat methylchloride niet zo geschikt…

Veiligheid in de breedste zin van het woord stond centraal tijdens het Interfacultair Congres op 4 april in Leiden. Met bijna 200 aanwezigen en bekende sprekers als Dick Schoof, Pieter van Vollenhoven en Ad Verbrugge was de eerste editie een succes.

Een team onder leiding van de Leidse promovendus Martijn Oei heeft bij toeval een radiostelsel ontdekt van minstens 16 miljoen lichtjaar lang. Het sterrenstelsel, vergelijkbaar met honderd Melkwegen op een rij, vormt de grootste structuur die tot nu toe gevonden is. De vondst trekt gangbare ideeën over…

Een escaperoom waarin je moet ontsnappen aan verdrinking, om je zo bewust te maken van het gevaar van overstromingen en het belang van duurzaamheid. Met dit idee voor het Hoogheemraadschap won een team van vier studenten van de Universiteit Leiden en de Haagse Hogeschool de Sustainable Business Battle…

In 1960 werden zeventien landen op het Afrikaanse continent onafhankelijk. Zestig jaar later staan de Afrikanisten van de Universiteit Leiden stil bij wat die onafhankelijkheid Afrika heeft gebracht.

Voor het doen van medisch onderzoek bouwen onderzoekers vaak weefsel na in het laboratorium. Met de zogeheten organ-on-a-chiptechnologie wordt een soort kunstorgaantje gemaakt, inclusief bloed dat er doorheen stroomt. Zo ontstaat een levensechte testsituatie voor medicijnen of het onderzoeken van ziekteprocessen.…

De effecten van de financiële crisis van 2007 op lokale overheden zijn grotendeels nog onbekend. Als case study maakte Jan Porth statistische analyses van de gevolgen voor de financiële situatie van Nederlandse gemeenten. Vooral het verkopen van gemeentegrond aan particulieren werd fors lastiger door…

Hoe worden superzware zwarte gaten geboren? Die vraag probeert sterrenkundige Elena Maria Rossi te beantwoorden. Maar hoe onderzoek je iets wat niet is te zien?

Het nieuwste onderzoek uit het Leids openlucht laboratorium ‘Levend Lab’ toont aan dat het insecticide thiacloprid zelfs de meest voorkomende en robuuste waterjuffersoort in ons land sterk beïnvloedt. Het onderzoek is gepubliceerd in Journal of Applied Ecology.

Op maandag 28 november organiseert het Leiden Leadership Centre van de Universiteit Leiden het seminar: ‘De publieke leider van de toekomst’. Tijdens het seminar gaan Prof. Dr. Sandra Groeneveld, Prof. Dr. Zeger van der Wal, Nikol Hopman en Harro Leegstra in op relevante- en maatschappelijke thema’s…

Ondanks de snelle vooruitgang in zonne- en windenergie blijft een volledig schone energievoorziening een enorme uitdaging. Sectoren als de zware industrie en de transportsector kunnen nog niet zonder koolstofhoudende brandstoffen. Willen we toch de klimaatdoelen behalen, dan moet ook in deze sectoren…

Verstoringen in de darmflora kunnen invloed hebben op mentaal welzijn. Hoe kan deze kennis worden gebruikt bij het voorkomen van stress-gerelateerde aandoeningen? Psycholoog Laura Steenbergen zoekt het uit met een projectsubsidie van het Leids Universiteits Fonds (LUF) en de Gratama-Stichting.

De Europese Unie moet steeds vaker reageren op onvoorziene gebeurtenissen en ontwikkelingen, stelt Luuk van Middelaar, hoogleraar Grondslagen en praktijk van de Europese Unie. Dat stelt de Unie danig op de proef. Wat zijn de gevolgen? Oratie op 23 september.

Voormalig promovendus Cameron Mackie krijgt niet één, maar twee proefschriftprijzen voor zijn proefschrift over het aromatische universum. Door zijn werk kunnen we binnenkort misschien een virtueel ‘snuifje’ van de ruimte nemen. ‘Deze moleculen in de ruimte ruiken waarschijnlijk als een grote houtsk…

Met een handtekening onder de samenwerkingsovereenkomst hebben de Universiteit Leiden, TU Delft, ruimteonderzoeksinstituut SRON en NWO op 31 mei de verhuizing bekrachtigd van SRON-Utrecht naar Zuid-Holland. De hoofdvestiging van het ruimteonderzoeksinstituut komt in 2021 op de Science Campus van de…

Gedurende een periode van zeven jaar heeft een internationaal team van wetenschappers meer dan een kwart van de noordelijke hemel in kaart gebracht met behulp van de Low Frequency Array (LOFAR), een pan-Europese radiotelescoop. Vanuit Leiden zijn onder andere Astronoom Timothy Shimwell en Huub Röttgering…

Dankzij een beurs van de Europese Unie kan de Universiteit Leiden zeven nieuwe uitwisselingsprojecten opzetten. We halen de banden aan met universiteiten uit Japan, Oekraïne, Libanon, Marokko, Rusland, Cuba en Zuid-Afrika.

De onderzoeksgroep van Gerard van Westen gaat samen met farmaceutisch bedrijf Galapagos software ontwikkelen die zelf nieuwe werkzame moleculen bedenkt. De groep ontvangt hiervoor een NWO LIFT-subsidie van 280.000 euro, waarvan 63.000 euro van Galapagos. Dat zal ook zijn expertise in biologie, chemie…

Een schepje water door de DNA-scanner en voilà: je weet precies welke dieren en planten er in een slootje leven. Goed, zo simpel is het nu nog niet, maar volgens promovendus Kevin Beentjes (Instituut Biologie Leiden en Naturalis) kunnen we DNA-technieken nu al inzetten om de kwaliteit van zoetwater…

Na een jarenlange lobby van milieuactivisten komt er per 1 juli dit jaar statiegeld op kleine plastic flesjes. Een van de boegbeelden in die strijd is alumnus Merijn Tinga. Ook de universiteit faciliteert de inzameling van plastic flesjes en steunt het citizen science-onderzoek Plastic Spotter.

Zes vrouwelijke onderzoekers van de Sterrewacht Leiden hebben voor het eerst dimethylether gedetecteerd in een planeetvormende schijf. Met negen atomen is dit het grootste molecuul dat tot nu toe in een schijf is geïdentificeerd. Dimethylether is ook een voorloper van grotere organische moleculen die…

Net als de profwielrenners van Team Jumbo-Visma kan ook de amateurwielrenner straks zijn prestaties analyseren en verbeteren. Leidse datawetenschappers die samenwerken met de wielerploeg stellen hun slimme datamodel beschikbaar, zodat voortaan elke serieuze wielrenner kan bijhouden hoe fit hij of zij…

De directie van de Leiden Islam Academie, Maurits Berger en Fatiha Azzarhouni, mocht zich gelukkig prijzen. De startbijeenkomst van de Leiden Islam Academie op 7 december in het Academiegebouw trok precies het beoogde publiek: een bont gezelschap van mensen die iets met de islam te maken hebben.

Ben je een maatschappelijk betrokken student of recent afgestudeerd aan een Nederlandse instelling voor Hoger Beroeps of Wetenschappelijk onderwijs en ben je benieuwd naar hoe in Marokko Moslims, Joden en Christenen samenleven? Dan is deze studiereis naar Marokko misschien wel iets voor jou. Beperkt…

Hoe kunnen we slim de nieuwe technologie gebruiken om steden toegankelijker, leefbaarder, en veiliger te maken? Dat staat in de NL Smart City Strategie die Mark Rutte 25 januari in ontvangst nam. De drie Leidse hoogleraren Carolien Rieffe, Joost Kok en Wessel Kraaij gaven advies.

SRON Nederlands Instituut voor ruimteonderzoek gaat verhuizen. In 2021 zal de Utrechtse vestiging van het instituut zich vestigen in Zuid-Holland. Akira Endo is universitair docent bij de TU Delft, waar hij een geavanceerd instrument bouwt voor astronomisch onderzoek. ‘SRON is de sleutel om een idee…

De natuur versterken en tegelijk investeren in toekomstbestendige landbouw. Dat is de opdracht van minister Christianne van der Wal van Natuur en Stikstof. Het is ook het levenswerk van de Leidse hoogleraar Jan Willem Erisman. Hij doet al zijn hele carrière onderzoek naar stikstof en laat zien dat het…

Een jaar lang staat Leiden in het teken van Azië met talloze Aziatische evenementen, conferenties, tentoonstellingen en concerten. Aanleiding is de nieuwe Asian Library van de Universiteit Leiden. Kom lezen, kijken, luisteren, proeven of dansen zoals ze dat doen in Bollywood of Indonesië.

Bij diepe waarnemingen met de MUSE-spectrograaf van de Very Large Telescope van ESO zijn rond verre sterrenstelsels gigantische kosmische reservoirs van atomair waterstof ontdekt. De extreme gevoeligheid van MUSE stelde de onderzoekers in staat om deze vage waterstofwolken in het vroege heelal rechtstreeks…

Facebook ligt onder vuur vanwege het schandaal met Cambridge Analytica: gegevens van tientallen miljoenen gebruikers zijn gelekt. Wordt dit de ondergang van Facebook? 'De storm waait wel over', denkt beveiligingsexpert Erik van der Kouwe. Hij geeft tips hoe Facebook je niet overal kan volgen.

Het Elephant Marsh is het grootste moerasgebied van Malawi en veel inwoners van het land zijn afhankelijk van de visserij in het moeras. Om hun kleine visserijen duurzaam te maken, moet de overheid de lokale vissersgemeenschap ondersteunen en juist niet teveel regels opleggen. Dat ontdekte promovendus…