Voor de start van je onderzoek je hypothese en analyse alvast online registreren. Waarom zou je dat als wetenschapper doen? Henk van Steenbergen, onderzoeker in cognitieve psychologie, ging het experiment aan. ‘Ik beschouwde het als oefening in open science.’

'Wat een opluchting', reageert psycholoog Mariska Kret op het nieuws over haar Vidi-subsidie van de nationale wetenschapsfinancier NWO. Die maakt nieuw onderzoek mogelijk naar emoties en vertrouwen bij patiënten met een sociale angststoornis en patiënten met autisme.

Taalkundige Johan Rooryck gaat onderzoek doen naar leervermogen en kernkennissystemen, en hoe bezit in verschillende talen wordt uitgedrukt. Samen met collega-onderzoekers heeft hij twee NWO-subsidies van in totaal 2,75 miljoen euro ontvangen voor de onderzoeksprogramma’s ‘Knowledge and Culture’ en…

‘Door te werken met een touchscreen kan je zoveel leren over aandacht en spiegeling van emoties van mensapen. Via Eye-tracking volg je waar ze specifiek naar kijken.’ Dieren hebben emoties, ziet psycholoog Evy van Berlo in haar onderzoek in samenwerking met Apenheul. Promotie 19 mei.

Zeven Leidse wetenschappers ontvangen een zogeheten Vici-beurs van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Met de beurs kunnen de wetenschappers de komende vijf jaar een eigen vernieuwende onderzoekslijn ontwikkelen en een onderzoeksgroep opbouwen.

Hoe meet je overbeschermend ouderschap? Waarom ontwikkelen meisjes vaker een angststoornis? En maken de sociale vaardigheden van therapeuten eigenlijk verschil in behandeling?

Wat te denken van een beter liefdesleven in 30 minuten. Kom naar de Nacht van Ontdekkingen en bekijk de tijd door de ogen van zes Leidse psychologen. De tijd van je leven, dat gaat toch iedereen aan? Meer weten over emoties bij mensapen? Persoonlijke tips om beter de weg te vinden? Voel de tijd in muziek…

Psychedelische drugs zoals paddo’s en LSD worden door de één omarmd, en door de ander gezien als levensgevaarlijk. Cognitief psycholoog Michiel van Elk dook in de wereld van de psychedelica en schreef er een opvallend nuchter boek over. ‘Zonder ervaring uit eerste hand vond ik mijn verhaal niet comp…

Graag maken wij de winnaars van de Meijers PhD-posities 2019 bekend.

Rüya Akdağ heeft de Jan Brouwer Scriptieprijs ontvangen voor haar scriptie over sociale angst. Op 11 februari 2021 was de online uitreiking. Rüya vertelt over haar scriptieonderzoek voor de research masteropleiding Psychologie en het winnen van deze prijs van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij…

Mariska kret heeft samen met Eliska Prochazkova een Ig Nobelprijs ontvangen voor onderzoek naar de 'romantische klik'. Deze prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan wetenschappelijk onderzoek dat je in eerste instantie aan het lachen maakt, maar je ook aan het denken zet. Kret was onder meer te gast bij…

De mens is de ‘gedachtenleeskampioen’ van de natuur: veel beter dan alle andere levende wezens zijn we in staat om ons voor te stellen wat er in anderen omgaat. Dat komt onder meer door onze verhaalcultuur, denkt Max van Duijn. Promotie op 20 april.

In de rubriek ‘Onderwijsheden’ delen Psychologiedocenten hun belangrijkste inzichten over college geven. Deze maand: Franz Wurm ontwikkelt in samenwerking met PLNT workshops ondernemerschap voor masterstudenten Klinische Psychologie. ‘We willen studenten leren van passieve consument naar actieve bijdrager…

Hoe beter je elkaars gedrag spiegelt, hoe beter je blijkt samen te werken. Friederike Behrens heeft in haar promotieonderzoek bij Cognitieve psychologie in Leiden een maat ontwikkeld om zo’n dynamisch proces als spiegelen te vangen in getallen. Promotie op 28 oktober.

Ondernemen als wetenschapper: hoe pak je dat aan? Waarom zou je überhaupt met je onderzoek de markt op? En welke obstakels kom je dan tegen? ‘Het kost tijd een bedrijf te vinden dat matcht met jouw motieven.’

Elf docenten van de Universiteit Leiden ontvangen Comenius-onderwijsbeurzen om samen met hun projectteams in hun eigen onderwijs een vernieuwingsproject realiseren. Het gaat om drie beurzen van 100.000 euro binnen het Senior Fellows-programma en vier beurzen van 50.000 euro binnen het Teaching Fello…

Wetenschap en maatschappij ontmoeten elkaar in de Leidse Nacht van Kunst & Kennis op 20 september. Vooraf krijgen onze topsprekers alvast een prikkelende vraag. Prefereren mensen in de toekomst een robot als partner?

Kun je reizen in de tijd? Hoe lezen tweetalige kinderen in Friesland? En kun je emoties meten? Drie Leidse onderzoeken zijn genomineerd voor de Klokhuis Wetenschapsprijs 2020. Kinderen kunnen tot 15 november stemmen op hun favoriete onderzoek, en over de winnaar wordt een Klokhuis-aflevering gemaakt…

‘AI kan echt nog niet zoveel als een hoop mensen denken’, zegt informaticus en psycholoog Roy de Kleijn. Hij probeert robots schijnbaar eenvoudige dingen te leren, en ontdekt daardoor telkens weer hoe knap de menselijke intelligentie in elkaar zit. Drie dingen die computers nog lang niet kunnen.

Prof. dr. Bernhard Hommel heeft een Advanced Grant ontvangen van de European Research Council (ERC). Met deze beurs van 2,5 miljoen euro gaat de cognitief psycholoog vijf jaar lang onderzoek doen naar 'metacontrole'; de manier waarop wij bepalen hoe groot de invloed van onze doelen is op ons daadwerkelijke…

De documentaire nodigt uit na te denken over wat we als waardevolle kennis beschouwen. 'We moeten ons realiseren dat 'doen' en 'denken' verstrengeld zijn op manieren die we eerder nog niet begrepen’, verklaart Maikel Kuijpers, archeoloog en de producer van de documentaire. 'Dit heeft gevolgen voor de…

Met een speciaal lab stond de Leidse onderzoeksgroep Comparative Psychology and Affective Neuroscience (CoPAN) deze zomer drie weken in Apenheul om bezoekers de kans te geven deel te nemen aan wetenschappelijk psychologisch onderzoek. Verschillende soorten onderzoek voor volwassen kwamen aan bod. Kinderen…

Technologie en privacy, vertrouwen en wantrouwen. De discussie hierover laaide op toen de universiteit scanners plaatste en studenten in verzet kwamen. Woensdag 2 februari onderzoeken experts van de Universiteit Leiden dit thema op het gelijknamige symposium. We bellen met Roy de Kleijn, als informaticus…

Jingxian Wang, promovendus bij het ICLON, onderzocht de integratie van technologie in het primair en voortgezet onderwijs. Promotie op 6 juli.

Vorig jaar ontving Dr. Henk van Steenbergen, universitair hoofddocent bij de sectie Cognitieve Psychologie, een Grass Shoot subsidie om het onderzoeksmaster vak “Experimentation I: Programming Psychological Experiments” volledig opnieuw te ontwikkelen. Het vak werd afgelopen blok voor het eerst aangeboden…

Robots hanteren soms vanzelf dezelfde strategie als mensen wanneer zij handelingen in een bepaalde volgorde moeten uitvoeren. Dat laat Roy de Kleijn zien in zijn dissertatie. Promotie op 23 november.

Een beproefd medicijn voor de behandeling van ADHD werkt in de hersenen van gezonde niet-actieve personen net andersom dan werd gedacht: het stimuleert de hersenactiviteit niet maar onderdrukt deze juist. Publicatie in The Journal of Neuroscience op 27 juli.

Bonobo’s hebben net als mensen meer aandacht voor beelden waarop soortgenoten emotioneel gedrag vertonen dan voor neutrale scenes. Dat ontdekte de Leidse onderzoeker Mariska Kret tijdens onderzoek in Apenheul.

Een virtuele hand die voelt alsof het je eigen hand is. Je vrolijker voelen omdat een virtueel gezicht samen met jou glimlacht. Cognitief psycholoog Ke Ma ontdekte met virtual reality dat ons lichaamsgevoel flexibeler is dan gedacht. Ma: ‘We kunnen fantastische applicaties bedenken.’ Promotie 18 feb…

Hoogleraar Cognitieve Psychologie Mariska Kret onderzoekt op welke manieren mensen en dieren emoties uiten. Vergelijkingen tussen mensen en mensapen geven daarbij belangrijke evolutionaire inzichten, zo stelt Kret in haar oratie op vrijdag 9 september.

Je stemming telt mee of je twee tonen beluistert als omhoog of omlaag gaand. ‘Onze waarneming van geluid lijkt door meer bepaald dan onze oren’, zegt psycholoog Anne Bolders daarover. Zij ziet ook verband tussen emotioneel op sterke prikkels reageren en de gevoeligheid van het gehoor. Promotie op 2…

Het beeld dat sociaal angstige mensen oogcontact vermijden uit desinteresse voor de ander moet worden bijgesteld. Zij halen namelijk hun informatie uit andere lichaamstalige bronnen, zoals de handen. Dat blijkt uit onderzoek van de Leidse psychologe Mariska Kret dat gepubliceerd wordt in Biological…

Daar staan ze dan voor hun onderzoeksposters, onze bachelorstudenten van het Honours Research Bachelor Project en de studenten van de research master Psychologie. Geïnteresseerde medestudenten, promovendi, postdocs en docenten luisteren naar hun verhalen op de jaarlijkse Wetenschapsmiddag van het Instituut…

Met geavanceerde beeldtechnieken weet neurowetenschapper Anne Hafkemeijer twee vormen van dementie van elkaar te onderscheiden. Hafkemeijer zet daarmee een eerste stap naar vroege herkenning bij de dementiepatiënt op basis van hersennetwerken. Promotie op 26 mei.

Drie Leidse wetenschappers ontvangen een ERC Advanced Grant. Daarmee doen zij de komende vijf jaar onderzoek naar exoplaneten, de vrije wil en deeltjesfysica.

Een deel van ons sociaal contact is online, zonder fysieke nabijheid. Verliezen we door de digitalisering ook een effectieve manier om contact te maken? Dat onderzoekt Reinoud Kaldewaij met een Veni-subsidie van NWO. 'Het belang van wederzijdse vertrouwdheid voor een gepaste aanraking komt ook aan bod',…

De Leidse cognitief psycholoog Jop Groeneweg ontvangt een prijs omdat hij al dertig jaar lang met zijn onderzoek de veiligheid in de petrochemische industrie probeert te vergroten. Het is hoogst ongebruikelijk dat een psycholoog deze prijs van de 'Society of Petroleum Engineers' krijgt.

Hoe weet je welk leed iemand voelt die dit zelf niet kan formuleren, vraagt Mariska Kret zich af in haar eerste wetenschapscolumn voor NRC. 'Het is hoog tijd om het debat over de betekenis van wilsbekwaamheid bij beslissingen rond het levenseinde te verfijnen.'

Als mensen subtiele, échte, niet geacteerde uitdrukkingen van emotie leren herkennen, zal dat helpen anderen beter te begrijpen en te vertrouwen. Daarom ontwikkelt Mariska Kret een interactieve virtual reality trainingstool (E-VIRT) voor een brede groep gebruikers, waaronder patiënten. Kret schetst…

Heb je ooit het gevoel gehad dat je je ongemakkelijk voelde toen je naar een feestje ging waar je niemand kende? Heb je je ooit verlegen gevoeld op een feestje binnen de eerste paar minuten? Dit gevoel wordt meestal bestempeld als sociaal angstig, maar sociale angststoornis gaat veel verder.

De aantrekkingskracht tussen personen is af te lezen aan het gelijk lopen van hun hartslag en huidgeleiding. Het verklaart waarom we met sommige mensen een romantische ‘klik’ voelen en met anderen niet. Dit blijkt uit onderzoek van psycholoog Eliska Prochazkova van het Leiden Institute for Brain and…

Voor het eerst is de aanstekelijkheid van gapen nu ook aangetoond in een dier dat voornamelijk alleen leeft en niet zo vaak sociaal is met soortgenoten, namelijk de orang-oetan. Publicatie van een internationale groep van onderzoekers met de Leidse psycholoog Evy van Berlo als hoofdauteur in Nature…

Hersenverbindingen hangen bij pubers samen met impulsiviteit. Bovendien voorspellen ze welke pubers over twee jaar impulsievere keuzes maken, ontdekten Leidse psychologen.

Tientallen jaren van bewijs suggereert dat de triljoenen micro-organismen die in de darmen van mensen leven, het zogenaamde microbioom, de hersenen kunnen beïnvloeden. En nu blijkt uit nieuw onderzoek dat ze ook invloed kunnen hebben op hoe mensen zich dagelijks voelen. Laura Steenbergen legt het ui…

Psychologen uit de onderzoeksgroep van Mariska Kret vertellen over fundamenteel onderzoek naar emoties bij Orang-Oetans in Apenheul. De dierentuin heeft een praktische toepassing op het oog: de juiste match vinden in een internationaal fokprogramma voor apen. Nationaal en internationaal pakken de media…

Een internationaal onderzoeksteam met Leidse archeologen heeft overtuigend bewijs geleverd dat pre-Neanderthalers 300.000 jaar geleden over een hoge mate van cognitieve complexiteit beschikten.

Bij het focussen van aandacht spelen de neurotransmitters noradrenaline en acetylcholine een belangrijke rol. Deze vondst van psycholoog Stephen Brown biedt aanknopingspunten voor verder onderzoek naar hoe gerichte aandacht tot stand komt. Promotie 16 juni.

Met veldonderzoek onderzoekt primatoloog Karline Janmaat of chimpansees goed kunnen plannen als ze voedsel zoeken. Ze ontdekte iets in het oerwoud van Ivoorkust dat haar onderzoek deed kantelen. In het alumnimagazine Leidraad vertelt Janmaat over haar 'Eureka' moment.

NWO heeft een Onderzoekstalentbeurs toegekend aan de Leidse psycholoog Jeffrey Durieux. Hij doet onderzoek naar mogelijkheden om dementie in een vroeg stadium op te sporen door verschillen in netwerken in onze hersenen te identificeren.

De European Research Council heeft 5 Leidse onderzoekers een Starting Independent Researcher Grant toegekend. Twee van die onderzoekers zijn van sterrenkunde.