Insecten zijn zo succesvol op het land omdat insecteneieren beschermd zijn tegen uitdroging. Dankzij een extra-embryonaal membraan in het ei, de serosa, konden insecten met succes overstappen van leven in het water naar leven op het land. De onderzoeksgroep van Veni-laureaat dr. Maurijn van der Zee…

Bodem-ecologen Emilia Hannula (Leiden) en Elly Morriën (UvA) hebben op 5 november de gouden prijspenning van Teylers Tweede Genootschap ontvangen. Ze kregen de prijs voor hun inzending op een prijsvraag over duurzaam bodembeheer.

Per 1 augustus is Lars Jeuken gestart als hoogleraar Biophysical Chemistry bij het Leids Instituut voor Chemisch Onderzoek (LIC). Hij doet onderzoek op het snijvlak van biologie en scheikunde, maar er komt ook fysica en nanotechnologie bij kijken. Jeuken: ‘Door nanodeeltjes te koppelen aan eiwitten…

Van het filteren van uv-licht in zonnebrandcrème tot het voorkomen van zweetgeur in sokken en het steriliseren van koelkasten en wasmachines. Steeds vaker gebruiken producenten nanodeeltjes in producten. Maar wat is het effect van deze miniscule deeltjes op het milieu?

Hoe meer de tungarakikker kwaakt, hoe groter de kans op een partner. Maar de trillingen die het geluid op het water teweeg brengen trekken ook roofdieren aan. Dit blijkt uit onderzoek van onder anderen Leids bioloog Wouter Halfwerk. Het artikel hierover verschijnt 24 januari in Science.

Bacteriën evolueren in een onvoorspelbare omgeving eenzelfde strategie als die aandelenhandelaren toepassen om zich in te dekken tegen onvoorspelbare schommelingen van de beurskoersen. Over deze ontdekking publiceert experimenteel evolutiebioloog dr. Bertus Beaumont op 5 november een coverartikel in…

Dankzij bepaalde vet-suikermoleculen kunnen onder meer leprabacteriën zich verstoppen voor ons immuunsysteem. Hoe precies, is niet helemaal duidelijk. Hessel van Dijk, die op 13 oktober promoveerde, maakte de moleculen na en hielp daarmee een stukje van de puzzel op te lossen. Van Dijks proefschrift…

Het aantal leeuwen in Afrika neemt sterk af. Over twintig jaar zijn de populaties van de meeste soorten zelfs gehalveerd. Waarom gaat het zo slecht met de leeuw? - Radio Interview met Hans de Iongh van CML bij De Kennis van Nu - NPOwetenschap.nl

Het is tegenwoordig essentieel dat een bioloog om kan gaan met big data. Daarom moeten data-analysevaardigheden vanaf het begin van de studie, of liever zelfs vanaf de middelbare school, worden aangeleerd. Dat stelt Vera van Noort, de nieuwe hoogleraar Computationele Biologie. Oratie op 22 januari.

Microplastics zitten overal: in de oceaan, in keukenzout en zelfs in dieren. Moeten we dat erg vinden? ‘Ja’, zegt milieuwetenschapper Thijs Bosker op 8 september tijdens een pop-up college in Den Haag. ‘We moeten niet afwachten tot het een nog veel groter probleem wordt, maar er nu iets aan doen.’

Hoe vergelijk je de leefomgeving van Nederlandse koeien met de koeien van de Masai in Oost-Afrika? Hoe kunnen we het verlies van biodiversiteit omdraaien? Daarover gaat CurveBend; een internationaal onderzoeksconsortium waar ecoloog Michiel Veldhuis deel van uit maakt.

Vanessa Frodermann, promovenda bij de sectie Biofarmacie van het Leiden Academic Centre for Drug Research, ontdekte dat aderverkalking geremd zou kunnen worden door celtherapie. Aderverkalking is een belangrijke oorzaak voor het ontstaan van hart- en vaatziekten. Promotie op 27 mei 2015.

Op 30 September 2022 is onze gewaardeerde oud-collega Gerrit Lodder overleden aan de gevolgen van de ziekte van Parkinson. Hij laat zijn echtgenote Adry, zijn zonen Gert-Jan en Michiel, zijn schoondochters Annerieke en Manyana en kleinkinderen Annelot en Gijs in verslagenheid, maar ook in de wetenschap…

Grafeen drijvend op water stoot geen water af, zoals veel wetenschappers denken, maar trekt juist water aan. Dit hebben de chemici Liuba Belyaeva en Pauline van Deursen en hun begeleider Grégory Schneider aangetoond. Publicatie in Advanced Materials.

Maar liefst vier Leidse jonge excellente onderzoekers, dr. Martina Huber, dr. Mario van der Stelt, dr. Roxanne Kieltyka en dr. Dennis Hetterscheid hebben een ECHO subsidie van € 260.000 euro toegekend gekregen. Hiermee kunnen hun onderzoeksprojecten van start gaan.

Het immuunsysteem speelt een paradoxale rol bij de uitzaaiing van borstkanker. Dat ontdekte Kelly Kersten in haar promotieonderzoek. Sommige immuuncellen dragen bij aan uitzaaiingen, terwijl andere cellen kunnen worden aangezet om chemotherapie effectiever te maken. Promotie op 7 februari.

Bij 71% van alle onderzochte vogelsoorten zingen ook de vrouwtjes. Dit is opmerkelijk omdat dankzij Darwins evolutietheorie vogelzang wordt beschouwd als eigenschap van de mannetjes om vrouwtjes te lokken in competitie met andere mannetjes. Dit publiceerde de Leidse biologe Katharina Riebel samen met…

Het bestrijdingsmiddel thiacloprid blijkt gevaarlijker dan gedacht. Het tast het leven van ongewervelde waterdieren en hun gemeenschappen aan en verstoort de balans van zoetwaterecosystemen. Dit blijkt uit onderzoek van ecoloog Henrik Barmentlo en zijn collega's dat dinsdag verscheen in Ecology Lett…

Bij zebravinken kunnen alleen de mannetjes zingen. Toch zijn het de vrouwtjes die de geluiden het snelst leren onderscheiden. Dat schrijven Leidse onderzoekers in het wetenschappelijk tijdschrift Animal Behaviour.

De Leidse bioloog en promovendus Freek Vonk is met ingang van dinsdag 10 januari twee keer in de week te zien in het jeugdprogramma 'Freek op safari'. Vonk: ‘Het wordt spannend en avontuurlijk. Hoe overleef je op de Afrikaanse savanne?’

Plantenbioloog Pingtao Ding, universitair docent bij het Instituut Biologie Leiden (IBL), heeft een beurs ontvangen van 2,4 miljoen euro. De Starting Grant van de European Research Council (ERC) voor veelbelovende jonge onderzoekers geeft hem de mogelijkheid om te kijken hoe planten zich beschermen…

Leidse chemici hebben een nieuw ultradun membraan van slechts een molecuul dik gemaakt. Het molecuul wekt honderd keer meer stroom op uit zeewater dan de beste membranen die nu op de markt zijn. De onderzoekers publiceren hun bevindingen in Nature Nanotechnology.

Een consortium van onderzoeksfaciliteiten die waterkwaliteit bestuderen, heeft een subsidie ontvangen van NWO. De toegekende 4,18 miljoen euro gaat helpen om de buitenlaboratoria van Universiteit Leiden, NIOO-KNAW, Radboud Universiteit en de WUR te upgraden tot slimme en samenwerkende ‘hubs’.

Als Plastic Soup Surfer maakte Merijn Tinga in 2016 nieuws. Met windkracht 6 waagde de Leidse bioloog de overtocht naar Engeland, op een draagvleugel-kiteboard van statiegeldflessen. Interview met een Leidse kunstenaar, een strijder tegen de plastic afvalberg, en een zoekende vader.

Studenten van de Universiteit Leiden zijn vanaf woensdag 14 september op televisie te zien. Ze doen mee aan de Universiteitsstrijd, een quiz die de rest van de maand elke werkdag op televisie komt (19:55 uur, NPO2).

Bodemleven sturen en daarmee beïnvloeden wat er boven de grond groeit: dat is de expertise van de Leidse bioloog Martijn Bezemer en zijn collega Wim van der Putten (NIOO-KNAW). Hun onderzoek naar bodemtransplantaties is genomineerd voor de Huibregtsenprijs 2023. Deze prijs gaat naar vernieuwend onderzoek…

Nanomaterialen kunnen veel verder doordringen in onze voedselketen dan tot nu toe werd gedacht. Dat komt doordat de deeltjes in elk organisme in de keten van vorm en grootte blijken te veranderen. Onderzoekers van het Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden ontdekten dit bij toeval, toen zij een door…

Zelfs embryo’s kunnen verzeild raken in een evolutionaire wapenwedloop met een andere soort. Dat laten Leidse biologen zien bij larven van de roze bittervoorn die als koekoeksjongen parasiteren op de kieuwen van zoetwatermosselen. Ze publiceerden hun onderzoek 19 februari in PNAS.

Het opsporen van slijm etende bacteriën, het in kaart brengen van de complexiteit van planetaire nevels en het aanpakken van een signaalstof bij kanker. Deze drie Leidse projecten krijgen financiering via de Open Competitie ENW-M van NWO.

E. coli-bacteriën gebruiken om een giftige verbinding in de bodem van Mars om te zetten naar zuurstof, zodat leven hier mogelijk wordt. Met dit idee doet een team van dertien Leidse studenten mee aan de jaarlijkse iGEM-competitie. Een internationale wedstrijd waarin studenten maatschappelijke problemen…

Kunnen zebravinken leren onderscheid te maken tussen twee Nederlandse woorden die heel veel op elkaar lijken? Uit onderzoek van gedragsbioloog Verena Ohms blijkt dat ze ‘wit’ en ‘wet’ kunnen onderscheiden. Ohms publiceerde haar bevindingen in ‘Proceedings of the Royal Society B’.

Voor het eerst hebben onderzoekers uit Utrecht, Leiden, Amsterdam, Liverpool en Maastricht mini-orgaantjes van slangengifklieren in het lab gekweekt. De groepjes cellen kunnen gifmoleculen produceren. Dit is een belangrijke stap om slangenbeten beter te behandelen. Publicatie in toptijdschrift Cell…

Max van Lent, Aris Politopoulos, Emily Strange, Claire Vergerio en Astrid Van Weyenberg zijn toegetreden tot de Leiden University Teachers’ Academy. Docenten van deze Academy wisselen ervaringen uit, kunnen zich verder ontwikkelen en delen hun kennis en kunde met de rest van de universiteit, bijvoorbeeld…

Bacteriën leven tijdelijk zonder hun celwand als er voor hen gevaarlijke virussen in de buurt zijn. Opmerkelijk, want de celwand vormt een stevige barrière tegen dreigingen van buitenaf. Toch is de vondst goed te verklaren én kan het een gevolg hebben voor het bestrijden van ziekteverwekkende bacteriën,…

Ruim 300 basisschoolleerlingen volgden op donderdag 24 januari een bijzonder college over antibiotica aan de Universiteit Leiden. De bijeenkomst was de afsluiting van de workshop 'Medicijnen in de Aanval!'

Een CT-scanner voor de behandeling van oogkanker, energiezuinige software voor de toekomst en een test om mannelijke kuikeneieren te identificeren. Drie projecten van wetenschappers van de Universiteit Leiden krijgen geld vanuit het Open Technologieprogramma van wetenschapsfinancier NWO, waaraan ook…

Promovenda Femke Lokke Groeneweg onderzocht hoe onze cellen en ons lichaam omgaan met stress en wat het effect is van ontstekingsremmende medicijnen. Promotie 6 november 2014.

Primatoloog Jane Goodall bracht op 21 mei een bezoek aan de Hortus botanicus voor een ‘meet & greet’. De wereldberoemde onderzoeker en natuurbeschermer nam een naar haar vernoemde orchidee in ontvangst en vroeg daarbij aandacht voor de bescherming van planten. ‘We moeten nadenken over wat het bos voor…

Vier onderzoekers van Universiteit Leiden krijgen Open Competitie-subsidies van de NWO in het domein Exacte en Natuurwetenschappen. Het gaat onder andere om onderzoek naar afweercellen in tumoren, antibioticaresistentie en magnetische halfgeleiders.

Michiel Veldhuis heeft bij de C.J. Kok Publieksprijs de meeste stemmen van het publiek gekregen en mag zich daarmee Ontdekker van het Jaar noemen. Veldhuis onderzoekt hoe klimaatverandering ecosystemen op de savannes in Afrika beïnvloedt en hoe we die ecosystemen kunnen beschermen.

De uitdrukking ‘zingen als een nachtegaal’ moet misschien wel letterlijker worden genomen dan gedacht. Gedragsbioloog Verena Ohms toont in haar promotieonderzoek aan dat menselijke spraak en vogelzang meer overeenkomsten hebben dan eerst werd aangenomen. Ohms promoveert dinsdag 3 mei.

Organen en weefsels uit het lab kunnen in de toekomst mensen met orgaanfalen genezen. Micha Drukker is ervan overtuigd dat dit dankzij stamcellen werkelijkheid wordt. Op 18 november houdt de hoogleraar Stem Cells, Developmental Biology and Technology for Innovative Drug Research zijn oratie.

Een Leids project rondom Nanodisks ontvangt een TTW-subsidie van wetenschapsfinancier NWO. Onder leiding van biochemicus Marcellus Ubbink gaan onderzoekers van de Universiteit Leiden en twee bedrijven technologie ontwikkelen om membraaneiwitten te benutten voor geneesmiddelenonderzoek. Het onderzoek…