Vincent Icke, Leids hoogleraar theoretische astrofysica, presenteert op 20 mei zijn nieuwe boek 'Zwaartekracht bestaat niet'. Het boek volgt het historische pad van de meest briljante theorieën in de natuurkunde en de mensen die deze maakten: de algemene relativiteitstheorie en de kwantumveldentheor…

De FOM Valorisatie Prijs 2012 gaat naar prof.dr. Joost Frenken. ‘Hij verstaat de kunst fundamenteel onderzoek, techniekontwikkeling en het genereren van nieuwe bedrijvigheid in de marktsector op uitzonderlijke wijze te combineren’, aldus de jury.

Twee Leidse natuurkundigen namen van 26 juni tot 1 juli deel aan de Lindau-conferentie in Duitsland. Daar ontmoetten zij Nobelprijslaureaten uit hun vakgebied.

Een essentieel eiwit dat onze hartslag reguleert blijkt ook belangrijk te zijn voor kankercellen. De ontdekking zou kunnen leiden tot nieuwe behandelingen tegen uitzaaiing. Publicatie in Science Signaling op 4 april.

De Leidse binnenstad is drie nieuwe muurformules rijker. Op woensdag 22 november vanaf 15:30 onthult wethouder Robert Strijk in het Klein Auditorium de schilderingen van de Lorentzcontractie, Oortconstanten en elektronspin.

Genen zijn soms een tijdje actief, en doen dan weer even helemaal niets. Leids fysicus John van Noort ontvangt een NWO ECHO-subsidie om uit te zoeken hoe dit komt.

Leidse natuurkundigen hebben een lichtbron gemaakt die via glasvezels losse deeltjes in identieke toestand uitzendt. Met die opstelling meten ze langer en efficiënter, zodat ze dieper onderzoek kunnen doen aan bizarre quantumeffecten, zoals interferentie en verstrengeling. Publicatie op 28 maart in…

We begrijpen niet hoe sommige materialen supergeleidend worden bij relatief hoge temperaturen. Leids natuurkundigen hebben nu een verrassende connectie gevonden met zwarte gaten. Het stelt ons in staat om onze kennis over zwarte gaten te gebruiken bij het oplossen van het mysterie van hoge-temperatuur…

De manier waarop genen zijn opgevouwen bepaalt hoe vaak ze tot uiting komen in ons lichaam. Leidse biofysici hebben nu als eerste deze structuur molecuul-voor-molecuul ontrafeld. Publicatie op 1 december in Nature’s Scientific Reports.

LCD-schermen gebruiken vloeibare kristallen die weliswaar een vloeistof vormen maar toch in hoge mate geordend zijn. Een nieuwe theorie brengt nu het samenspel in kaart tussen orde, temperatuur en symmetrie. Publicatie in Physical Review X.

NWO kent de titel Simon Stevin Meester 2017 toe aan Prof. Andrew Webb, hoogleraar MRI-fysica aan het LUMC en docent bij de opleiding natuurkunde in Leiden. Aan de prijs is een bedrag van 500.000 euro verbonden. Webb kan met dit bedrag nieuwe MRI-technieken ontwikkelen, waarmee je ziektes in een veel…

Leidse natuurkundigen stuitten op een verrassende interactie tussen elektronen en een resistlaag. De resistlaag blijkt elektrisch op te laden en te ontladen door invallende elektronen. Publicatie in Physical Review Letters.

Speciale versterkstoffen kunnen MRI-scanners honderden malen gevoeliger maken. Leidse fysici hebben nu een methode gevonden om hun efficiëntie te toetsen. Gevoeligere MRI-scans kunnen bijvoorbeeld taaislijmziekte of Parkinson begrijpelijker maken. Publicatie op 18 januari in PCCP.

Leids biofysicus Stefan Semrau ontving eerder deze maand een NWO Vidi-beurs. Hij gaat het geld gebruiken om de rol te onderzoeken van bio-elektriciteit in de ontwikkeling van een embryo en de vernieuwing van weefsel.

Volgens het standaardrecept voor een quantumcomputer met Majorana’s als bouwstenen moet je ze omzetten in qubits. Maar een veelbelovende toepassing van quantum computing—quantumchemie—vereist dat deze qubits opnieuw transformeren, in zogenoemde fermionen. Natuurkundigen uit Leiden en Delft stellen voor…

Als computers werken op supergeleidende stroom, verbruiken ze geen energie. Leidse natuurkundigen hebben nu controle over een nieuw soort supergeleidende geheugenelementen. Publicatie in Nature Communications.

De Universiteit Leiden benoemt John van Noort tot hoogleraar biofysica. Hij onderzoekt de manier waarop DNA in ons lichaam wordt opgevouwen en uitgelezen.

Er bestaan al decennialang aanwijzingen voor een verband tussen een verhoogd ijzergehalte in de hersenen en de ziekte van Alzheimer. Leidse natuurkundigen vinden dit verband nu ook, waarbij ze onderscheid maken tussen verschillende ijzervormen. Ze identificeren specifieke vormen van ijzer die toenemen…

Sinds 2015 roepen de Verenigde Naties 11 februari uit tot International Day of Women and Girls in Science. De Universiteit Leiden organiseerde een publieksevenement met lezingen en discussies voor ruim honderd geïnteresseerden. Tussen een lezing over de bouwstenen van leven en een talkshow over de impact…

Samen met lokale collega's en bewoners zet de Leidse ecoloog Merlijn van Weerd zich in om de Filippijnse krokodil te redden, een van de zeldzaamste dieren ter wereld.

Over de hele wereld werken wetenschappers hard aan het ontwikkelen van een quantumcomputer. Ondertussen moeten onderzoekers leren om te programmeren op zulke machines, die fundamenteel anders zijn dan conventionele computers. Een groep wetenschappers onder leiding van Google, met onder meer natuurkundigen…

Leids natuurkundige Milan Allan en zijn groep hebben een schijnbare paradox ontdekt in een materiaal met nul elektrische weerstand. Ze maten opgesloten ladingen, terwijl ladingen in theorie altijd blijven stromen in afwezigheid van weestand. De ontdekking kan een ontbrekend puzzelstukje zijn in een…

NWO heeft Natuurkunde Vrije Programma’s toegekend aan vijf samenwerkingen tussen natuurkundigen aan verschillende universiteiten. De Universiteit Leiden is betrokken bij drie van deze vijf.

De Nederlandse Onderzoeksschool voor Theoretische Fysica (DRSTP) heeft uitstekende rapportcijfers gekregen van een onafhankelijk internationaal comité. DRSTP is een school voor PhD-training die is ontstaan uit een samenwerking tussen de theoretische natuurkunde-afdelingen op zes Nederlandse universiteiten—waaronder…

Natuurkundige Christopher Berg Smiet, die onlangs in Leiden promoveerde, heeft een NWO Rubicon in de wacht gesleept. De beurs stelt hem in staat om twee jaar postdoctoraal onderzoek te doen in het Princeton Plasma Physics Laboratory (PPPL) in de Verenigde Staten.

Elektrische ruis kan nuttig zijn voor wetenschappers, maar juist hinderlijk voor elektronicafabrikanten. Ze delen wel de behoefte om de hoeveelheid ruis te voorspellen. Promovendus Sumit Tewari herschrijft nu een honderd jaar oude wet die ruis relateert aan stroom. Hij verdedigt zijn proefschrift op…

Een nieuwe computersimulatie toont de veelbelovende mogelijkheden van het opbloeiende veld topologie. Slim ontworpen mechanische structuren dragen geluid exclusief in één richting en zijn resistent tegen fabricagefouten. Publicatie op 17 juli In Nature Physics.

Kosmologen hebben vele mogelijke modellen voor het heelal, waarvan er slechts één kan kloppen. Een nieuw stroomdiagram kan er een aantal uitsluiten wanneer twee specifieke eigenschappen van het universum nauwkeurig zijn gemeten. Publicatie in Physical Review D op 7 November.

De Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie (FOM) heeft in totaal 16,1 miljoen euro toegekend aan zes nieuwe onderzoeksprogramma's in de Nederlandse natuurkunde.

Experimenten met STM-scanning op slecht geleidende materialen zijn uitdagend, en veroorzaken soms een verstoringseffect. Een nieuw model corrigeert voor dit effect, zodat fysici beter in staat zijn om materialen te bestuderen tijdens hun missie om onconventionele supergeleiding te begrijpen. Publicatie…

Maar liefst tien Leidse studenten kregen een prijs van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen (KHMW) op voordracht van hun eigen opleiding.

De foto van het Leidse microbootje ging de hele wereld over, van de BBC tot Arabische scheepsvaartblogs. Maar de groep van Daniela Kraft heeft nog veel meer verschillende 3D-geprinte microzwemmers op voorraad. Voor onderzoek naar die veelvormige actieve deeltjes ontvangt Kraft een Vidi-subsidie.

Leidse natuurkundigen van de Universiteit Leiden ontwikkelen slimme chips die ze met licht kunnen instellen. De chips zijn energiezuiniger dan traditionele chips, omdat ze niet continu stroom nodig hebben. Voor dit onderzoek ontvangen ze de komende jaren financiering vanuit de NWO en het Groeifonds…

Quantum, machine learning, AI en qubits. Quantum Leiden bundelt onderzoek en onderwijs van Universiteit Leiden naar supercomputers of quantumcomputers

Twee van onze collega's ontvangen een koninklijke onderscheiding. Professor Jo Hermans werd

Hoe weten we waar een quantumcomputer goed voor is, terwijl die nog niet gebouwd is? Dat onderzocht promovendus Casper Gyurik door twee begrippen die je vaak hoort te combineren: quantum computing en machine learning.

Promovenda Jiangnan Ding onderzoekt hoe je een blok rubber zo kunt ontwerpen dat het dienst kan doen als een mechanische computerbit. Zo'n zogenaamd mechanisch metamateriaal wordt op een specifieke manier samengeperst om de vorm te veranderen. ‘Met een heel eenvoudig materiaal kunnen we in de toekomst…

De eerste Leiden Science Family Day op zaterdag 6 oktober was een groot succes. Tijdens het Weekend van de Wetenschap brachten ruim 700 bezoekers waarvan 350 kinderen een bezoek aan de faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen. Met een programma bomvol experimenten, lezingen, rondleidingen en demonstraties…

Het lijkt een paradox: ultradun materiaal dat al het licht absorbeert. Toch bestaat het. Twee Leidse onderzoekers berichtten over hun onderzoek in ‘Applied Physics Letters’. Het artikel staat in de Top 20 van meest gedownloade artikelen van mei van het gerenommeerde tijdschrift.

Een nieuwe Honours Class laat excellente studenten in Normandië onderzoek doen naar het ontstaan van het leven. Bijzonder is dat de Honours Class het product van samenwerking is tussen de universiteiten van Leiden, Utrecht en Amsterdam en twee musea. Dr. Rinny Kooi van het Leidse Instituut voor Biologie,…

Kunnen we bewijzen of een groot quantumsysteem zich echt gedraagt volgens de vreemde regels van de quantummechanica – of alleen maar doet alsof? Een team van natuurkundigen van de Universiteit Leiden en uit China vond in een baanbrekende studie het antwoord op deze vraag.

Vrijdagmiddag 1 oktober. Locatie: een van de meest trilvrije plekken ter wereld. In dit decor lanceerden Leidse onderzoekers Quantum Leiden. Deze topwetenschappers van de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen doen al decennia op het hoogste niveau onderzoek naar quantum-technologieën, en naar hoe…

Biofysicus Rolf Harkes heeft een microscoop ontwikkeld die individuele moleculen kan lokaliseren in levende cellen. Dit verbetert de traceertechnieken voor ziektes als kanker en Parkinson op cellulair niveau. Promotie op 13 januari 2016

Het NS Try Out Festival is het eerste culturele festival op een treinstation! Met meer dan 50 gratis try outs van nieuwe films, muziek, theater en literatuur. Tijdens festival kun je vooral veel zelf proberen. Kom de kunst afkijken van een professor nanotechnology, natuurkunde of sterrenkunde!

Leidse natuurkundigen laten kleine deeltjes uit zichzelf structuren bouwen, om uiteindelijk automatisch bottom-up robotjes te produceren. Ze zetten nu een belangrijke stap door beweegbare componenten te realiseren. Die kunnen dienen als gewrichten. Publicatie in Nanoscale.