Het Mathematisch Instituut heeft een lichte managementstructuur. Taken zijn gespreid over de staf. Belangrijke beslissingen worden genomen per consensus. Hieronder worden diverse organisatieonderdelen toegelicht.

Lezing, Faculty Lecture

14 veelbelovende Leidse onderzoekers kunnen de komende jaren hun onderzoeksplan realiseren dankzij een Veni-financiering van NWO. De subsidies zijn dit jaar onder meer toegekend aan onderzoek naar de invloed van lawaai op het functioneren van koolmezen, voorwaarden voor de evolutie van leven op planeten,…

Het academisch jaar 2020-2021 is begonnen. Met een enigszins uitgeklede plechtigheid werd het nieuwe collegejaar ingeluid. Maar er wàs tenminste een plechtigheid, met zo’n 150 aanwezigen in de vertrouwde Pieterskerk en een kleine duizend via de livestream. ‘Universiteiten zullen er zijn en blijven,…

Een delegatie van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen bezocht vier universiteiten en de hortus botanicus van Bogor, in Indonesië. Tijdens het bezoek werden concrete afspraken gemaakt met alle bezochte universiteiten over de uitwisseling van staf en studenten. Bovendien werd gesproken over samenwerking…

Moeten we snackbars weren uit wijken waar bewoners vaker overgewicht en diabetes hebben? Op het kennisfestival Gezond Verstand bespraken wetenschappers, ambtenaren en andere professionals hoe Zuid-Holland gezonder wordt. De Healthy Society Map maakt duidelijk waar problemen urgent zijn, zo bleek uit…

‘Samenwerking wordt steeds belangrijker’, zei rector magnificus Carel Stolker op 7 februari tijdens de 445ste dies natalis van de Universiteit Leiden. Maar, zo hoorde hij van een aantal Leidse wetenschappers, dat kan alleen vanuit een sterke eigen discipline. Een novum was de gezamenlijke diesoratie…

Gesprekken in een huiskamersetting, zo zag Michiel Westenberg zijn afscheidssymposium voor zich. Zeven hoofdonderzoekers van de 'Social Anxiety and Specific Phobia Research Group' interviewden hun ideale gast van buiten de academische wereld. Welke inzichten en tips hebben zij uit de maatschappij voor…

Deze maand is het dertig jaar geleden dat het VN Verdrag voor de Rechten van het Kind werd opgesteld. UNICEF viert dit op 20 november in Leiden met het (Y)our Rights Festival, in samenwerking met de Universiteit Leiden en de gemeente. Kinderen, jongeren en volwassenen gaan in gesprek: hoe gaat het met…

A prestigious milestone: the Class of 2025 graduates from the Advanced MSc International Relations and Diplomacy, celebrated in The Hague and Leiden’s Sweat Room.

Veel van onze medewerkers en studenten hebben het afgelopen jaar een prijs gewonnen, een mooie subsidie binnengehaald. Of ze zijn vanwege hun kwaliteit benoemd in een academisch genootschap of maatschappelijk geconsulteerd vanwege hun specifieke expertise. Allemaal redenen om hen op te nemen in onze…

De Universiteit Leiden heeft het hoogste percentage vrouwelijke hoogleraren in Nederland. In deze serie maken we kennis met een aantal van hen. Deze week: Petra Sijpesteijn (LUCIS).

Astronoom Xander Tielens krijgt een Spinozapremie, de hoogste wetenschappelijke prijs van Nederland. Tielens is hoogleraar in de fysica en chemie van de ruimte tussen de sterren. In deze ruimte bestudeert hij grote en complexe, vaak organische, moleculen. De Spinozapremie bedraagt 2,5 miljoen euro.

Hoe bepaalt een boer of zijn koe een prijswinnaar is? Een antropoloog die deze boeren bestudeert, moet niet alleen naar de boeren zelf kijken, maar vooral ook leren hoe zij de wereld zien. Dat betoogt Cristina Grasseni, de nieuwe hoogleraar Antropologie. Oratie op 30 oktober.

Gilles van Wezel stopt per 17 juni a.s. als wetenschappelijk directeur (WD) van het Instituut Biologie Leiden (IBL). Hij bekleedde deze functie sinds september 2018. Van Wezel wordt tijdelijk opgevolgd door Hubertus Irth, de huidige WD van het Leiden Academic Centre for Drug Research (LACDR). Irth blijft…

Drie Nederlandse wetenschappers – onder wie de Leidse hoogleraar Koreastudies Remco Breuker – presenteerden deze zomer veertig stellingen om de wetenschap te verbeteren. De Young Academy Leiden organiseerde op 18 november een bijeenkomst om het pamflet te bespreken.

Zwangerschap veroorzaakt sterke veranderingen in hersenfuncties en die veranderingen beïnvloeden de band tussen moeder en kind. Dat ontdekten onderzoekers van Amsterdam UMC en de Universiteit Leiden. Met hun onderzoek, gepubliceerd in Nature Communications, schijnen ze licht op dit lang onontgonnen…

Wat als ernstig zieke patiënten hun diagnose niet willen horen? Moet een arts een patiënt altijd alle beschikbare informatie geven? Communicatieonderzoeker Liesbeth van Vliet, medisch antropoloog Annemarie Samuels en onderzoeksstagiaire Fiona Brosig stelle deze vragen over open informatievoorziening…

Werelden met elkaar verbinden, onderzoek en onderwijs verrijken en innovatieve oplossingen aandragen voor complexe maatschappelijke vraagstukken: dàt is de gedachte achter interdisciplinair onderzoek. Er gebeurde in 2023 enorm veel binnen de Universiteit Leiden op dat vlak. We doen een kleine, veelbelovende…

Twee directeuren. Allebei hoogleraar wiskunde, maar een van hen is bioloog. De een komt, de ander gaat. Roeland Merks volgt in september Arjen Doelman op als directeur van het Lorentz Center. Wat is er bereikt en wat zijn de plannen? En vooral, wat maakt het Lorentz Center zo bijzonder?

Met zijn slimme meetmethoden was Ignas Snellen de eerste die met zijn team onder andere koolmonoxide ontdekte bij exoplaneten. Voor zijn pionierswerk ontvangt de Leidse astrofysicus de Spinozapremie, de belangrijkste wetenschapsprijs van Nederland. Dankzij de premie van 2,5 miljoen euro kan zijn onderzoeksgroep…

Psycholoog Myrthe Jansen deed onderzoek naar de prestatiemonitoring die voortdurend plaatsvindt in ons hoofd. Als mensen met dwangsymptomen een fout maken die anderen benadeelt, vinden ze dat erger dan wanneer ze een fout maken waarmee ze alleen zichzelf benadelen. Jansen promoveert op 16 november.

Online diensten zijn opgeslagen op servers in datacentra. Remko Fermin onderzocht technieken die geheugens in datacentra energiezuiniger kunnen maken.

Sinds een paar maanden zijn Elisabeth Heijmans als postdoc en Sophie Rose als PhD-kanidaat begonnen als onderzoekers aan het project Resilient Diversity: the Governance of Racial and Religious Plurality in the Dutch Empire, 1600-1800. Hieronder stellen zij zichzelf en hun project voor. .

De Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie krijgt twee nieuwe directieleden. Ronald Stark (nu nog werkzaam bij NWO) is per 1 september de nieuwe uitvoerend directeur van NOVA. Amina Helmi (hoogleraar Dynamica, structuur en vorming van de Melkweg aan het Kapteyn Instituut van de Rijksuniversiteit…

Het jongste instituut van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen heeft de afgelopen jaren een ware groeispurt gehad. Het is aan Martina Vijver als kersvers wetenschappelijk directeur om die groei vast te leggen en het CML door te ontwikkelen. ‘Dit is een nieuwe uitdaging waar ik ontzettend veel…

De Gouy-Chapman-theorie beschrijft wat er gebeurt in de buurt van een elektrode in een zoutoplossing, maar doet dat niet correct. Onderzoeker Kasinath Ojha, universitair docent Katharina Doblhoff-Dier en hoogleraar Marc Koper presenteren een nieuwe versie. ‘De volgende generatie studieboeken over elektrochemie…

Bij onethische medische experimenten denken we al snel aan nazi-Duitsland. Dat ook in gekoloniseerde gebieden tests werden gedaan zonder expliciete toestemming van de proefpersoon, is minder bekend. Universitair docent Fenneke Sysling krijgt een Europese beurs om hier onderzoek naar te doen.

Het is voor het eerst gelukt om een brief uit de zeventiende eeuw te lezen zónder het zegel te verbreken en zo het waardevolle fysieke bewijsmateriaal te behouden. Met geavanceerde technologie wist een internationaal onderzoeksteam de brief digitaal te openen. Nadine Akkerman, universitair hoofddocent…

Hoe ethisch verantwoord is onderzoek met mensen en robots? En kan onderzoek over kunstmatige intelligentie in de foute handen ook voor problemen zorgen? Bij elk onderzoek waarbij mensen of hun data betrokken zijn, beoordeelt de ethische commissie waar de knelpunten zitten. Universitair hoofddocent bij…

Bij verlies van cultureel erfgoed denk je al snel aan de vernielingen in het Midden-Oosten. Maar in de Cariben zijn het vooral natuurlijke bedreigingen zoals kusterosie en economisch ingegeven ingrepen door de mens die funest zijn voor het natuurlijk en cultureel erfgoed. Op Bonaire vindt over deze…

Had je in de Oudheid iets belangrijks op te schrijven? Dan deed je dat in het oostelijk Middellandse Zeegebied meestal in het Grieks. Universitair docent Joanne Stolk krijgt een ERC-beurs om uit te zoeken welke schrijffouten daarbij werden gemaakt. En, nog belangrijker: welke verbeteringen voerden de…

Natuurkundige Marileen Dogterom is een van de winnaars van de Spinozapremie 2018. Ze is hoogleraar aan de TU Delft, waar ook haar lab staat, en is daarnaast verbonden aan de Universiteit Leiden als Medical Delta Professor. Ze verdient de prijs voor haar onderzoek naar het geraamte van de cel.

‘Dieren hebben emoties. Ze zijn intelligent en moeten gerespecteerd worden en ook beschermd’, vindt Mariska Kret. Daar moest nodig een boek over geschreven worden en dat heeft de Leidse hoogleraar cognitieve psychologie Kret dan maar zelf gedaan. ‘Tussen glimlach en grimas’ lijkt te voorzien in een…

Met een grote meerderheid van stemmen is medicijnonderzoeker Alireza Mashaghi Tabari gekozen tot Ontdekker van het Jaar 2017 van de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen. Dat maakte rector Carel Stolker bekend tijdens de facultaire nieuwjaarsreceptie op 9 januari. Docent van het Jaar werd computerwetenschapper…

Wiskundige Tyron Lardy werkte tijdens zijn promotieonderzoek aan een nieuwe manier om hypotheses te toetsen. In plaats van de klassieke p-waarde gebruikt hij zogeheten e-waardes. Die blijken flexibeler; zeker als je tussentijds naar je resultaten wilt kijken.

Per 1 november 2019 is Sybille Lammes, hoogleraar Nieuwe Media en Digitale Cultuur, de nieuwe wetenschappelijk directeur van het Leiden University Centre for the Arts in Society (LUCAS). Ze volgt Anthonya Visser op, die sinds 2014 wetenschappelijk directeur was van het instituut. De benoeming is voor…

Hoe ontstaan sterren en planeten? Is er leven mogelijk buiten de aarde? Dit onderzoekt hoogleraar moleculaire astrofysica Ewine van Dishoeck van de Universiteit Leiden. Voor haar baanbrekende werk krijgt ze de prestigieuze Kavli-prijs in de categorie astrofysica: 1.000.000 dollar en een gouden medaille.…

Luca Giomi heeft de eerste resultaten van zijn ERC-consolidatorbeurs. Hij ontdekte dat epitheelcellen collectief bewegen, maar op verschillende manieren, afhankelijk van de schaal waarnaar je kijkt. Het is hexatisch op kleine schalen en wordt nematisch op grotere schalen: het is een multischaal orde.…

In de medische en psychologische wetenschap is weinig onderzoek gedaan naar vrouwen. Te ingewikkeld, die grillige hormoonhuishouding. Ja, onderzoek naar verschillen tussen mannen en vrouwen is complex, weten neurowetenschappers Ellen de Bruijn en Lara Wierenga, maar juist daarom zo belangrijk.

Milieuwetenschappers Stefano Cucurachi en Paul Behrens en sterrenkundige Jorryt Matthee zijn op 8 januari in het zonnetje gezet tijdens de nieuwjaarsreceptie van de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen. Kavliprijswinnaar Ewine van Dishoeck kondigde een nieuwe prijs aan.

In de AD-rubriek de 'Zomeruniversiteit' vertellen de knapste koppen van Nederland over de ontwikkelingen in hun vakgebied. Deze week was de beurt aan hoogleraar Moleculaire astrofysica Ewine van Dishoeck.

Drie quantumveilige cryptografiemethoden zijn sinds deze week gestandaardiseerd voor wereldwijd gebruik. Léo Ducas is medeontwerper van de twee primaire PQC-methoden die voor deze standaardisatie zijn geselecteerd. Ducas maakt deel uit van de Cryptologie-groep van Centrum Wiskunde & Informatica (CWI)…

In de 13e eeuw v.Chr. werden in Mykeens Griekenland ambitieuze programma’s van monumentale bouwwerken uitgevoerd. Hoe werden mensen en middelen ingezet en welke socio-economische invloed had dat? De Leidse archeologe dr. Ann Brysbaert gaat het met een ERC Consolidator Grant onderzoeken.

Positieve verwachtingen over een medicijn helpen de werking ervan, zelfs als je mensen vertelt over dit placebo-effect. Het omgekeerde, het nocebo-effect, geldt ook. Gezondheidspsycholoog Stefanie Meeuwis vond in diverse studies bewijs. Promotie op 3 juni.

Een sterrenstelsel is al onvoorstelbaar groot, maar het kan nóg groter. Astronoom Reinout van Weeren onderzoekt clusters van sterrenstelsels, die behoren tot één van de grootste structuren in het heelal. Voor zijn onderzoek naar het ontstaan en de evolutie van deze clusters haalde hij een ERC Starting…

Iedere maand vertelt één van de medewerkers van het Instituut over een boek dat hij onlangs heeft gelezen en hem heeft geïnspireerd: van roman tot biografie. Op het eind van het stuk wordt het stokje doorgegeven aan een nieuwe collega. De aftrap van deze nieuwe rubriek wordt verzorgd door Herman Pau…

Het innemen van probiotica kan helpen om negatieve gevoelens te verminderen. Dat blijkt uit onderzoek van Katerina Johnson en Laura Steenbergen dat in het tijdschrift npj Mental Health Research is gepubliceerd. Ook onderzochten ze welke mensen het meeste baat hebben bij deze ‘goede’ bacteriën.

Binnen een fractie van de eerste seconde na de oerknal groeide het heelal van de grootte van een atoom tot de afmeting van het zonnestelsel. Tot voor kort was dit slechts theorie maar nieuw onderzoek suggereert dat dit idee echt klopt. In deze lezing leggen Leidse sterrenkundigen uit wat de recente…

Het onderzoek van ontwikkelingspsycholoog Yung-Ting Tsou is onderdeel van 'Breaking the Cycle'. Dit project van het Focus on Emotions lab van de Universiteit Leiden maakt gebruik van sensortechnologie om de sociale netwerken en dynamiek van kinderen tijdens schoolpauzes vast te leggen. Gefeliciteerd,…