Sociaal wetenschappelijk onderzoek leert ons om menselijk gedrag en maatschappelijke structuren te begrijpen. Deze worden bepaald door veel verschillende factoren. Dat maakt het onderzoek complex en vergroot de kans op onterechte conclusies. Het kiezen van de onderzoeksmethoden en analyses is dan ook…

Op de jaarvergadering van 9 juni 2017 in ’s-Hertogenbosch reikte de NJV de publicatieprijs uit aan winnaar Ruben de Graaff.

Wie Westerse media volgt, denkt al snel aan 'Afrika' als het herkomstoord van wanhopige migranten, continent van honger en ziektes, broedplaats voor internationaal terrorisme. Wie een breder beeld wil hebben, kan terecht bij de Leidse Afrikanisten. Juist door hun nauwe banden met Afrikaanse partners…

De wetenschappelijke onderbouwing van beleid wordt cruciaal geacht voor goed bestuur. Maar ondanks de overvloed aan beschikbare kennis uit onderzoek en evaluaties, weten we nog maar weinig over de daadwerkelijke invloed die dergelijke evidence heeft op overheidsbeleid. Het onderzoeksprogramma ‘Power…

Ondanks regen en algeheel rotweer stond hij toch nog binnen een week op de muur. De Van der Waals-toestandsvergelijking is de achtste muurformule

Innovatieve algoritmes ontwerpen, out-of-the-box denken en brainstormen met zijn collega's bij de koffie - dat is waar natuurkundige Stefano Polla het meest van geniet. Het plezier in zijn werk heeft effect: zijn thesis werd genomineerd voor C.J. Kok Juryprijs 2024 voor proefschrift van het jaar.

Gastschrijver Ronald Giphart gaat met Leidse studenten op onderzoek uit naar een aantal van zijn eigen fascinaties.

Een belangrijke ontdekking door Leidse natuurkundigen maakt niet te kraken communicatie tussen meerdere personen mogelijk. Die communicatie kan ook nog complexe informatie betreffen.

Grafeen en andere laagjesmaterialen vormen samen compleet nieuwe stoffen. Leidse natuurkundigen leggen de basisregels vast voor het ontwerpen van zulke materialen door te meten hoe de lagen in een stapel met elkaar wisselwerken. Publicatie op 29 november in Nature Communications.

Ionische vloeistoffen zijn belangrijk binnen de wetenschap omdat ze veel lading kunnen aanbrengen over een oppervlak. Leidse fysici hebben nu ontdekt dat het ladingsproces binnen een ionische vloeistof puur afhankelijk is van tegengestelde ladingen die elkaar aantrekken. Chemische reacties zijn soms…

Leids natuurkundige Sense Jan van der Molen heeft met zijn groep de eerste schakelbare moleculaire diode ontwikkeld. Deze is aan en uit te schakelen via luchtvochtigheid. Omgekeerd is dit een luchtvochtigheidssensor die werkt op de nanoschaal. Publicatie op 4 december in Nature Nanotechnology.

Stijve materialen breken gemakkelijker dan flexibele. Deze simpele constatering leidt tot een manier om de breedte van een barst te voorspellen en beheersen. Theoretisch begrip van hoe materialen breken is handig in bijvoorbeeld de productie van auto’s en beeldschermen. Publicatie in PNAS.

Leidse fysici en chemici zijn erin geslaagd om twee grafeenlagen zo dicht bij elkaar te brengen dat een elektrische stroom spontaan overspringt. In de toekomst stelt dit wetenschappers mogelijk in staat om de randen van grafeen te bestuderen en ze te gebruiken voor het uitlezen van DNA met een hogere…

Tim Koopmans is een van de grote denkers in de geschiedenis van de Nederlandse en Europese rechtswetenschap. Hij doceerde rechten als professor in Leiden en andere universiteiten, waaronder Gent, Cambridge en Utrecht.

In deeltjesversnellers worden elementaire deeltjes opgejaagd tot bijna de lichtsnelheid om ze vervolgens op elkaar te laten botsen. En dat met steeds hogere snelheden om de allerkleinste deeltjes te onderzoeken. Hoogleraar Theoretische Tatuurkunde Koenraad Schalm werpt hier licht op in Trouw.

Experimenteel natuurkundige Jan Aarts heeft een FOM Projectruimtesubsidie in de wacht gesleept van 545.000 euro. Hij gaat het geld gebruiken om de interactie te bestuderen tussen supergeleidende stroom en ferromagnetisme. In de toekomst leidt dit mogelijk tot computergeheugen met verwaarloosbaar ene…

Zoeken naar materialen met eigenschappen die in de natuur niet voorkomen. Daar gaat de oratie van hoogleraar Sense Jan van der Molen over. Hij vertelt in het Leidsch Dagblad en op BNR Nieuwsradio over hoe hij ‘sjoelt met elektronen’ om zulke materialen te bestuderen.

Wanneer je aan een wetenschappelijke conferentie denkt, zie je waarschijnlijk eindeloze presentaties en koffiepauzes voor je. Maar bij het Lorentz Center gaat het er net even anders aan toe. Hier luisteren wetenschappers niet alleen – ze werken samen, debatteren en ontwerpen de toekomst van hun vakg…

Van de vier Spinozapremies gaan er dit jaar twee naar Leidse onderzoekers: natuurkundige Dirk Bouwmeester en archeologe Corinne Hofman. Dat maakte NWO 6 juni 2014 bekend tijdens het wetenschapsevenement Bessensap in Utrecht.

Op basis van wiskundige methoden uit de snaartheorie – holografische dualiteit – gaan de hoogleraren Jan Zaanen en Koenraad Schalm de hypothese testen dat vreemde metalen maximaal verstrengelde toestanden zijn van kwantummaterie. Ze ontvangen hiervoor een subsidie van De Stichting voor Fundamenteel…

Tien jaar na haar introductie houdt Erik Verlindes spraakmakende zwaartekrachttheorie de gemoederen nog steeds bezig. En nog steeds is zij omgeven door een wolk van scepticisme. Scepticisme waarin de media een grote rol hebben gespeeld, stelt natuurkundig theoreticus Koenraad Schalm op de website van…

Natuurkundigen Carlo Beenakker en Jan Aarts zijn verkozen als 'Fellow' van de American Physical Society. Beenakker: 'Mensen erkennen jouw bijdrage, dat is gewoon heel leuk om te horen.'

Onderzoekreeks van de Afdeling Economie van de Universiteit Leiden op het raakvlak van economie en recht.

Een internationaal team van onderzoekers heeft vastgesteld dat een bepaald eiwit belangrijk is voor onze geheugenfunctie. Dit specifieke eiwit, de A2A receptor die reageert op cafeïne, wordt in verband gebracht met de ziekte van Alzheimer. Publicatie in Molecular Psychiatry.

Shell onderzoekt samen met theoretische natuurkundigen en chemici van de Universiteit Leiden hoe quantumcomputeralgoritmen complexe moleculen kunnen simuleren.

In de lezingencyclus Recht en Bedrijf hielden Gerard Bakker, directeur Mededinging bij de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa), en Edwin van Dijk, Hoofd Recherche en Inlichtingen, een lezing over Marktwerking en Mededinging. Bakker en Van Dijk hadden een stageplek in het vooruitzicht gesteld voor…

De docent wint de prijs voor haar proefschrift 'De rechtspraakverzamelingen van Julius Paulus. Recht en rechtvaardigheid in de rechterlijke uitspraken van keizer Septimius Severus'.

Christopher Berg Smiet, die in 2017 aan het LION promoveerde bij Dirk Bouwmeester, heeft de Christiaan Huygensprijs gewonnen voor zijn proefschrift ‘Knots in Plasma’. Op 7 oktober ontving hij een oorkonde, een bronzen beeld van Christiaan Huygens en een prijzengeld van tienduizend euro.

Van 14 tot 18 maart bracht een delegatie van de Universiteit Leiden een bezoek aan Brazilië. Het bezoek stond in het teken van samenwerking met wetenschappers in São Paolo, Brasilia en Rio de Janeiro.

Een koffer als boodschapper van quantumwetenschap. Dat is het idee achter QuanTour, een project dat onderzoekers van twaalf Europese universiteiten verbindt. In december streek de koffer neer in Leiden. Een maand later is het tijd om het stokje door te geven aan Kopenhagen. Maar wat gebeurde ermee in…

Majoranadeeltjes hebben wat minder goede publiciteit achter de rug, nu een publicatie over hun ontdekking in ultrakoude nanodraadjes is teruggetrokken. Maar Leidse natuurkundigen hebben een nieuwe deur geopend naar de detectie van Majorana's in een ander experimenteel systeem: Fu-Kane heterostructuren,…

Natuurkundige Martin van Exter werkt met licht op nanoschaal, en bevindt zich aan het front van het onderzoek naar de quantumcomputer. Maar als opleidingsdirecteur heeft hij ook een visie op natuurkunde-onderwijs. Oratie op 18 november.

Sneller, goedkoper en nauwkeuriger DNA-codes ontrafelen. Met een nieuwe methode, met behulp van grafeen, moet dat kunnen volgens Leidse natuur- en scheikundigen.

In het voorjaar van 2021 trok een groep van acht Leidse biologiestudenten de duinen in, op zoek naar amfibieën. Aan de hand van DNA bepaalden ze de geografische oorsprong van de dieren. Wat bleek? In veel gevallen gaat het om exotische populaties van dieren die van nature niet in ons kikkerlandje thuishoren.…

Azië en Europa hebben in toenemende mate met elkaar te maken. Om een duurzame samenwerking te bevorderen is het belangrijk elkaar op economisch, sociaal-cultureel, historisch, en juridisch gebied beter te begrijpen. Leidse wetenschappers leveren al decennia een belangrijke bijdrage aan de verwerving…

Hoe meer mogelijkheden een kind krijgt om te leren en zich te ontwikkelen, hoe sterker zijn of haar positie in de maatschappij zal zijn. De Universiteit Leiden onderzoekt hoe de hersenen informatie oppakken, en hoe leerprocessen positief kunnen worden beïnvloed.

Zo'n 80 meisjes uit 4, 5 of 6 vwo waren op 31 oktober in Leiden voor de Physics Ladies’ Day van de universiteit. Deze nieuwe voorlichtingsdag is speciaal bedoeld om meisjes kennis te laten maken met de natuurkunde en wat je er allemaal mee kunt.

Elektronen die synchroon om hun as spinnen, blijken over grote afstand supergeleidend te blijven in magnetisch chroomdioxide. Elektrische stroom uit deze elektronen kan kleine magneetjes omklappen, en de supergeleidende variant levert mogelijk de basis voor een harde schijf zonder energieverlies. Publicatie…

Nature publiceert een artikel over een paradoxale ontdekking op het gebied van supergeleiding. Natuurkundigen zijn op zoek naar supergeleiding bij hoge temperatuur zodat minder koeling nodig is in bijvoorbeeld MRI-scanners. News & Views artikel van prof. Jan Zaanen in dezelfde uitgave van 19 augustu…

Natuurkundigen begrijpen nog weinig van quantummaterie, dat bijvoorbeeld ten grondslag ligt aan toekomstige quantumcomputers. Theoretici hebben nu ontdekt dat zwarte gaten met ‘dreadlocks’ op eenzelfde manier zijn opgebouwd, wat het rekenwerk aan quantummaterie vergemakkelijkt. Publicatie in Physical…

Na 2 jaar ontwerpen, testen en aanpassen is het trillingsarme meeteiland in het nieuwe Gorlaeus Gebouw van de Science Campus opgeleverd en presteert het op wereldniveau. Er is ook een vernieuwde faciliteit voor de productie van vloeibaar helium opgeleverd.

Een samenwerking van fysici en scheikundigen organiseerde op 10-11 november in Amsterdam de LEELIS-conferentie over nieuwe computerchiptechnologie. Leids natuurkundige Joost Frenken is directeur van het organiserende instituut ARCNL.

Het blad Science publiceert drie artikelen tegelijk over een belangrijke ontdekking in vastestoffysica. Leids natuurkundige Jan Zaanen bespreekt deze ontdekking in dezelfde uitgave van 4 maart.

Speeddates met studentes Natuurkunde en vrouwelijke (technisch) natuurkundigen uit het bedrijfsleven, een college volgen van natuurkundige prof.dr. Doris Heinrich, zelf onderzoek doen en een High Tea. Daarvoor kwamen zo'n 90 meisjes naar de Physics Ladies's Day op 31 oktober.

Het Leidse natuurkunde-instituut heeft de jaarlijkse conferentie georganiseerd van de Nederlandse Vacuümvereniging (NEVAC). Experts uit het veld van vacuümexperimenten vertelden over hun onderzoek. De 2016 NEVAC-prijs ging naar de Eindhovense promovendus Martijn Vos.

Sander Blok heeft de derde editie gewonnen van de jaarlijkse LION Image Award. Hij maakte een kleurrijke afbeelding van gouden nanodeeltjes met een lage-energie elektronenmicroscoop.

Door massa’s gegevens van de Europese röntgensatelliet XMM-Newton door te worstelen, hebben wetenschappers van de Universiteit Leiden en de École polytechnique fédérale de Lausanne (Zwitserland) een signaal opgespoord dat afkomstig kan zijn van donkere materie.

Elektrische ruis kan nuttig zijn voor wetenschappers, maar juist hinderlijk voor elektronicafabrikanten. Ze delen wel de behoefte om de hoeveelheid ruis te voorspellen. Promovendus Sumit Tewari herschrijft nu een honderd jaar oude wet die ruis relateert aan stroom. Hij verdedigt zijn proefschrift op…

We begrijpen niet hoe sommige materialen supergeleidend worden bij relatief hoge temperaturen. Leids natuurkundigen hebben nu een verrassende connectie gevonden met zwarte gaten. Het stelt ons in staat om onze kennis over zwarte gaten te gebruiken bij het oplossen van het mysterie van hoge-temperatuur…