Op 19 augustus bereikte ons het droevige bericht dat onze lieve collega Johanna Stöger, omringd door haar familie, is overleden. Hanna was al enige tijd ziek. Tot dit voorjaar echter leek ze, na een geslaagde operatie en behandeling vorig jaar, al snel weer helemaal de oude. Het is vreselijk dat ze…

Onlangs ontdekten astronomen een planeet buiten ons zonnestelsel die mogelijk niet om één zon heen draait, maar om drie. Astronoom Frans Snik vertelt waarom deze zogeheten exoplaneten zo interessant zijn, bijvoorbeeld als je op zoek bent naar buitenaards leven.

Astronoom Adrian Hamers heeft uit handen van Marjan Hammersma, secretaris-generaal van het ministerie van OCW, de Christiaan Huygens wetenschapsprijs voor ruimtewetenschappen ontvangen. Hamers krijgt de prijs voor het onderzoek waarop hij in 2016 is gepromoveerd aan de Sterrewacht Leiden.

De strategische alliantie Leiden-Delft-Erasmus (LDE) beleefde 17 juni een feestelijk moment toen de Colleges van Bestuur van de Universiteit Leiden, TU Delft en Erasmus Universiteit Rotterdam de nieuwe LDE-strategie ondertekenden. In de komende zes jaar zullen de universiteiten verder bouwen aan de…

Waarom is de kleur van de lucht blauw? Waarom zijn de meeste mensen rechtshandig? En waarom is een spinnenweb zo sterk? Het is een kleine greep uit de vragen die binnenkomen bij Postbus 71: een project van Leiden2022 waar iedereen vragen kan stellen. Friso de Hartog is de drijvende kracht van Postbus…

Het constante nieuws over geweld kleurt sterk ons beeld van het Midden-Oosten, meent Petra Sijpesteijn, hoogleraar Arabische taal en cultuur. In een nieuw webdossier toont ze dat de Arabische wereld zoveel veelzijdiger is en meer gemeen heeft met het Westen dan we denken.

Het bestuur van de Stichting Pastoor Schmeitsprijs voor de Sterrenkunde heeft de Pastoor Schmeitsprijs 2025 toegekend aan twee personen: Yamila Miguel, verbonden aan de Sterrewacht Leiden, Leiden Universiteit en SRON, en aan Else Starkenburg, verbonden aan het Kapteyn Instituut, Rijksuniversiteit Groningen.…

Donkere materie vormt ongeveer tachtig procent van de totale massa in het heelal. Toch weten we nog steeds niet precies waarvan het gemaakt is. Astronoom Pavel Mancera Piña gaat op zoek naar antwoorden. Met een Veni-subsidie van NWO en de meest geavanceerde telescopen, waaronder de James Webb Space…

Een logische volgende stap en een nieuwe uitdaging: Harold Linnartz is klaar voor zijn nieuwe functie als Opleidingsdirecteur (OD) van de Leidse Sterrewacht. Per 1 oktober volgt hij huidig OD Paul van der Werf op. ‘De opleiding is ontzettend gegroeid. Dat wordt een logistieke tour de force.’

De Leidse hoogleraar moleculaire astrofysica en astrochemie Ewine van Dishoeck heeft vrijdag 7 oktober de Niels Bohr International Gold Medal ontvangen. De medaille, die is ingesteld door de Deense ingenieursvereniging IDA, werd uitgereikt door Koningin Margrethe van Denemarken tijdens een ceremonie…

Veel studenten en de medewerkers van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid hebben het afgelopen kalenderjaar een prijs gewonnen, een mooie subsidie binnengehaald of zijn vanwege hun kwaliteit benoemd in een academisch genootschap. Allemaal redenen om hen op te nemen in onze Eregalerij 2020, want we zijn…

Van een nieuwe generatie antibiotica en een betere werking van vaccins tot een routekaart voor donkere materie en nieuw licht op Hindoetradities. Vier wetenschappers van de Universiteit Leiden ontvangen de prestigieuze ERC Advanced Grant van 2,5 miljoen euro om hun onderzoek uit te bouwen.

De Hubble Ruimtetelescoop van NASA en ESA heeft met de ontdekking van een verzameling zeer kleine en en blauwe sterrenstelsels een nieuw afstandsrecord geboekt. Niet eerder zijn zulke sterrenstelsels uit de periode van vlak na de oerknal gezien.

Maanmissies zijn weer populair. In één week mislukte de maanmissie van Rusland, terwijl nieuwkomer India juist succes had. En dan zijn er ook nog bedrijven die naar de maan willen. Kan iedereen zomaar naar de maan? Tanja Masson-Zwaan vertelt BNR Nieuwsradio de spelregels van het internationale ruimt…

Protosterren, data science en de James Webb ruimtetelescoop, Adriaan Janssens nieuwsgierigheid reikt tot de sterren. In de dubbele bachelor Natuurkunde en Sterrenkunde kwam hij perfect tot zijn recht, blijkt ook uit zijn nominatie voor de titel Leiden Science Young Talent 2024.

Vijf onderzoeksprojecten van jonge Leidse onderzoekers zijn in de tweede toekenningsronde van de NWO Rubiconsubsidies gehonoreerd. De wetenschappers mogen onderzoek doen aan prestigieuze onderzoeksinstellingen in binnen- en buitenland.

Leidse natuurkundigen hebben de systematiek ontdekt achter isolerende materialen waarin collectief kwantumgedrag van elektronen ongestoord kan blijven bestaan. Het gaat om zogenoemde topologische isolatoren. Met het Leidse ‘recept’ wordt het eenvoudiger materialen te zoeken waarmee supersnelle elektronica…

Hoe moeten kunstorganisaties hun veranderende rol in de samenleving gaan invullen? In het project WeCurate zoeken kunstenaars, kunstinstellingen en publiek samen naar een antwoord. Kunsthistorica Kitty Zijlmans kreeg er een Europese subsidie van ruim 118.000 euro voor.

What is leadership? Can it be taught, and if so, how? The International Leiden Leadership Programme (ILLP) helps students find their own style, say ILLP graduate Marko Simovski and his former coach Annah Neve in an interview: 'It’s about you, discovering you.'

Het moet er zijn, alleen kunnen we het niet zien: de raadselachtige donkere materie en donkere energie in het heelal. Henk Hoekstra is een van de vele kosmologen die dolgraag, willen weten waar deze substanties precies uit bestaan. Hij kreeg er een Europese onderzoekssubsidie van 1,3 miljoen euro vo…

Initiatieven zoals de Leiden University Green Office en de Career Service klinken niet elke student bekend in de oren. Als het aan Bernice Dekker ligt, komt daar vanaf dit collegejaar verandering in.

Dit jaar selecteert de Europese ruimtevaartorganisatie ESA de wetenschapsgebieden voor de komende twee grote ruimtemissies. Als een van de onderwerpen gravitatiestraling wordt, willen Nederlandse astronomen en fysici via een nieuw samenwerkingsverband lid worden van het Europese eLISA-consortium, en…

Om 5 uur opstaan, door de regen struinen en een vieze luier spotten: studenten van het Honours College Archeologie hebben het allemaal doorstaan. Voor het vak ‘Future cities, urban pasts’ brachten ze Leiden op verschillende manieren in kaart. ‘Deze honourstrack laat zien hoe we archeologie een stap…

Astronomen hebben met waarnemingen van de Hubble-ruimtetelescoop van de afgelopen 16 jaar een nieuwe foto samengesteld van het verre heelal. Het zogeheten Hubble Legacy Field bevat zo’n 265.000 sterrenstelsels tot aan de periode van 500 miljoen jaar na de oerknal. De Leidse astronomen Rychard Bouwens…

Zien hoe gifmengster Goeie Mie aan het werk ging, een ouderdomspak aantrekken en een hapje eten in het donker. Het kan allemaal tijdens de derde editie van de Nacht van Kunst en Kennis op 19 september. Twee bezoekers van vorig jaar vertellen over hun ervaringen.

In de Rotterdamse haven lekken kleine industriële deeltjes het milieu in. Dit leidt tot een vorm van vervuiling die moeilijk te traceren, maar zeer hardnekkig is. Drie studenten van het LDE Sustainability Honours Programme onderzochten in opdracht van de haven waar deze vervuiling vandaan komt.

Astronoom en wetenschapscommunicator Pedro Russo wint de K.J. Cathprijs en € 2.500 euro voor zijn outreach-inspanningen om wetenschap bij het grote publiek te brengen. ‘Er zijn zo veel briljante wetenschappers, en zo weinig mensen die over wetenschap communiceren.’

Corinne Hofman, Leids hoogleraar Archeologie van het Caribisch gebied, is gekozen tot lid van de KNAW. ‘Haar werk is origineel en vernieuwend en heeft een grote maatschappelijke relevantie.’

Op 25 september viert Leiden de nacht met het evenement Seeing Stars. Wat maakt de stedelijke nacht zo bijzonder? We vroegen het universitair docent Sara Brandellero, die onderzoek doet naar steden, nacht en migratie.

De winnende scriptie werd geschreven door Jip Barreveld en is getiteld Two Worlds? State Space and Marginal Peoples in Late Antique North Africa.

Leiden is sinds 1 november een 'Wandelgids door Islamitisch Leiden' en een Arabisch muurgedicht rijker. Dit dankzij de viering van 400 jaar Arabisch in Leiden.

Inwoners van Musselkanaal zagen hun protestant-christelijke kerk veranderen in een Thai-boeddhistische tempel. Bachelorstudenten Culturele Antropologie en Ontwikkelingssociologie Anne Veens, Mirjam Hupkes en Willem van Wijk onderzochten de ervaringen rondom de herbestemming van kerk naar tempel. Met…

Een bedrijf uit Rusland wil reclame gaan maken vanuit de ruimte. Met kleine satellieten wordt dan een paar seconden lang een reclameboodscap geprojecteerd. Het plan roept de vraag op of je de ruimte mag gebruiken voor dit soort commerciële doeleinden.

Onderzoek van papyri zorgt voor nieuwe inzichten in de ontstaansgeschiedenis van de islam. Petra Sijpesteijns boek 'Shaping a muslim state' is gebaseerd op deze oude Arabische brieven en documenten. Haar nieuwe onderzoek in een onontgonnen Weense collectie zal meer ontdekkingen opleveren.

Hoe ontstaan sterren en sterrenstelsels? Wat is donkere materie? Om deze en andere vragen te beantwoorden zijn steeds grotere telescopen nodig. Om die te realiseren is internationale samenwerking nodig. Deel uit een serie over de impact van samenwerking.

Een internationaal team van onder meer Leidse onderzoekers heeft aangetoond dat er een verfijndere methode is om oude microbiomen te bestuderen. Dat helpt archeologisch onderzoek naar de effecten van Europese kolonisatie in de Caraïben. Publicatie in Nature Scientific Reports op 13 november.

Hoog boven de zuidpool van de Saturnus-maan Titan verscheen in 2012 plotseling een geheimzinnige wolk. Planeetonderzoekers hebben nu ontdekt dat deze wolk verrassend genoeg bestaat uit zeer giftig blauwzuurijs, dat zich waarschijnlijk heeft gevormd na een snelle en extreme afkoeling van gassen in de…

Annetje Ottow, voorzitter van het college van bestuur van de Universiteit Leiden, is sinds een paar maanden de nieuwe voorzitter van de strategische alliantie Leiden-Delft-Erasmus (LDE). Wat wil zij bereiken tijdens haar twee jaar durende voorzitterschap?

Het EU-programma Cultuur (2007-2013) stimuleert artistieke samenwerkingsprojecten en projecten op het gebied van onderzoek en beleidsanalyse van cultuur. Er werden in de laatste subsidieronde 476 aanvragen ingediend, waarvan er 114 werden toegekend. Hoofdaanvrager Kitty Zijlmans haalde voor LUCAS en…

De Leidse leerstoel Arabische Talen en Culturen bestaat in 2013 vierhonderd jaar en dat moet gevierd worden. Een rijk en gevarieerd programma laat ons dit jaar kennismaken met de Arabische wereld en met de wetenschappelijke bestudering ervan. Hoogleraar Arabische Taal en Cultuur Petra Sijpesteijn…

De uitlijning van de James Webb-ruimtetelescoop is voltooid. Het ruimteobservatorium is in staat scherpe, goed gerichte beelden vast te leggen met elk van zijn vier krachtige wetenschappelijke instrumenten aan boord. Het MIRI-instrument, waar onder andere hoogleraar Moleculaire Astrofysica Ewine van…

Carola Hein, Hoogleraar Architectuur & Stedenbouw Geschiedenis TU Delft, is sinds januari 2022 verbonden aan het Instituut Culturele Antropologie en Ontwikkelingssociologie van de Universiteit Leiden als Hoogleraar Water, Havens en Historische Steden. Op het eerste oog wellicht een vreemde combinatie,…

Een team van voornamelijk Leidse astronomen heeft de grootste deeltjesversneller in het heelal ontdekt. Zij ontdekten dat bij een frontale botsing van vier gigantische clusters van sterrenstelsels deeltjes versneld worden tot zeer hoge energieën. De energieën zijn meer dan een miljoen maal hoger dan…

De herkomst van Surinaamse rijst, een digitale tweeling van de aarde en een groot big-data project aan de Chileense hemel: drie Leidse wetenschappers ontvangen een ENW-KLEIN subsidie voor vernieuwend, fundamenteel onderzoek.

Twee consortia, onder leiding van Leidse wetenschappers, krijgen meer dan een miljoen euro van NWO en het ministerie van VWS om oplossingen te vinden voor antibioticaresistentie.

Het METIS-instrument dat onder leiding van de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) wordt gebouwd voor ESO's toekomstige Extremely Large Telescope (ELT) in Noord-Chili heeft een belangrijke mijlpaal bereikt: het voorlopig ontwerp is goedgekeurd.

Tijdens de Nederlandse Astronomen Conferentie te Lommel, België (15 tot 17 mei 2013), zal de Pastoor Schmeitsprijs voor de Sterrenkunde worden uitgereikt aan Dr. Rychard J. Bouwens, verbonden aan de Sterrewacht van de Universiteit Leiden.

Het nieuwe seizoen lezingen van het Natuurwetenschappelijk Gezelschap Leiden (NGL) is afgetrapt op 15 oktober 2015 met een lezing van Dr. Dennis Hetterscheid. In zijn lezing bespreekt Hetterscheid duurzame alternatieven voor fossiele brandstoffen en vraagt hij zich af hoe de energieconsumptie verlegd…

Een team van Leidse en Amerikaanse astronomen heeft een nieuwe manier ontdekt om verre sterrenstelsels in kaart te brengen. Ze namen daarvoor de vingerafdruk van zuurstof in een verafgelegen sterrenstelsel waar, iets wat doorgaans vanaf aarde niet goed mogelijk is. De onderzoekers publiceren hun bevindingen…

Het Instituut voor Geschiedenis feliciteert Manon van der Heijden met het verkrijgen van een VICI-subsidie voor het onderzoek 'Crime and Gender 1600-1900: a comparative perspective.'