Ruimte maken voor verschil

De meest trillingvrije, cryogene ‘scanning tunneling’ microscoop ter wereld maken. Een gedurfde missie, die promovendus Irene Battisti met succes heeft uitgevoerd samen met de Fijn Mechanische Dienst. De nieuwe microscoop kan mogelijk nieuw licht werpen op hoe onconventionele supergeleiding precies…

Een onderzoek naar de invloed van afgeleid eten op consumptiebeleving en het consumptiegedrag.

Hoewel veel beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg aangeven vaak gebruik te maken van placebo-effecten en de mechanismen ervan, is er weinig formele training over hoe om te gaan met placebo- en nocebo-effecten in de klinische praktijk. Dit project wil deze kloof tussen wetenschappelijke kennis over…

De Oude Sterrewacht heeft een rijke geschiedenis. Op deze pagina vindt u een beknopte versie van de historie die zich in het observatorium heeft afgespeeld.

Sociaal wetenschappelijk onderzoek leert ons om menselijk gedrag en maatschappelijke structuren te begrijpen. Deze worden bepaald door veel verschillende factoren. Dat maakt het onderzoek complex en vergroot de kans op onterechte conclusies. Het kiezen van de onderzoeksmethoden en analyses is dan ook…

Wie Westerse media volgt, denkt al snel aan 'Afrika' als het herkomstoord van wanhopige migranten, continent van honger en ziektes, broedplaats voor internationaal terrorisme. Wie een breder beeld wil hebben, kan terecht bij de Leidse Afrikanisten. Juist door hun nauwe banden met Afrikaanse partners…

De wetenschappelijke onderbouwing van beleid wordt cruciaal geacht voor goed bestuur. Maar ondanks de overvloed aan beschikbare kennis uit onderzoek en evaluaties, weten we nog maar weinig over de daadwerkelijke invloed die dergelijke evidence heeft op overheidsbeleid. Het onderzoeksprogramma ‘Power…

Ondanks regen en algeheel rotweer stond hij toch nog binnen een week op de muur. De Van der Waals-toestandsvergelijking is de achtste muurformule

Innovatieve algoritmes ontwerpen, out-of-the-box denken en brainstormen met zijn collega's bij de koffie - dat is waar natuurkundige Stefano Polla het meest van geniet. Het plezier in zijn werk heeft effect: zijn thesis werd genomineerd voor C.J. Kok Juryprijs 2024 voor proefschrift van het jaar.

Een belangrijke ontdekking door Leidse natuurkundigen maakt niet te kraken communicatie tussen meerdere personen mogelijk. Die communicatie kan ook nog complexe informatie betreffen.

Grafeen en andere laagjesmaterialen vormen samen compleet nieuwe stoffen. Leidse natuurkundigen leggen de basisregels vast voor het ontwerpen van zulke materialen door te meten hoe de lagen in een stapel met elkaar wisselwerken. Publicatie op 29 november in Nature Communications.

Ionische vloeistoffen zijn belangrijk binnen de wetenschap omdat ze veel lading kunnen aanbrengen over een oppervlak. Leidse fysici hebben nu ontdekt dat het ladingsproces binnen een ionische vloeistof puur afhankelijk is van tegengestelde ladingen die elkaar aantrekken. Chemische reacties zijn soms…

Leids natuurkundige Sense Jan van der Molen heeft met zijn groep de eerste schakelbare moleculaire diode ontwikkeld. Deze is aan en uit te schakelen via luchtvochtigheid. Omgekeerd is dit een luchtvochtigheidssensor die werkt op de nanoschaal. Publicatie op 4 december in Nature Nanotechnology.

Stijve materialen breken gemakkelijker dan flexibele. Deze simpele constatering leidt tot een manier om de breedte van een barst te voorspellen en beheersen. Theoretisch begrip van hoe materialen breken is handig in bijvoorbeeld de productie van auto’s en beeldschermen. Publicatie in PNAS.

Leidse fysici en chemici zijn erin geslaagd om twee grafeenlagen zo dicht bij elkaar te brengen dat een elektrische stroom spontaan overspringt. In de toekomst stelt dit wetenschappers mogelijk in staat om de randen van grafeen te bestuderen en ze te gebruiken voor het uitlezen van DNA met een hogere…

Tim Koopmans is een van de grote denkers in de geschiedenis van de Nederlandse en Europese rechtswetenschap. Hij doceerde rechten als professor in Leiden en andere universiteiten, waaronder Gent, Cambridge en Utrecht.

In deeltjesversnellers worden elementaire deeltjes opgejaagd tot bijna de lichtsnelheid om ze vervolgens op elkaar te laten botsen. En dat met steeds hogere snelheden om de allerkleinste deeltjes te onderzoeken. Hoogleraar Theoretische Tatuurkunde Koenraad Schalm werpt hier licht op in Trouw.

Gedichten van Sense Jan van der Molen over het elektron en het tau-neutrino zijn bekroond in de NNV-dichtwedstrijd 'Dicht een Deeltje', samen met nog vijftien gedichten over de deeltjes van het standaardmodel.

Van de vier Spinozapremies gaan er dit jaar twee naar Leidse onderzoekers: natuurkundige Dirk Bouwmeester en archeologe Corinne Hofman. Dat maakte NWO 6 juni 2014 bekend tijdens het wetenschapsevenement Bessensap in Utrecht.

Wanneer je aan een wetenschappelijke conferentie denkt, zie je waarschijnlijk eindeloze presentaties en koffiepauzes voor je. Maar bij het Lorentz Center gaat het er net even anders aan toe. Hier luisteren wetenschappers niet alleen – ze werken samen, debatteren en ontwerpen de toekomst van hun vakg…

Op basis van wiskundige methoden uit de snaartheorie – holografische dualiteit – gaan de hoogleraren Jan Zaanen en Koenraad Schalm de hypothese testen dat vreemde metalen maximaal verstrengelde toestanden zijn van kwantummaterie. Ze ontvangen hiervoor een subsidie van De Stichting voor Fundamenteel…

Experimenteel natuurkundige Jan Aarts heeft een FOM Projectruimtesubsidie in de wacht gesleept van 545.000 euro. Hij gaat het geld gebruiken om de interactie te bestuderen tussen supergeleidende stroom en ferromagnetisme. In de toekomst leidt dit mogelijk tot computergeheugen met verwaarloosbaar ene…

Zoeken naar materialen met eigenschappen die in de natuur niet voorkomen. Daar gaat de oratie van hoogleraar Sense Jan van der Molen over. Hij vertelt in het Leidsch Dagblad en op BNR Nieuwsradio over hoe hij ‘sjoelt met elektronen’ om zulke materialen te bestuderen.

Tien jaar na haar introductie houdt Erik Verlindes spraakmakende zwaartekrachttheorie de gemoederen nog steeds bezig. En nog steeds is zij omgeven door een wolk van scepticisme. Scepticisme waarin de media een grote rol hebben gespeeld, stelt natuurkundig theoreticus Koenraad Schalm op de website van…

Natuurkundigen Carlo Beenakker en Jan Aarts zijn verkozen als 'Fellow' van de American Physical Society. Beenakker: 'Mensen erkennen jouw bijdrage, dat is gewoon heel leuk om te horen.'

Met een groep co-auteurs van binnen en buiten de faculteit hebben Alex Geert Castermans en Caspar van Woensel gewerkt aan een Leids studieboek over maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het boek, CSR for young business lawyers, is deze maand verschenen en wordt vrijdag 1 september 2017 officieel gepresenteerd…

Politicoloog Rebekah Tromble (Universiteit Leiden) is benoemd als academic advisor van de Social Science One onderzoekscommissie. Zij gaat de commissie ondersteunen in een nieuwe samenwerking met Facebook. Doel is om kwantitatieve studies mogelijk te maken naar de rol van sociale media in verkiezingen…

Staatssecretaris Wiebes heef besloten de handhaving van de op 1 mei jl. ingevoerde Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelatie) op te schorten. Opdrachtgevers en zelfstandige opdrachtnemers (zzp’ers) lijken niet goed uit de voeten te kunnen met de nieuwe wet.

Een overzicht van awards en prijzen die in 2019 zijn toegekend aan onze medewerkers en studenten, maar ook bijzondere benoemingen aan de Universiteit Leiden en andere instellingen.

Shell onderzoekt samen met theoretische natuurkundigen en chemici van de Universiteit Leiden hoe quantumcomputeralgoritmen complexe moleculen kunnen simuleren.

De Universiteit Leiden reikt regelmatig eredoctoraten, onderscheidingen en prijzen uit.

Christopher Berg Smiet, die in 2017 aan het LION promoveerde bij Dirk Bouwmeester, heeft de Christiaan Huygensprijs gewonnen voor zijn proefschrift ‘Knots in Plasma’. Op 7 oktober ontving hij een oorkonde, een bronzen beeld van Christiaan Huygens en een prijzengeld van tienduizend euro.

Van 14 tot 18 maart bracht een delegatie van de Universiteit Leiden een bezoek aan Brazilië. Het bezoek stond in het teken van samenwerking met wetenschappers in São Paolo, Brasilia en Rio de Janeiro.

Sneller, goedkoper en nauwkeuriger DNA-codes ontrafelen. Met een nieuwe methode, met behulp van grafeen, moet dat kunnen volgens Leidse natuur- en scheikundigen.

Majoranadeeltjes hebben wat minder goede publiciteit achter de rug, nu een publicatie over hun ontdekking in ultrakoude nanodraadjes is teruggetrokken. Maar Leidse natuurkundigen hebben een nieuwe deur geopend naar de detectie van Majorana's in een ander experimenteel systeem: Fu-Kane heterostructuren,…

Natuurkundige Martin van Exter werkt met licht op nanoschaal, en bevindt zich aan het front van het onderzoek naar de quantumcomputer. Maar als opleidingsdirecteur heeft hij ook een visie op natuurkunde-onderwijs. Oratie op 18 november.

Een koffer als boodschapper van quantumwetenschap. Dat is het idee achter QuanTour, een project dat onderzoekers van twaalf Europese universiteiten verbindt. In december streek de koffer neer in Leiden. Een maand later is het tijd om het stokje door te geven aan Kopenhagen. Maar wat gebeurde ermee in…

In het voorjaar van 2021 trok een groep van acht Leidse biologiestudenten de duinen in, op zoek naar amfibieën. Aan de hand van DNA bepaalden ze de geografische oorsprong van de dieren. Wat bleek? In veel gevallen gaat het om exotische populaties van dieren die van nature niet in ons kikkerlandje thuishoren.…

Azië en Europa hebben in toenemende mate met elkaar te maken. Om een duurzame samenwerking te bevorderen is het belangrijk elkaar op economisch, sociaal-cultureel, historisch, en juridisch gebied beter te begrijpen. Leidse wetenschappers leveren al decennia een belangrijke bijdrage aan de verwerving…

Hoe meer mogelijkheden een kind krijgt om te leren en zich te ontwikkelen, hoe sterker zijn of haar positie in de maatschappij zal zijn. De Universiteit Leiden onderzoekt hoe de hersenen informatie oppakken, en hoe leerprocessen positief kunnen worden beïnvloed.

Het Leidse natuurkunde-instituut heeft de jaarlijkse conferentie georganiseerd van de Nederlandse Vacuümvereniging (NEVAC). Experts uit het veld van vacuümexperimenten vertelden over hun onderzoek. De 2016 NEVAC-prijs ging naar de Eindhovense promovendus Martijn Vos.

Na 2 jaar ontwerpen, testen en aanpassen is het trillingsarme meeteiland in het nieuwe Gorlaeus Gebouw van de Science Campus opgeleverd en presteert het op wereldniveau. Er is ook een vernieuwde faciliteit voor de productie van vloeibaar helium opgeleverd.

Nature publiceert een artikel over een paradoxale ontdekking op het gebied van supergeleiding. Natuurkundigen zijn op zoek naar supergeleiding bij hoge temperatuur zodat minder koeling nodig is in bijvoorbeeld MRI-scanners. News & Views artikel van prof. Jan Zaanen in dezelfde uitgave van 19 augustu…

Elektronen die synchroon om hun as spinnen, blijken over grote afstand supergeleidend te blijven in magnetisch chroomdioxide. Elektrische stroom uit deze elektronen kan kleine magneetjes omklappen, en de supergeleidende variant levert mogelijk de basis voor een harde schijf zonder energieverlies. Publicatie…

Een samenwerking van fysici en scheikundigen organiseerde op 10-11 november in Amsterdam de LEELIS-conferentie over nieuwe computerchiptechnologie. Leids natuurkundige Joost Frenken is directeur van het organiserende instituut ARCNL.

Zo'n 80 meisjes uit 4, 5 of 6 vwo waren op 31 oktober in Leiden voor de Physics Ladies’ Day van de universiteit. Deze nieuwe voorlichtingsdag is speciaal bedoeld om meisjes kennis te laten maken met de natuurkunde en wat je er allemaal mee kunt.

Door massa’s gegevens van de Europese röntgensatelliet XMM-Newton door te worstelen, hebben wetenschappers van de Universiteit Leiden en de École polytechnique fédérale de Lausanne (Zwitserland) een signaal opgespoord dat afkomstig kan zijn van donkere materie.