Prof.dr.ir. Hans Hilgenkamp wordt per 1 september hoogleraar Experimentele natuurkunde bij de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen. Het betreft een kleine deeltijdaanstelling; Hilgenkamp is en blijft ook hoogleraar bij de Universiteit Twente.

Zijn Weyldeeltjes de ideale geleiders? Spelen celwandloze cellen een rol in chronische Tuberculose-infecties? Deze vragen willen Carlo Beenakker en Dennis Claessen beantwoorden. Ze ontvingen hiervoor een ENW-KLEIN-subsidie van NWO. Met de beurzen wil NWO vernieuwend, fundamenteel onderzoek stimulere…

‘De laatste 30 jaar gaat het slecht met de Europese paling. Een afname van de populatie van meer dan 90% vond plaats. De precieze oorzaken van de teruggang zijn niet bekend’ vertelt Dr. Christian Tudorache. Hij doet onderzoek naar de fysiologische en ecologische omstandigheden waarmee deze diersoort…

Op een buitenmuur van Museum Boerhaave is vanaf 24 november bij wijze van ‘muurgedicht’ de sleutelformule van Albert Einsteins algemene relativiteitstheorie te zien. Het is de eerste geschilderde formule in een reeks van tien. Natuurkundige Sense Jan van der Molen is een van de initiatiefnemers.

Korrelige materialen als tandpasta, zand, scheerschuim en mayonaise verstijven niet altijd als ze dicht samengepakt worden, hebben onderzoekers onder leiding van de Leidse natuurkundige prof.dr. Martin van Hecke ontdekt. Zelfs als deze materialen zich verzetten tegen samendrukking, bieden zij vaak geen…

De European Research Council (ERC) heeft een Advanced Grant toegekend aan twee Leidse onderzoekers. Joke Meijer gaat onderzoek doen naar de invloed van de biologische klok op onze gezondheid. Carlo Beenakker gaat op zoek naar Majorana-deeltjes in supergeleiders.

Hans Hilgenkamp, hoogleraar Experimentele natuurkunde, legt zondag 22 juli op het Achterhoekse festival Zwarte Cross in Lichtenvoorde uit wat supergeleiding is. In elk geval ook super cool.

Natuurkundestudent Barry van der Meer heeft woensdag de VWN/NWO studentenbeurs in ontvangst genomen. Deze beurs dekt de registratiekosten voor de World Conference of Science Journalists 2009, die van 30 juni t/m 2 juli in Londen gehouden zal worden.

‘Microscopen zijn veruit het minst begrepen, meest inefficiënt gebruikt en het meest mishandeld van alle laboratoriuminstrumenten,’ luidt de quote op de kantoormuur van microscoopondersteuners Joost Willemse en Gerda Lamers. Het omschrijft precies waarom zij de cursus microscopie voor beginnende promovendi…

Met elektronspins hebben natuurkundigen het bindingsproces onderzocht van het eiwit α-synucleïne, dat wordt geassocieerd met de ziekte van Parkinson. Wat blijkt is dat het eiwit op een verrassend efficiënte manier bindt aan een hersenmembraan. Met deze in Leiden ontwikkelde methode hebben de onderzoekers…

Het NS Try Out Festival is het eerste culturele festival op een treinstation! Met meer dan 50 gratis try outs van nieuwe films, muziek, theater en literatuur. Tijdens festival kun je vooral veel zelf proberen. Kom de kunst afkijken van een professor nanotechnology, natuurkunde of sterrenkunde!

Een nieuwe Honours Class laat excellente studenten in Normandië onderzoek doen naar het ontstaan van het leven. Bijzonder is dat de Honours Class het product van samenwerking is tussen de universiteiten van Leiden, Utrecht en Amsterdam en twee musea. Dr. Rinny Kooi van het Leidse Instituut voor Biologie,…

Leidse natuurkundigen laten kleine deeltjes uit zichzelf structuren bouwen, om uiteindelijk automatisch bottom-up robotjes te produceren. Ze zetten nu een belangrijke stap door beweegbare componenten te realiseren. Die kunnen dienen als gewrichten. Publicatie in Nanoscale.

Vrijdagmiddag 1 oktober. Locatie: een van de meest trilvrije plekken ter wereld. In dit decor lanceerden Leidse onderzoekers Quantum Leiden. Deze topwetenschappers van de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen doen al decennia op het hoogste niveau onderzoek naar quantum-technologieën, en naar hoe…

De kleine kwantumwereld en onze belevingswereld hebben andere natuurwetten. Leidse natuurkundigen zoeken naar de grens tussen beide werelden. In een artikel dat binnenkort verschijnt in Physical Review Letters stellen ze nu een bovenlimiet vast.

Het lijkt een paradox: ultradun materiaal dat al het licht absorbeert. Toch bestaat het. Twee Leidse onderzoekers berichtten over hun onderzoek in ‘Applied Physics Letters’. Het artikel staat in de Top 20 van meest gedownloade artikelen van mei van het gerenommeerde tijdschrift.

Biofysicus Rolf Harkes heeft een microscoop ontwikkeld die individuele moleculen kan lokaliseren in levende cellen. Dit verbetert de traceertechnieken voor ziektes als kanker en Parkinson op cellulair niveau. Promotie op 13 januari 2016

Moleculen detecteren met temperatuur in plaats van chemische reacties: dat is wat wetenschappers van het Leids Instituut voor Onderzoek in de Natuurkunde willen doen. Ze ontwikkelen een sensor die speciale nanodeeltjes gebruikt om moleculen in de gaten te houden. Op deze manier kunnen ze bijvoorbeeld…

De eerste Leiden Science Family Day op zaterdag 6 oktober was een groot succes. Tijdens het Weekend van de Wetenschap brachten ruim 700 bezoekers waarvan 350 kinderen een bezoek aan de faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen. Met een programma bomvol experimenten, lezingen, rondleidingen en demonstraties…

Kunnen we bewijzen of een groot quantumsysteem zich echt gedraagt volgens de vreemde regels van de quantummechanica – of alleen maar doet alsof? Een team van natuurkundigen van de Universiteit Leiden en uit China vond in een baanbrekende studie het antwoord op deze vraag.

Leidse natuurkundigen helpen Wageningse plantenonderzoekers bij het onderzoeken van onvoorspelbare plantenembryo's. Ze brengen een twee-fotonen-fluorescentiemicroscoop in stelling, met hulp van een onderzoekssubsidie van ZonMW.

Kleinere computerchips, smallere cameraatjes; ze worden steeds moeilijker om te maken. Maar wat als de bouwstenen zichzelf opbouwen? Natuurkundige Daniela Kraft bedacht een methode om deeltjes aan te sturen in samenklonteren. Publicatie in ACS Nano.

Dit jaar hebben maar liefst twee Leidse natuurkundigen een prestigieuze ERC Starting Grant in de wacht gesleept. Met een budget van 1,5 miljoen euro is dit een van de grootste individuele beurzen voor wetenschappers.

Moleculen zijn uiterst moeilijk om te zien in zichtbaar licht, vooral zonder gebruik van fluorescentie. Leidse natuurkundigen hebben nu hun optische techniek gevoelig genoeg gemaakt om de moleculen van hun interesse in alle maten in beeld te brengen. Publicatie in Nanoletters.

Natuurkundigen, onder wie de Leidse Dorothea Samtleben, bouwen aan een reusachtige onderwatertelescoop om de oorsprong van neutrinos te ontrafelen en het mysterie rond donkere materie op te helderen. De eerste detector is inmiddels geïnstalleerd. Eenmaal af heeft de telescoop het volume van drie kubieke…

Majoranadeeltjes hebben wat minder goede publiciteit achter de rug, nu een publicatie over hun ontdekking in ultrakoude nanodraadjes is teruggetrokken. Maar Leidse natuurkundigen hebben een nieuwe deur geopend naar de detectie van Majorana's in een ander experimenteel systeem: Fu-Kane heterostructuren,…

Het Kamerling Onnes Gebouw (KOG), waar Heike Kamerligh Onnes in 1908 in zijn koudelab temperaturen nabij het absolute nulpunt bereikte (-269 Celcius) en waar Hendrik Lorentz en Pieter Zeeman in 1896 ontdekten dat er lichte geladen deeltjes (elektronen) in de materie rondbewegen, is erkend als ‘EPS Historic…

Microscopisch kleine zwemmers zoals bacteriën zwemmen niet altijd alleen. Informatie uitwisselen en samenwerken kan namelijk voordelen hebben. Stefania Ketzetzi en collega's tonen in Nature Communications aan dat ook door mensen gemaakte microzwemmers kunnen samenwerken.

Het Quantum Delta NL-programma, waaraan de Universiteit Leiden deelneemt, krijgt 615 miljoen euro uit het Nationaal Groeifonds om Nederland te ontwikkelen tot een koploper in quantumtechnologie. Dit werd vandaag bekend gemaakt bij de presentatie van de winnende voorstellen in Den Haag.

Econofysica-autoriteit prof.dr. Rosario Mantegna houdt op 1 april een lezing in Leiden. De natuurkunde, sleutel tot het raadsel van ons ontstaan, kan ook helpen bij het oplossen van complexe financiële, sociale en economische vraagstukken. Het nog jonge vakgebied van de econofysica richt zich daarop…

Promovenda Jiangnan Ding onderzoekt hoe je een blok rubber zo kunt ontwerpen dat het dienst kan doen als een mechanische computerbit. Zo'n zogenaamd mechanisch metamateriaal wordt op een specifieke manier samengeperst om de vorm te veranderen. ‘Met een heel eenvoudig materiaal kunnen we in de toekomst…

Twee van onze collega's ontvangen een koninklijke onderscheiding. Professor Jo Hermans werd

Hoe weten we waar een quantumcomputer goed voor is, terwijl die nog niet gebouwd is? Dat onderzocht promovendus Casper Gyurik door twee begrippen die je vaak hoort te combineren: quantum computing en machine learning.

Hoe kijkt Leids natuurkundige Wolfgang Löffler aan tegen de uitreiking van de Nobelprijs voor de natuurkunde aan Arthur Ashkin, Gérard Mourou en Donna Strickland?

Een nieuwe ontdekking bewijst dat het uitmaakt welke benadering onderzoekers kiezen bij het analyseren van grote natuurkundige, sociale of biologische systemen met een netwerkstructuur. Sinds begin vorige eeuw hebben wetenschappers altijd aangenomen dat elke benadering equivalent is. Nu komen veel resultaten…

Binnen een fractie van de eerste seconde na de oerknal groeide het heelal van de grootte van een atoom tot de afmeting van het zonnestelsel. Tot voor kort was dit slechts theorie maar nieuw onderzoek suggereert dat dit idee echt klopt. In deze lezing leggen Leidse sterrenkundigen uit wat de recente…

Ondanks regen en algeheel rotweer stond hij toch nog binnen een week op de muur. De Van der Waals-toestandsvergelijking is de achtste muurformule

Een nieuwe NMR-microscoop geeft natuurkundigen een verbeterd instrument om fundamentele fysische processen te onderzoeken. Het biedt ook nieuwe mogelijkheden voor de medische wetenschap, bijvoorbeeld om eiwitten beter te bestuderen in de hersenen van Alzheimerpatiënten. Publicatie in Physical Review…

Jianfeng Ge and Milan Allen of Leiden University look for majorana quasiparticles using shot noise measurements

Natuurkundigen, waaronder de Leidse onderzoeker Sanli Faes, hebben een techniek ontwikkeld om snel en precies processen te bestuderen op de allerkleinste schaal. De nieuwe techniek draagt bij aan de ontwikkeling van antivirale medicatie. En er is meer mogelijk. Publicatie in ACS Nano.

Licht kaatst terug in een spiegel, maar waar gebeurt dat reflecteren nu eigenlijk precies? Dat hangt er maar helemaal vanaf, ontdekten Martin van Exter en Corné Koks. Hun precieze berekeningen, gepubliceerd in Optics Express, zijn van belang voor het ontwerp van trilholtes voor licht die bruikbaar zijn…

Hij heeft wel een antwoord op de vraag wat het kleinste deeltje is. Carlo Beenakker, hoogleraar Theoretische natuurkunde aan de Universiteit Leiden: ‘Dat is een puntdeeltje. Zo’n deeltje is altijd nul. Elektronen zijn puntdeeltjes; ze zijn zo klein dat je ze niet kapot kunt slaan.’ Maar: Beenakker geeft…

Werkt zwaartekracht hetzelfde als je kijkt naar de grootste schalen in ons universum? Dat gaat de Leidse natuurkundige Alessandra Silvestri onderzoeken met een ERC Consolidator-beurs van 2 miljoen euro. ‘We gaan ervan uit dat het zo is, maar we weten het eigenlijk niet.’

Drs. Richard van Rijn verhelderde met nieuwe technieken een veelgebruikte chemische reactie: het verbranden van koolmonoxide in een autokatalysator. Promotie op 8 mei.

Vier wetenschappers van de Universiteit Leiden hebben een Starting Grant van de European Research Council (ERC) ontvangen. Met zo’n beurs van maximaal twee miljoen euro kunnen onderzoekers met veel potentie vijf jaar lang een onderzoeksteam leiden.

De Leidse natuurkundigen Carlo Beenakker en Bas Hensen ontvangen 35 miljoen euro in een consortium met onderzoekers van QuTech en de TU Delft. Ze gaan de fundamentele grenzen van de quantumfysica onderzoeken.

Eiwitten in cellen visualiseren zonder invasieve technieken? Dat kan met behulp van fluorescentie. Michel Orrit, winnaar van de Spinozapremie 2017 én grondlegger van het vakgebied single molecule optics, legde op 18 januari aan de leden van het Natuurwetenschappelijk Gezelschap Leiden en andere geïnteresseerden…

Joost Frenken, hoogleraar natuurkunde aan de faculteit wiskunde en natuurwetenschappen, is benoemd tot directeur van het nieuwe Advanced Research Center for Nanolithography (ARCNL). De samenwerkende partijen, ASML, FOM, NWO, UvA en VU tekenen vandaag, 7 november 2013, een principeovereenkomst.

Als je een elastiekje uitrekt, wordt het langer. Maar stel je eens voor dat een materiaal juist korter wordt als je eraan trekt. Dat klinkt raar, niet? Toch is dat precies wat natuurkundigen van de Universiteit Leiden, AMOLF en ARCNL voor elkaar hebben gekregen.

De bouw van de neutrinodetector KM3NeT op de bodem van de Middellandse Zee is afgelopen weken goed op gang gekomen. Er zijn vijf detectielijnen met elk achttien detectoren afgezonken en geïnstalleerd, en inmiddels komen de eerste meetgegevens binnen, zegt neutrino-fysicus Dorothea Samtleben.