Voor de Internationale Dag van Vrouwen en Meisjes in de Wetenschap vertellen vrouwelijke studenten en onderzoekers uit de natuurkunde over wat hen inspireert in hun werk. Van kwantum tot kosmologie en biofysica, hun nieuwsgierigheid naar hoe de natuur werkt is wat deze vrouwen verbindt. Wat willen deze…

Het is een van de grote debatten in de kosmologie: het heelal dijt uit, maar hoe snel precies? Twee beschikbare meetmethoden leveren verschillende resultaten op. Een derde, onafhankelijke meetmethode gebaseerd op het afbuigen van licht door sterrenstelsels, is verbeterd door Leidse natuurkundige David…

In het bijzijn van koning Willem-Alexander reikte staatssecretaris Sander Dekker 9 september de Spinozapremie uit aan vier wetenschappers waaronder twee Leidse: natuurkundige Dirk Bouwmeester en archeologe Corinne Hofman. De vier laureaten ontvouwden in de Nieuwe Kerk in Den Haag hun plannen voor toekomstig…

Witte wolken ijskoud gas die over de vloer stromen. Magisch, maar ook uitkijken dat je vingers er niet afvriezen. We hebben het natuurlijk over vloeibaar stikstof en helium. Misschien heb je de spectaculaire Freezing Physics-wetenschapsshow van de studentenorganisatie Stichting Rino weleens gezien.…

De European Research Council (ERC) heeft een Advanced Grant toegekend aan maar liefst zes Leidse onderzoekers. De ERC kent deze grote onderzoeksbeurzen toe aan gevestigde, vooraanstaande academici voor langdurig, risicovol en mogelijk baanbrekend onderzoek.

De natuurkundestudenten van Stichting Rino toeren al sinds 2005 langs middelbare scholen met hun natuurkunde-roadshow. Tijd voor een nieuw programma: donderdag 4 maart beleeft hun nieuwste productie ‘Fast Forward Physics’ in Museum Boerhaave haar première. ‘Natuurkunde is meer dan wetten en formules…

Op 17 maart is onze dierbare collega Jan Schmidt overleden na een vruchtbaar en waardevol leven.

Onderzoek naar oppervlaktes van vaste stoffen: het lijkt misschien niet relevant voor energieverbruik, maar toch is het zo. Marcel Rost bestudeert hoe platina-elektroden slijten. Die elektroden zijn een cruciaal onderdeel in brandstofcellen voor auto’s op waterstof. ‘We moeten de overstap maken van…

Vijf Leidse wetenschappers ontvangen een Consolidator Grant van de European Research Council (ERC). Met deze beurs van maximaal twee miljoen euro kunnen zij hun wetenschappelijk onderzoek voortzetten en uitbreiden.

Negen talentvolle Leidse onderzoekers hebben een Vidi-subsidie ontvangen van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Vidi-subsidies zijn voor wetenschappers met al enige jaren onderzoekservaring om een eigen onderzoekslijn op te zetten of uit te bouwen.

Leidse wetenschappers zagen hongerige dorpelingen in het noorden van Kameroen vlees stelen van de prooi van leeuwen. De onderzoekers van het Instituut voor Milieuwetenschappen van de Universiteit Leiden (CML) berichtten over dit kleptoparasitisme in de online publicatie van het African Journal of Ecology…

Onderzoekers uit Leiden, Eindhoven en Nijmegen zijn er onder leiding van de Universiteit Wageningen in geslaagd om een kunstmatig virus te ontwikkelen. Dit kan gebruikt worden om in de toekomst nieuwe generaties medicijnen langs natuurlijke weg ‘in te pakken’ en af te leveren in zieke cellen. De ontdekking…

De faculteit Wiskunde & Natuurwetenschappen heeft een zogenaamde ‘praatplaat’ gepresenteerd met tips en tricks voor werkdruk. Aanleiding hiervoor was de Personeelsmonitor 2018, waaruit bleek dat werkdruk voor veel werknemers op de faculteit een probleem vormt. ‘Het is belangrijk om het gesprek over…

De beroemde wis- en natuurkundige Sir Roger Penrose is deze maand Lorentzhoogleraar aan de Universiteit Leiden en geeft vrijdag 10 juni een openbare lezing. Maar zijn band met Leiden gaat verder dan dat. Samen met de Leidse experimentele fysici Dirk Bouwmeester en Tjerk Oosterkamp zoekt hij de grens…

Een team onder leiding van Erik Danen van het Leiden Academic Centre for Drug Research heeft een ENW-Groot-subsidie van 3 miljoen euro ontvangen om de eerste stappen van uitzaaiing te ontrafelen. Danen gaat samenwerken met biologen en theoretische en experimentele fysici van Nederlandse universiteiten.…

Wat als deeltjes niet langzamer, maar juist sneller gaan bewegen in een drukke groep? Natuurkundigen uit Leiden ontdekten dat deeltjes bij botsingen energie aan elkaar doorgeven. Hoe dichter ze op elkaar zitten, hoe meer ze gaan bewegen.

Vergeten en vergissen zijn kenmerken van de ziekte van Alzheimer. Natuurkundigen Serge Rombouts en Martina Huber ontwikkelen nieuwe technieken die de medische wetenschap helpen deze sluipende aandoening beter te doorgronden.

Is teleportatie het vervoermiddel van de toekomst? Welke invloed had de 16e-eeuwse geleerde Scaliger op het besef van tijd? Ontdek het in de Nacht van Ontdekkingen op zaterdag 15 september in Leiden! Wetenschappers geven flitscolleges en buigen zich samen met het publiek, kunstenaars en muzikanten over…

Theoretisch fysicus Carlo Beenakker krijgt zijn tweede Advanced Grant van de European Research Council (ERC). Met deze beurs van 2 miljoen euro gaat hij proberen de ideale bouwsteen voor een quantumcomputer te realiseren, namelijk 'vervlochten' Majorana-deeltjes. Een gewaagd project, met uitzicht op…

Alex Colling noemt zijn bachelor-afstudeeronderzoek zelf ‘het hoogtepunt van zijn tijd in Leiden’. En dat resulteerde volgens zijn begeleiders in een uitmuntende thesis, met veel aandacht voor detail. De Wis- en Natuurkunde-student werkte aan een wiskundige beschrijving van monopolen: hypothetische…

Op 21 november geeft theoretisch natuurkundige Juan Maldacena het Ehrenfest Colloquium. Maldacena is wereldwijd bekend als uitvinder van de AdS/CFT-correspondentie, die een mogelijke sleutel vormt tot een theorie van quantumzwaartekracht. Maldacena is winnaar van de prestigieuze Diracprijs en de Breakthrough…

Wetenschappers moeten vaak complexe systemen analyseren zonder de belangrijke parameters te kennen of zelfs zonder toegang tot alle informatie. Een groep netwerktheoretici, waaronder Diego Garlaschelli (IMT Lucca/Leiden), heeft nu een review artikel gepubliceerd in de eerste editie van Nature Reviews…

Kan je superslimme materialen ontwerpen die een langetermijngeheugen hebben en daarom in staat zijn om te leren? Dat is wat bachelorstudent Natuurkunde en Wiskunde Daan de Bos probeerde te achterhalen tijdens zijn scriptieonderzoek. Bij het toepassen van theorieën uit machine learning op materialen…

Een natuurkundig model voorspelt het bestaan van steriele neutrino’s, wat drie grote vraagstukken uit de fysica zou oplossen. Om ze daadwerkelijk te vinden met een deeltjesversneller moeten onderzoekers weten hoe ze geproduceerd worden en hoe ze vervallen. Promovendus Kyrylo Bondarenko heeft hier voorspellingen…

Professor Tom Lubensky (University of Pennsylvania) verblijft deze zomer in Leiden als de 64e Lorentz-hoogleraar op de afdeling theoretische fysica. Hij is een pionier in het veld van theoretische zachte materie en winnaar van de prestigieuze Buckley Condensed Matter Prize. We spreken hem over zijn…

Mede dankzij de Leidse hoogleraar Michel Orrit is het tegenwoordig mogelijk om losse moleculen te bestuderen. Hij liep de Nobelprijs net mis, maar wordt nu alsnog gelauwerd met een belangrijke wetenschappelijke onderscheiding. Op 16 juni ontvangt hij de Spinozapremie van NWO.

Natuurkundige Marileen Dogterom is een van de winnaars van de Spinozapremie 2018. Ze is hoogleraar aan de TU Delft, waar ook haar lab staat, en is daarnaast verbonden aan de Universiteit Leiden als Medical Delta Professor. Ze verdient de prijs voor haar onderzoek naar het geraamte van de cel.

Uit handen van Robbert Dijkgraaf ontving staatssecretaris Mona Keijzer op de vooravond van Prinsjesdag de Nationale Agenda Quantum Technologie. Met deze agenda willen Nederlandse kennisinstellingen en bedrijven de Nederlandse voortrekkersrol op dit gebied behouden en versterken. Onderzoekers van de…

Martin van Hecke en Anne Meeussen publiceren in het tijdschrift Nature over mechanische metamaterialen. Ze hebben een nieuwe klasse multistabiele materialen ontdekt. Dit is gebaseerd op ribbeltjes plastic.

Hoe kan Ronald Mulder zijn schaatsen met ruim 60 km/u over een ijslaag jagen? Zijn schaatsijzers worden geholpen door een smerend laagje smeltwater. In Leiden vonden natuurkundigen dat daarmee de kous nog niet af is. Theoreticus Hans van Leeuwen en experimenteel fysicus Tjerk Oosterkamp zochten een…

Natuurkundige Sense Jan van der Molen onderzoekt materialen die niet in de natuur bestaan. ‘Het is fascinerend om te zien hoe de eigenschappen van een materiaal veranderen als we het superdun weten te maken.’ Op 21 oktober spreekt hij zijn oratie uit.

De Italiaanse natuurkundige Andrea Morello is een van de pioniers van de kwantumrevolutie. Hij doet onderzoek aan de University of New South Wales in Sydney en koestert zijn promotietijd in Leiden.

Op een simpele manier stoffen detecteren die laten zien of iemand gezond of ziek is, of meten hoe gezond de omgeving is, en het resultaat meteen terugkoppelen aan die persoon. Het is in een notendop wat de onderzoekers binnen de NWA-route ‘Meten en detecteren van gezond gedrag’ willen ontwikkelen.

De financiële sector, productieprocessen en voedselketens. Niet bepaald onderwerpen waar de gemiddelde natuurkundige zich mee bezighoudt, maar wel voor nieuwe hoogleraar Diego Garlaschelli. De rode draad? Complexe netwerken.

Lezing

Lezing

Festival

Promotie

Promotie

Promotie

Promotie

Congres/symposium

Congres/symposium

Lezing

Lezing, Tuesday Talks: Science Insights

Leidse natuurkundigen en pedagogen zijn partners in drie nationale samenwerkingsverbanden die vele miljoenen onderzoeksgeld krijgen van het ministerie van OCW. Het gaat om de Zwaartekrachtsubsidies voor nationale topconsortia. Van de 42 aanvragen zijn in totaal zijn zes projecten geselecteerd, die samen…

Niet alleen donkere materie, maar ook gewone materie en donkere energie worden gevolgd in de grootste kosmologische computersimulatie ooit. In de FLAMINGO-simulatie zie je over de loop van miljarden jaren virtuele sterrenstelsels en clusters van sterrenstelsels ontstaan. Dat is geen makkelijke klus:…