Hoe gevaarlijk zijn micro- en nanoplastics? Hebben ze invloed op het milieu? Zijn ze schadelijk voor ons lichaam? Deze vragen kunnen we dankzij Fazel Abdolahpur Monikh eindelijk gaan beantwoorden. Samen met zijn collega’s ontwikkelde hij een methode om plasticdeeltjes van nanoformaat te detecteren en…

Een ‘mysterie-eiwit’ identificeren aan de hand van aminozuurvolgorde en functie; DNA van gezonde cellen vergelijken met dat van tumorcellen en racen met behulp van wc-papier; allemaal proeven die bovenbouwleerlingen van havo en vwo uitvoeren in DNA-labs; reizende laboratoria waar leerlingen en DNA-onderzoek…

Een volledig optische transistor, een sensor ter grootte van een molecuul en een nieuw soort enkele-fotonenbron voor quantumcommunicatie. Allemaal gedroomde toepassingen van fundamentele natuurkunde die dankzij Robert Smit een stapje dichterbij komen. Op 12 juni verdedigde hij zijn proefschrift cum…

Natuurkundigen, onder wie de Leidse Dorothea Samtleben, bouwen aan een reusachtige onderwatertelescoop om de oorsprong van neutrinos te ontrafelen en het mysterie rond donkere materie op te helderen. De eerste detector is inmiddels geïnstalleerd. Eenmaal af heeft de telescoop het volume van drie kubieke…

De zon ontbrak, maar dat kon de sfeer niet drukken. Met een coverband, tropische drankjes en een stikstofijskar pakte de Honours Academy groots uit om de zomer in te luiden. Op de borrel blikten studenten, docenten en medewerkers van de Academy terug op het afgelopen jaar.

Leidse natuurkundigen helpen Wageningse plantenonderzoekers bij het onderzoeken van onvoorspelbare plantenembryo's. Ze brengen een twee-fotonen-fluorescentiemicroscoop in stelling, met hulp van een onderzoekssubsidie van ZonMW.

Jingxian Wang, promovendus bij het ICLON, onderzocht de integratie van technologie in het primair en voortgezet onderwijs. Promotie op 6 juli.

Kleinere computerchips, smallere cameraatjes; ze worden steeds moeilijker om te maken. Maar wat als de bouwstenen zichzelf opbouwen? Natuurkundige Daniela Kraft bedacht een methode om deeltjes aan te sturen in samenklonteren. Publicatie in ACS Nano.

Het expertisecentrum Modern East Asia Research Centre krijgt de beschikking over een fonds van ongeveer 4 miljoen euro, een legaat dat wordt beheerd door het Leids Universiteits Fonds. Hiertoe is op 4 juli een overeenkomst getekend.

Moleculen zijn uiterst moeilijk om te zien in zichtbaar licht, vooral zonder gebruik van fluorescentie. Leidse natuurkundigen hebben nu hun optische techniek gevoelig genoeg gemaakt om de moleculen van hun interesse in alle maten in beeld te brengen. Publicatie in Nanoletters.

In het auteursrijtje van een wetenschappelijk artikel staan, terwijl je nog op de middelbare school zit. Het klinkt bijna als een sprookje, maar voor Mia en Justine is het toch echt de werkelijkheid. Naar aanleiding van hun onderzoek voor het PRE-College Leiden verschijnen zij als coauteurs in het Wetenschappelijk…

Sterrenkundigen hebben met de Herschel-ruimtetelescoop voor het eerst koude waterdamp gevonden in een planeetvormende schijf rond een jonge ster. Dit duidt erop dat deze schijf grote hoeveelheden water bevat. In het heelal zijn wellicht veel meer planeten met water. Het onderzoeksteam van de Leidse…

De kleur en helderheid van meer dan 1,3 miljard sterren, maar ook hun 3D-posities, en 2D-bewegingen. Dat is de inhoud van de tweede dataset van de ‘one billion starmapper’ Gaia, die Europees ruimteagentschap ESA op 25 april opende.

Drie Leidse wetenschappers ontvangen een ERC Advanced Grant. Daarmee doen zij de komende vijf jaar onderzoek naar exoplaneten, de vrije wil en deeltjesfysica.

Onderzoekers in Leiden, onder leiding van Sebastian Pomplun, hebben een nieuwe methode ontwikkeld om honderdduizenden moleculen te screenen voor geneesmiddelenonderzoek — dit keer zonder DNA-tags, maar met massaspectrometrie. ‘We wilden geneesmiddelenonderzoek sneller en toegankelijker maken,’ zegt…

Emeritus-hoogleraar moleculaire astrofysica Ewine van Dishoeck is benoemd tot Citation Laureate door Clarivate, een bedrijf dat onderzoeksdata analyseert. Daarmee beschouwt Clarivate haar als invloedrijke wetenschapper met het kaliber om een Nobelprijs te winnen.

Martin van Hecke en Lennard Kwakernaak ontwikkelen in hun onderzoek met universiteit leiden en amolf een mechanisch metamateriaal dat tot tien kan tellen.

Ideeën genoeg om contacten tussen Nederlandse en buitenlandse studenten te stimuleren. Drie voorstellen zijn op 7 november 2013 gehonoreerd met een prijs. De winnaars ontvangen een bijdrage uit het Van Bergen Fund om de plannen uit te voeren.

Sommige kinderen beginnen hun leven met een achterstand. Soms zelfs al voor ze geboren zijn. Een nieuw onderzoeksproject waar professor Wessel Kraaij van de Universiteit Leiden bij betrokken is, onderzoekt hoe data science kan helpen om ook deze kinderen een goede start te geven.

Eind december vond het afsluitende college plaats van de Bachelor Honours Class ‘Policy and Politics: struggling to combat social inequalities’. In het vak zijn studenten, onder leiding van oud-minister Jet Bussemaker, bezig geweest met de vraag wat ongelijkheid is. “Je kan er niet omheen als je naar…

Hoe tevreden ben jij als medewerker over je werk- en onderwijsomgeving? Bijna 300 medewerkers van de FGW hebben deze vraag beantwoord door de evaluatie ‘Werk- en onderwijsomgeving WSD-complex’ in te vullen. Dank voor alle input! De resultaten geven het procesteam inzicht en input voor de discussie met…

Nederlandse astronomen onder leiding van de Leidse onderzoeker Ignas Snellen namen voor het eerst een superstorm waar in de atmosfeer van een exoplaneet. De koolmonoxide-wind bereikt snelheden van 5000 tot 10.000 kilometer per uur wanneer hij van de hete dag- naar de koude nachtzijde stroomt. Dit stond…

Het is een team van Leidse sterrenkundigen gelukt om de biologisch belangrijke stof glycerol te maken onder omstandigheden die vergelijkbaar zijn met die in interstellaire wolken. Ze lieten hiervoor koolmonoxide-ijs met waterstofatomen reageren bij min 250 graden Celsius. De onderzoekers publiceren…

Om de pijn van een patiënt te verlichten, kan het effectief zijn om verwachtingen op te wekken. Deze bevinding is veelbelovend voor de effectiviteit van de behandeling, concluderen psycholoog Kaya Peerdeman en collega’s in hun artikel in PAIN. Beluister ook het interview met Peerdeman op NPO Radio 1…

De aantallen asielzoekers en hun nareizende gezinsleden zijn niet het probleem, zegt Mark Klaassen. Het struikelblok is de huizenmarkt. De asielcrisis wordt volgens hem ingezet voor electoraal gewin.

PhD kandidaat Marco Romagna doet momenteel onderzoek naar hacktivisme en hacktivisten, online activisten vaardig in hacken, een relatief nieuw onderzoeksgebied. Romagna doceert aan de Haagse Hogeschool en werkt binnen het Centre of Expertise Cyber Security, dat ook verbonden is met het Leidse ISGA (Institute…

Een manuscript van het oudste bekende handboek voor de westerse medische wetenschap ligt in de kluis van de Koninklijke Bibliotheek. Dat ontdekte Erik Kwakkel, onderzoeker aan het Instituut voor Culturele Disciplines.

Voor het eerst is de massa van een net gevormde exoplaneet bepaald. Sterrenkundigen van de Universiteit Leiden gebruikten hiervoor waarnemingen van Hipparcos, een satelliet die al meer dan 25 jaar buiten werking is, in combinatie met diens huidige hypermoderne opvolger Gaia.

Op 29 juni gaat Future Genomics Technologies van start. Het bedrijf richt zich op het sneller beschikbaar maken van DNA-technologie en onderzoek voor het bedrijfsleven. Future Genomics Technologies is een samenwerking tussen DNA-onderzoekslaboratorium BaseClear en de Universiteit Leiden.

Kortstondige stress lijkt een verrassend positief effect te hebben op onze gezondheid. Onderzoekster Erin Faught kreeg een Veni-financiering om uit te zoeken hoe stress op de korte termijn ons immuunsysteem juist kan versterken. In het laboratorium krijgt ze daardoor de hulp van een opmerkelijk klein…

Wat doet de naam van de middeleeuwse Perzische dichter Nezami (✞ ca. 1209) op de cover van een rockalbum van Eric Clapton? Asghar Seyed Gohrab, universitair hoofddocent aan het Instituut voor Area Studies, vertelt erover in een nieuwe blog voor het Leiden Medievalists Blog.

‘Het werd niet altijd geaccepteerd, maar ik wilde gewoon onderzoeker zijn. Nu ben zo blij als ik maar kan zijn.’ Het is een van de citaten van de Internationale Vrouwendag-presentatie voor biologiestudenten. Zeven vrouwen, elk werkend als onderzoeker of docent bij het CML, IBL en Naturalis, deelden…

De Canadees Roméo Dallaire (1946) was VN-commandant in Rwanda ten tijde van de genocide daar, en werd vervolgens voorvechter van mensenrechten. Hij was ook als onderzoeker verbonden aan diverse universiteiten en negen jaar senator in Canada. Dallaire spreekt op 26 november de vijftigste Cleveringa-oratie…

Voor sommige vrome Moslims is het bezoeken van de bioscoop of het bekijken van bepaalde beelden provocerend en problematisch. Ahmad Nuril Huda onderzocht de ontwikkeling die Santri (jonge, vrome Moslims) de afgelopen tien jaar hebben doorgemaakt op dit gebied. The Cinematic Santri is het resultaat van…

De Els Witte Prijs Jaarprijs Politicologie 2023 gaat naar Charlotte de Roon. Als ‘buitenpromovendus’ aan de Universiteit Leiden schreef zij een proefschrift over politieke jongerenorganisaties in Nederland. Daarmee leverde zij een ‘indrukwekkende bijdrage aan het onderzoeksveld, zowel op analytisch,…

James Webb life’s building blocks

Voor het eerst is een praalwagen van de Universiteit Leiden te bewonderen in de Grote Optocht tijdens Leidens Ontzet. Op 3 oktober viert heel Leiden feest, en de universiteit viert dit groots mee, vanwege haar 444ste verjaardag.

In het Register paspoortsignaleringen staan Nederlanders (in 2021 zo’n 8000) van wie het recht op een paspoort is beperkt: zij kunnen geen paspoort aanvragen, verlengen of moeten hun paspoort inleveren. Op grond van de Paspoortwet kunnen onder andere de Belastingdienst, de DUO en de NCTV iemand in het…

Afgelopen week was de opening van Kiek! De nachthemel door een Leidse lens. De tentoonstelling die opgesteld staat in een bibliotheek in de Stevenshof laat zien hoe astrofotografen het heelal in beeld brengen vanuit hun achtertuin. Dat hoeft niet moeilijk te zijn: met alleen een mobieltje kom je al…

Speelt zelfcensuur een rol in de Nederlandse wetenschap? Die vraag moet de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) gaan beantwoorden, nu een motie daarover is aangenomen in de Tweede Kamer. VVD'er Pieter Duisenberg diende de motie in, en gaat op 19 april hierover in debat met rector…

Pakketjes van DNA-strengen met daarin zilver, slechts twee of drie nanometer groot. Leidse natuurkundigen Donny de Bruin en Dirk Bouwmeester maken deze pakketjes, die uit zichzelf levende cellen in gaan. Met licht activeren ze vervolgens het zilver waardoor de cellen kapotgaan. En dat kan weer helpen…

Röntgen- en CT-scanners zijn veelgebruikte apparaten bij onderzoek, diagnostiek en in de industriële sector. Toch zijn ze nog lang niet zo snel en nauwkeurig als we zouden willen. Mathé Zeegers onderzoekt bij het Centrum Wiskunde en Informatica de nieuwste techniek in het vakgebied: spectrale röntgenbeeldvorming.…

Ooit iets voor de eerste keer gedaan en er direct een prijs mee gewonnen? Sabine Wenzel wel. Met haar onderzoek naar het oppervlak van zinkoxide won ze de Surface Science Young Investigator award.

Kunnen we quantumcomputers gebruiken op een manier die ook maatschappelijk relevant is? Met behulp van een NWA-subsidie van 2 miljoen euro gaat de Universiteit Leiden samen met partners zoals Surf, Google en Volkswagen aan de slag om aan te tonen dat quantumcomputers ook buiten het lab van waarde zi…

Pensioenreus ABP besloot enkele weken geleden te divesteren uit fossiele brandstoffen. Maar gaat dit het klimaat echt helpen? Natascha van der Zwan, Arjen van der Heide en Philipp Golka (Instituut Bestuurskunde, Universiteit Leiden) gaan in op deze vraag in hun nieuwe artikel voor S&D.

Een stroom rijdende auto’s kan vastlopen in een file. Net zo kunnen materialen als zand, tandpasta of scheerschuim van vloeiend gedrag overgaan in een vaste, stevige toestand. Prof.dr. Martin van Hecke kan dankzij een Vici-beurs onderzoeken hoe extreem het er in de stof aan toegaat tijdens zo’n over…

Een delegatie van de Universiteit Leiden brengt van 18 tot 26 november een bezoek aan een aantal Japanse universiteiten en onderzoeksinstellingen voor samenwerking op het gebied van onderzoek en onderwijs.

Microplastics zitten overal: in de oceaan, in keukenzout en zelfs in dieren. Moeten we dat erg vinden? ‘Ja’, zegt milieuwetenschapper Thijs Bosker op 8 september tijdens een pop-up college in Den Haag. ‘We moeten niet afwachten tot het een nog veel groter probleem wordt, maar er nu iets aan doen.’

Te vroeg geboren baby’s moeten bijna altijd behandeld worden met medicijnen. De doseringen zijn meestal bepaald op basis van gegevens van kinderen die niet te vroeg geboren zijn, terwijl vroeggeborenen zich vaak anders ontwikkelen. Medicijnonderzoeker Aline Engbers onderzocht voor drie veelgebruikte…

Grafeen en andere laagjesmaterialen vormen samen compleet nieuwe stoffen. Leidse natuurkundigen leggen de basisregels vast voor het ontwerpen van zulke materialen door te meten hoe de lagen in een stapel met elkaar wisselwerken. Publicatie op 29 november in Nature Communications.