Promotie

Kunst en cultuur

Alumni-activiteit, Lezing

Honderden jaren lang leerden kinderen in het Oude Egypte lezen met de Beroepensatire: een tekst waarin een vader aan de hand van verschillende beroepen advies geeft aan zijn zoon. Promovenda Judith Jurjens zocht uit hoe dit er in de praktijk aan toeging.

Wat hebben tienjarige kinderen en chatbots met elkaar te maken? Promovendus Bram van Dijk onderzocht de taalontwikkeling in kinderen én in AI-taalmodellen. ‘Het is eigenlijk heel praktisch dat we menselijke eigenschappen toekennen aan een chatbot.’

Wat gaat er verloren als een taal uitsterft? Volgens hoogleraar Marian Klamer en universitair docent Rik van Gijn gaat er meer dan alleen de taal verloren. Maar hoe sterft een taal eigenlijk uit?

Promotie

Bij universitair hoofddocent Jenneke van der Wal zat het mee de afgelopen tijd. Na een toegekende Vici- en Una Europa-beurs, mag ze nu ook een Ammodo Science Award in ontvangst nemen. ‘Het is een fijne bevestiging dat ik waardevol werk doe.’

Promotieplechtigheden in het Academiegebouw zijn na de zomer een stuk beter te volgen voor familie, kennissen en andere niet-vakgenoten in het publiek. Het College voor Promoties heeft met plezier besloten dat per 1 september ook alle Leidse promovendi hun verdediging zullen aftrappen met een lekenpraatje.…

Lezing, Studium Generale

Hoe eerder je kinderen kennis laat maken met een taal, hoe sneller ze erdoor gegrepen kunnen worden en zien dat er meer is dan alleen het Nederlands of Engels. Dat is het uitgangspunt van de taallessen voor het basisonderwijs waar Alisa van de Haar, universitair docent Frans, aan meewerkte. ‘Decanen…

In een gesprek geef je allerlei informatie aan de luisteraar. Zo kun je aangeven dat je zeker van iets bent, of dat je het via via hebt gehoord. Universitair hoofddocent Jenneke van der Wal krijgt een Vici-beurs om te onderzoeken of de manier waarop mensen dit doen taalafhankelijk is.

Literatuurwetenschap is altijd een moderne discipline, vooral als je het durft te combineren met andere vakgebieden, betoogt Nidesh Lawtoo.

Vijftienhonderd jaar geleden was het in het noordwesten van wat wij nu China noemen een wirwar van volkeren. Hoe hebben die Indiërs, Khotanezen en Tocharen elkaar en elkaars talen beïnvloed? Universitair hoofddocent Michaël Peyrot krijgt een ERC-beurs van bijna twee miljoen euro om dit ‘web van contacten’…

Een bijzonder jaar voor Nederland: het Eurovisie Songfestival vindt plaats in Rotterdam. Daarnaast bevat de Nederlandse inzending van Jeangu Macrooy een stukje Sranan. Op Kennislink licht docent Fresco Sam-Sin toe wat dit betekent voor de positie van de taal.

In de zomer zoekt de Volkskrant antwoorden op vragen van lezers. Hoogleraar André Gerrits werkte mee aan een antwoord op de vraag wat er zou gebeuren als alle grenzen opengaan.

Nu het steeds eenvoudiger wordt om teksten te digitaliseren, lijkt het haast vanzelfsprekend om dat met alles wat ooit geschreven is te doen. Universitair docent Verena Meyer vindt dat te makkelijk gedacht. ‘We moeten ons verdiepen in de politieke en culturele effecten van digitalisering.’

Van films, video games en historische romans tot Nordic folk bands: het Oudengels uit de vroege Middeleeuwen beleeft in de 21e eeuw een opleving. Samen met internationale collega’s maakte universitair docent Thijs Porck (LUCAS) een boek over de ‘wederopstanding’ van deze dode taal.

Om Nederlandse literatuur echt te kunnen begrijpen, moet je over de grenzen kijken. Dat is althans de opvatting van Sander Bax. Vanaf 1 augustus is hij hoogleraar Contemporaine Nederlandse Literatuur en Cultuur in een transnationale dynamiek.

Hoogleraar Sjef Barbiers verruilt per 1 september zijn baan als wetenschappelijk directeur van het LUCL voor de functie van directeur-bestuurder van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT).

Festival

Hoogleraar Gijsbert Rutten is recent lid geworden van de Raad voor Nederlandse Taal en Letteren. Op NPO Radio 1 sprak hij over zijn rol als belangenbehartiger van de academische Neerlandistiek.

Sarah Cramsey is per 14 september benoemd tot bijzonder hoogleraar Midden-Europese studies aan het Instituut voor Geschiedenis. 'Ik wil graag verschillende wetenschappelijke benaderingen in mijn werk verwerken en het aanzien van Midden-Europese Studies in Leiden vergroten.'

Festival

Voor mensen met een ernstige ziekte kan een empathische arts een wereld van verschil maken. Psycholoog Janine Westendorp onderzocht behulpzame en schadelijke communicatie in de spreekkamer. ‘Benadruk dat je altijd naast iemand blijft staan, ook als genezing niet mogelijk is.’

Lezing, Lezingenreeks Vergelijkende Indo-Europese Taalwetenschap (CIEL)

Wat kan Nederland leren van Zuid-Korea? Die vraag beantwoordt hoogleraar Remco Breuker in zijn nieuwe boek ‘De Koreaanse golf’. In NPO 1-podcast De Nacht van vertelt hij meer over zijn boek en Zuid-Korea.

Alle ogen waren gericht op China tijdens het congres van de Chinese Communistische Partij. Een goede gelegenheid voor president Xi Jinping om zich wereldwijd te profileren. Op NU.nl legt hoogleraar Frank Pieke uit hoe hij dit deed.

Alumni-activiteit, Lustrum

Hoogleraar Felix Ameka en universitair docent Maria del Carmen Parafita Couto hebben samen met Enoch Aboh (UvA) een NWO Open Competitie-subsidie ontvangen voor onderzoek naar ‘code-switching’: het wisselen van taal door meertaligen.

Lezing, Lezingenreeks Vergelijkende Indo-Europese Taalwetenschap (CIEL)

Congres/symposium

De banken van de Waalse kerk waren goed gevuld op vrijdag 23 mei. Meer dan 120 oud-studenten Frans kwamen daar bijeen voor minicolleges, een stukje theater en een discussie over de staat van het vakgebied.

“Heel Frans en heel indrukwekkend.” Zo beschrijft drs. Isabelle Van de Calseyde de receptie op de Franse ambassadeursresidentie in Den Haag, op 2 juni 2015, waarbij zij en dr. Sjef Houppermans een onderscheiding gekregen hebben voor hun uitzonderlijke verdiensten voor de Franse taal en cultuur. Beiden…

Debat, Paneldiscussie

Sinds hoogleraar Vroegmoderne literatuur en cultuur Nadine Akkerman een vrouwelijke spion tegenkwam in haar onderzoek, blijven de geheim agenten opduiken in haar werk. Nu is er Spycraft, dat ze samen schreef met wetenschapshistoricus Pete Langman, een publieksboek over de geheimhoudingstechnieken die…

Het is een van de meest besproken onderwerpen van dit moment: hoe bannen we seksueel grensoverschrijdend gedrag en geweld uit? Alumnus Femke Eisma is woordvoerder van Mariëtte Hamer, de regeringscommissaris die dit hardnekkige maatschappelijke probleem moet aanpakken. Eisma studeerde Nederlands in Leiden.…

Interview met vice-decaan Jeroen Touwen en kwartiermaker Carmen van den Bergh over de ontwikkeling van een nieuwe brede BA moderne talen en culturen.

Op 22 november ontving Leids wetenschapper Jan Vonk een ERC starting grant voor zijn onderzoek naar de bouwstenen van de wiskunde. Deze beurs is niet zijn eerste dit jaar: in juli ontving Vonk namelijk ook al een Vidi-beurs van NWO. Vier vragen aan deze dubbele prijswinnaar.

Hoe voer je als docent een genuanceerd gesprek in je klas over migratiebeleid, asielzoekers, of etnische discriminatie op de arbeidsmarkt? Sociale wetenschappers van de Universiteit Leiden hebben met een internationaal team lesmodules gemaakt over migratie. De lesmodules zijn vanaf nu gratis te downloaden…