De nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv) geeft Nederlandse veiligheidsdiensten ruimere bevoegdheden om inlichtingen te verzamelen. Op 21 maart mogen Nederlandse burgers zich uitlaten over deze wetswijziging. Gerrit-Jan Zwenne – hoogleraar Recht in de Informatiemaatschappij – weet…

Petr Steindl werkt aan quantumstippen in optische microholtes voor zijn phd onderzoek. Hij manipuleert enkele fotonen om complexe lichtstructuren te bouwen. Toepassingen zijn veilige quantumcommunicatie en de poorten in een quantumcomputer.

Voor veel leerlingen zijn wiskundige formules abracadabra. Daar wil vakdidacticus en docent wiskunde Peter Kop verandering in brengen. Voor zijn promotieonderzoek bedacht hij een nieuwe lessenserie waarmee leerlingen aan de hand van tekenopdrachten meer betekenis aan formules geven. ‘Leerlingen hebben…

Milieuwetenschapper Rutger Hoekstra sprak op 12 april de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties toe. Dat is niet niks. Hoe kom je daar als wetenschapper? En, belangrijker, wat was zijn boodschap? In acht vragen legt Rutger uit wat hij doet en waarom.

Met zijn slimme meetmethoden was Ignas Snellen de eerste die met zijn team onder andere koolmonoxide ontdekte bij exoplaneten. Voor zijn pionierswerk ontvangt de Leidse astrofysicus de Spinozapremie, de belangrijkste wetenschapsprijs van Nederland. Dankzij de premie van 2,5 miljoen euro kan zijn onderzoeksgroep…

Vier studenten van de master Industrial Ecology zijn onlangs geselecteerd om deel te nemen aan het Accelorator Programme van de EIT Climate-KIC, dat duurzame start-ups op weg helpt. De vier studenten gebruiken kokosnootschillen om duurzame platen te ontwikkelen voor bijvoorbeeld het maken van meubel…

Het zand op Europese stranden mag er dan maagdelijk uitzien, dat is het vaak niet. In iedere kilo zand zitten gemiddeld zo’n 250 stukjes microplastic. Dat ontdekten Leidse wetenschappers met hulp van strandgangers uit heel Europa.

Een consortium van internationale wetenschappers komen met een unieke oplossing voor het energieprobleem. Door fotosynthese na te bootsen hopen ze duurzame brandstoffen te maken uit zonlicht, water en CO2. Hun geheim? ‘Zeepbellen’, zegt Leidse chemicus Sylvestre Bonnet, die deel uitmaakt van het con…

Hoe kun je ervoor zorgen dat mensen hun gedrag veranderen? Studenten van de master Population Health Management leren waar ze op moeten letten om écht impact te maken.

Binnenkort komen de eerste grotere quantumcomputers beschikbaar. Dat vraagt om nieuwe software. Dankzij een Zwaartekrachtsubsidie kunnen onderzoekers van de Universiteit Leiden deze software gaan ontwikkelen. Dat doen ze in een consortium met collega’s van andere onderzoeksinstituten.

Tijdens de Dutch Medicine Days viel het Leiden Academic Centre for Drug Research (LACDR) maar liefst drie keer in de prijzen. Bas Goulouze won de PhD Prize voor beste promovendus, Natalia Ortiz Zacarías en Huub Sijben mochten beiden een posterprijs in ontvangst nemen. 'Wetenschappers moeten in staat…

Een nieuwe wet geeft de Nederlandse veiligheidsdiensten ruimere opsporingsbevoegdheden. Hoogleraar Paul Abels juicht dat toe, maar is tegelijkertijd bezorgd dat de politiek zich teveel met het werk van de veiligheidsdiensten gaat bemoeien. ‘Zij moet niet op de stoel van de professional gaan zitten.’

‘Met ruimteantenne LISA kijken we met een compleet nieuwe blik naar het heelal’, zegt sterrenkundige Elena Maria Rossi. Het zal de eerste missie zijn die zwaartekrachtgolven vanuit de ruimte detecteert. Die kunnen ons meer vertellen over het begin van ons heelal en de vorming van zwarte gaten. Met een…

De Leidse promovendus Xuequan Zhou heeft een veelbelovend nieuw molecuul ontworpen dat effectief kankercellen kan bestrijden zonder hierbij ook de gezonde cellen aan te tasten. De truc: het medicijn wordt pas actief als je het bestraalt met licht. Zhou’s nieuwe molecuul is extra efficiënt, aangezien…

Theoretisch natuurkundige Stephen Hawking stierf op 14 maart in zijn woonplaats Cambridge aan de gevolgen van de spierziekte ALS. Hawking werd 76 jaar. Enkele Leidse wetenschappers blikken terug op het leven en de wetenschappelijke loopbaan van de wereldberoemde natuurkundige. ‘Hij was heel benaderbaar…

Het Westen heeft kansen verloren laten gaan om de inval in Oekraïne te voorkomen of Oekraïne in ieder geval beter te helpen, stelt Frans Osinga, Bijzonder Hoogleraar War Studies.

Problemen in het brein beperken al snel de communicatie met anderen. Daarom kijken Leidse taalonderzoekers met bijzondere interesse naar dementie, autisme, dyslexie en vergelijkbare stoornissen en aandoeningen.

Twee hoogleraren die op dezelfde dag hun oratie uitspreken, dat is een zeldzaamheid aan de Universiteit Leiden. Berna Güroğlu en Ellen de Bruijn zijn gespecialiseerd in aanverwante vakgebieden: beiden onderzoeken de invloed van sociale context op hersenprocessen. Güroğlu doet dat bij adolescenten, De…

In hoeverre lijkt exoplaneet Proxima b op onze aarde? En is er ook leven te vinden? Astronomen hopen daar antwoorden op te vinden met de nieuwe Europese Extremely Large Telescope (ELT). Met een NWO-onderzoeksfinanciering van 18 miljoen euro kan een Nederlands consortium verder bouwen aan de instrumenten…

Waar staten het met elkaar oneens zijn, kan een tribunaal of arbitrage uitkomst bieden. Internationale geschillenbeslechting, zoals die aanpak heet, is een relatief jong maar snel groeiend vakgebied binnen de rechtsgeleerdheid, legt hoogleraar Eric de Brabandere uit. Oratie op 23 februari.

Astronomen hebben met de James Webb Space Telescope een nieuw ‘deep field’ vastgelegd van Pandora's Cluster (Abell 2744). De beelden laten nooit eerder vertoonde details zien. De resultaten zijn beschreven in vier wetenschappelijke artikelen. Leidse astronomen Marijn Franx en Mariska Kriek werkten mee…

Instituten en onderzoeksgroepen bij elkaar brengen, hoe doe je dat? De faculteit W&N stelde een gezamenlijk onderzoeksthema in en financierde drie promotieplaatsen. Na vier jaar loopt het profileringsprogramma Endocannabinoïden af. ‘Het heeft ons echt bij elkaar gebracht, en de samenwerkingen blijven…

In de Broekpolder bij Vlaardingen staat een steentijdhuis. Niet gebouwd door prehistorische mensen, maar door moderne archeologen van de Universiteit Leiden en vrijwilligers van het burgerinitiatief Federatie Broekpolder. Tijdens de bouw zijn enkel replica’s van werktuigen uit de steentijd gebruikt,…

Je kan beter zo snel mogelijk iets aan de stikstofvervuiling doen, dan straks tegen hoge kosten de gevolgen oplossen. Dat is de les die we volgens stikstofexpert Jan Willem Erisman kunnen leren uit de Nederlandse stikstofcrisis. In een opiniestuk in vaktijdschrift Science deelt hij deze les met andere…

Een internationaal team van sterrenkundigen onder Leidse leiding heeft de allereerste opname gemaakt van een jonge, zonachtige ster met twee reuzenplaneten. Tot nu toe hadden astronomen bij een ster die vergelijkbaar is met de zon nooit meer dan één planeet rechtstreeks waargenomen. De sterrenkundigen…

Per 1 november is Laura Heitman benoemd tot hoogleraar Moleculaire farmacologie bij het Leiden Academic Centre for Drug Research (LACDR). Heitman draagt bij aan de ontdekking van nieuwe geneesmiddelen door onderzoek naar de interactie tussen medicijnen en hun aangrijppunt in het lichaam. ’Mijn uiteindelijke…

De helft van de wereldbevolking zou kunnen leven van voedsel uit eigen land. Dat blijkt uit het onderzoek van milieuwetenschapper Nicolas Navarre. Voor de andere helft is dat minder simpel. Maar niet onmogelijk. 'Door de gewasproductie te verbeteren, minder voedsel te verspillen en eetgewoontes te veranderen…

Door op gerichte plekken de landbouw te hervormen, kunnen we op een veel effectievere manier de Natura-2000 gebieden beschermen. Dat schrijven Jan Willem Erisman van de Universiteit Leiden en Ton Brouwer van adviesbureau Gispoint in een rapport. Met een speciale stikstofkaart maken ze inzichtelijk in…

Hoe kunnen we met Population Health Management de burgers van Den Haag helpen om gezond te worden en te blijven? Deze vraag stond dinsdag 15 januari centraal tijdens de 5e werkconferentie van de LUMC-Campus Den Haag. Ruim 150 artsen, onderzoekers, docenten, zorgprofessionals, bestuurders en beleidsmakers…

Met 8,9 miljoen euro van de Deense National Research Foundation gaan de Universiteit van Aarhus en de Leidse Sterrenwacht in 2020 het Center for Interstellar Catalysis (InterCat) oprichten. Het centrum staat onder leiding van Aarhus-professor Liv Hornekær. In Leiden wordt het onderzoek verricht door…

De bevordering van een speciale samenwerking tussen planten en schimmels, die een belangrijke rol speelt bij het vastleggen van koolstof in de bodem, kan klimaatverandering vertragen. Nu neemt de opname van koolstof in de bodem door menselijk handelen juist af. Dat stellen onderzoekers in een publicatie…

Mirjam van Reisen pleit voor big data, opgebouwd met lokale input in ontwikkelingslanden en geschikt voor lokaal gebruik. De nieuwe hoogleraar ‘Computing for Society’ bij de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen koppelt data-science aan ontwikkelingssociologie. Oratie op 10 maart.

Tijdens The Great Continental Breakfast ging het op de vroege ochtend na de EU-verkiezingen over de campagne, de – gebrekkige? – staatsrechtelijke basis van de EU en het Timmermans-effect. ‘Dit waren de normaalste EU-verkiezingen ooit!’

supercomputer ALICE is uitgebreid. Hierdoor kunnen onderzoekers en studenten met zwaardere modellen werken. Van onderzoek naar taal tot scans van hersenactiviteiten, de uitbreiding is goed nieuws voor uiteenlopende onderzoekers.

In de schijven van stof en gas rondom jonge sterren, komen mysterieuze structuren voor. Samen met hoogleraar Ewine van Dishoeck onderzocht promovendus Paolo Cazzoletti hoe we deze vormen, zoals ringen, spiralen en gaten, kunnen verklaren. Op 12 december verdedigt hij zijn proefschrift.

Diersoorten waar we in Nederland veel waarde aan hechten, leven vaak een groot deel van het jaar in gebieden op andere continenten. Maar deze gebieden staan onder grote druk, zijn vaak slecht beschermd en zijn armer dan het wereldwijd gemiddelde. ‘Als de dieren ons echt zo veel waard zijn, dan moeten…

Op gespecialiseerde internetfora delen patiënten van bepaalde ziektes ervaringen en steunbetuigingen met elkaar. Met de juiste data science-technieken kan zo’n forum belangrijke informatie voor onderzoekers naar boven halen. PhD-kandidaat Anne Dirkson verricht onderzoek naar die technieken.

Wat staat er op het spel tijdens de NAVO-top in Den Haag? Drie experts van Universiteit Leiden blikken vooruit.

Toenemende resistentie en een gebrek aan nieuwe antibiotica vormen een groot probleem voor de volksgezondheid. Tegen die achtergrond zoekt Gilles van Wezel van het Instituut Biologie Leiden naar nieuwe medicijnen. Samen met toenmalig promovendus Changsheng Wu en collega’s ontdekte hij het bijzondere…

Een nieuwe Leidse studie toont aan dat de koolstofuitstoot van bouwmaterialen zal toenemen als we niet snel ingrijpen. Zelfs met alle bestaande interventies zijn deze emissies veel groter dan het resterende budget voor bouwmaterialen, bij een maximale opwarming van de aarde van 1,5 graad. Dat stellen…

Het tijdig verlenen van voedselhulp en het verspreiden van medicijnen kunnen levens redden na een ramp. HumanityX helpt hulporganisaties bij dit soort complexe humanitaire operaties.

Psycholoog Bernadet Klaassens heeft een groot fMRI-onderzoek opgezet naar het effect van medicijnen op hersennetwerken bij veroudering en de ziekte van Alzheimer. Het leverde een unieke dataset op en zicht op een nieuwe methode om medicijnen te ontwikkelen voor patiënten met Alzheimer. Promotie op 6…

Stel dat niemand in Nederland nog dierlijke producten zou eten, wat zou er dan gebeuren? En zou het bijdragen aan meer klimaatrechtvaardigheid? Met die denkoefening gaan milieuwetenschapper Jan Willem Erisman en landschapsarchitect Berno Strootman aan de slag. ‘Soms moet je extreem denken om nieuwe…

Sterrenkundigen zijn er voor het eerst in geslaagd een foto te maken van een superzwaar zwart gat en zijn schaduw. Ze maakten de opname met de Event Horizon Telescope (EHT), een wereldwijd netwerk van acht radiotelescopen, die samen een virtuele telescoop ter grootte van de aarde vormen. Het nieuws…

Samenwerking loont. Voor een gezamenlijk project van het LUMC en de faculteit Rechtsgeleerdheid kent de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) €142.500 toe. Met deze subsidie kan het onderzoek naar de juridische en ethische kaders van regeneratieve geneeskunde in Leiden voorui…

De James Webb Space Telescope heeft bewijs gevonden voor de aanwezigheid van kooldioxide (CO₂) in de atmosfeer van een reuzenplaneet op 700 lichtjaar van ons vandaan. Dit resultaat geeft inzicht in de samenstelling en vorming van deze gasreus en laat zien waar James Webb toe in staat is. Het onderzoek…

Een efficiënter zonnepaneel klinkt fantastisch. Maar wat als deze nieuwe panelen meer giftige stoffen bevatten, of hun productie veel energie kost? Leidse milieuwetenschappers en hun collega’s bij het Fraunhofer ISE zochten dit uit in een nieuwe publicatie in het prestigieuze vakblad Energy & Environmental…

De Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie krijgt twee nieuwe directieleden. Ronald Stark (nu nog werkzaam bij NWO) is per 1 september de nieuwe uitvoerend directeur van NOVA. Amina Helmi (hoogleraar Dynamica, structuur en vorming van de Melkweg aan het Kapteyn Instituut van de Rijksuniversiteit…

Terrorisme, crisis, geweld, inlichtingen, diplomatie, oorlog en vrede zijn onderwerpen die breed aan bod komen in de onderzoeksactiviteiten van ISGA. Regelmatig verschijnen ISGA-onderzoekers in internationale media om hun onderzoeksexpertise te bespreken. Dit item biedt een overzicht van niet-Nederlandse…

Milieuwetenschapper Martina Vijver is dolblij met haar ERC Consolidator Grant. Deze prestigieuze beurs geeft erkenning, zo vindt ze, voor het bestuderen van het gedrag en de mogelijke toxiciteit van nieuwe nanomaterialen in biologische leefgemeenschappen.