Tien jaar na haar introductie houdt Erik Verlindes spraakmakende zwaartekrachttheorie de gemoederen nog steeds bezig. En nog steeds is zij omgeven door een wolk van scepticisme. Scepticisme waarin de media een grote rol hebben gespeeld, stelt natuurkundig theoreticus Koenraad Schalm op de website van…

Een nieuwe computer met ongekende rekenkracht, dat is de quantumcomputer. Op dit moment bestaat de quantumcomputer nog niet, maar er wordt hard aan gewerkt om dit een realiteit te maken. Wil je weten hoe het zit? Julia Cramer vertelt erover bij de NOS en NPO.

Op 14 maart stierf theoretisch natuurkundige Stephen Hawking in zijn woonplaats Cambridge. In kranten en op radio en tv blikken Leidse wetenschappers - van wie sommige nog met Hawking werkten - en studenten terug op leven en wetenschappelijke loopbaan van 'de Einstein van deze tijd'.

Jan Aarts, Leids hoogleraar experimentele natuurkunde, is op 26 april benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Deze vooraanstaande wetenschapper speelde ook een belangrijke rol in het voortbestaan van de Leidse Instrumentenmakersschool.

Natuurkundige Bernard van Heck heeft de Christiaan Huygensprijs 2016 gewonnen, op basis van zijn Leidse promotieonderzoek naar schakelingen voor kwantumcomputers. De minister van OCW reikt deze onderscheiding jaarlijks uit namens de KNAW aan een onderzoeker die een vernieuwende bijdrage aan de wetenschap…

In een podcast van Physics World legt promovendus Felix Frohnert uit hoe zijn team verborgen verbanden in wetenschappelijke literatuur met machine learning zichtbaar maakt. Met deze informatie is het mogelijk om veelbelovende nieuwe onderzoeksideeën in de quantumfysicate voorspellen. Beluister de podcast…

Met zijn masterscriptie 'Quantum Digital Cooling' heeft Stefano Polla de Lorentz Afstudeerprijs gewonnen. De prijs, 3000 euro en een oorkonde, is maandag uitgereikt bij de Koninklijke Hollandse Maatschappij van Wetenschappen (KHMW) in Haarlem.

Jan Willem Bruins, de schilder van de Leidse muurgedichten en muurformules, is vorige week overleden.

In het collegejaar 2022-2023 wordt studievereniging De Leidsche Flesch 100 jaar en dat gaat uitgebreid gevierd worden! Dit feestje is echt niet alleen voor studenten, de vereniging viert deze mijlpaal graag met iedereen.

Het Leidse natuurkunde-instituut heeft drie van de twaalf beschikbare subsidies in de wacht gesleept uit de FOM-Projectruimte. Groepsleiders Milan Allan, Stefan Semrau en Carlo Beenakker krijgen allen rond de 400.000 euro voor hun onderzoek.

Wanneer je aan een wetenschappelijke conferentie denkt, zie je waarschijnlijk eindeloze presentaties en koffiepauzes voor je. Maar bij het Lorentz Center gaat het er net even anders aan toe. Hier luisteren wetenschappers niet alleen – ze werken samen, debatteren en ontwerpen de toekomst van hun vakg…

De winnaar van de Paul & Tatiana Ehrenfest natuurkunde proefschriftprijs 2020 is Koen Bastiaans. Hij verrichtte zijn promotieonderzoek in de groep van Milan Allan en verdedigde zijn proefschrift in december 2019 cum laude aan de Universiteit Leiden.

Sterrenkundige Koen Kuijken en natuurkundige Tjerk Oosterkamp krijgen ieder een grote subsidie van NWO. Hiermee gaan zij nieuwe onderzoeksfaciliteiten bouwen.

Zoeken naar materialen met eigenschappen die in de natuur niet voorkomen. Daar gaat de oratie van hoogleraar Sense Jan van der Molen over. Hij vertelt in het Leidsch Dagblad en op BNR Nieuwsradio over hoe hij ‘sjoelt met elektronen’ om zulke materialen te bestuderen.

Leidse natuurkundigen ontvingen vier prijzen tijdens het grote jaarlijkse Nederlandse natuurkundecongres in Veldhoven dat dit jaar online plaatsvond.

Nanodeeltjes worden al in veel producten gebruikt, maar hun effect op het milieu is nog onduidelijk omdat ze moeilijk te volgen zijn. Leidse natuurkundigen hebben nu een nieuwe methode ontwikkeld om geleidende nanodeeltjes te detecteren. Aquiles Carattino promoveerde op dit onderwerp.

Je kunt vanaf nu een wandeling maken langs de wetenschappelijke geschiedenis van Leiden en tegelijkertijd door de Leidse binnenstad zelf. Masterstudenten Lotte Koemans en Mandy Meijer hebben een audiotour ontwikkeld die je langs alle zes muurformules leidt in het historische centrum van Leiden.

Michel Orrit heeft een subsidie ontvangen uit het NWO-TTW Open Technologieprogramma. Hij gaat de kleine half miljoen euro gebruiken om individuele moleculen in beeld te brengen zonder fluorescentie te gebruiken.

Onderzoek naar quantumcomputers en islamitische goede doelen: twee Leidse wetenschappers krijgen een Consolidator Grant van de European Research Council.

De opleidingen Natuurkunde en Sterrenkunde in Leiden hebben samen het hoogste percentage vrouwelijke eerstejaarsstudenten van Nederland. Dat blijkt uit cijfers van het Nederlandse Tijdschrift voor Natuurkunde.

De Verenigde Naties hebben 11 februari uitgeroepen tot International Day of Women & Girls in Science. De Universiteit Leiden viert deze dag met een open publieksevenement met vrouwelijke topwetenschappers van haar bètafaculteit. Iedereen is welkom vanaf 13:30 uur in het Kamerlingh Onnesgebouw in Lei…

Natuurkundige Daniël Geelen ontwikkelde tijdens zijn promotie een nieuwe microscoop die laag-energetische elektronen gebruikt. Zulke elektronen zijn minder schadelijk voor biologische en organische materialen. Geelen promoveert op 31 mei.

De afdeling theoretische natuurkunde stelt deze lente Professor Tom Lubensky van de University of Pennsylvania aan als de 64e Lorentz-hoogleraar. Hij is een pionier op het gebied van theoretische fysica van zachte materie en winnaar van de prestigieuze Buckley Condensed Matter Prize. Tijdens zijn verblijf…

Rijksmuseum Boerhaave vult haar collectie aan met originele brieven en foto’s van Einstein en Lorentz. Leids bijzonder hoogleraar Dirk van Delft, tevens directeur van het museum, nam de stukken op 12 maart in ontvangst.

Als gasthoogleraar in Leiden gaf de beroemde theoretisch fysicus Prof. Andrei Linde (Stanford University) een publiekslezing op 23 juni in de prestigieuze Leidse Schouwburg. Linde wordt wereldwijd geroemd als een van de bedenkers van de inflatietheorie, die een verklaring geeft voor de vorm en structuur…

Op dinsdagavond 22 augustus is onze zeer dierbare collega Jo Hermans overleden. Jo was al enige tijd ziek, maar bleef tot op het laatst goedgemutst van het leven genieten. Hij heeft heel veel voor de universiteit Leiden betekend, en zal door velen met warme herinneringen worden herdacht.

‘Hoe ziet mijn eerste collegemaand eruit?’ en ‘Wat zijn de beste plekjes om te wonen in Leiden?’ Op vrijdag 5 juni konden zo’n 80 aankomende studenten van de opleidingen Biologie en Natuurkunde nog voor de allerlaatste keer vragen stellen over hun toekomstige studie. Beide Meet Leiden Science events…

Natuurkundigen Carlo Beenakker en Jan Aarts zijn verkozen als 'Fellow' van de American Physical Society. Beenakker: 'Mensen erkennen jouw bijdrage, dat is gewoon heel leuk om te horen.'

Op vrijdag 25 mei is de oratie van Tjerk Oosterkamp over zijn leeropdracht 'Experimentele Natuurkunde'.

De European Research Council heeft aan vier Leidse onderzoekers een ERC Consolidator Grant toegekend. Met deze beurs van maximaal twee miljoen euro kunnen zij hun wetenschappelijk onderzoek voortzetten en uitbreiden.

Per 1 januari wordt Ivo van Vulpen bijzonder hoogleraar wetenschapscommunicatie aan het LION. Van Vulpen wil onderzoek doen naar wetenschapscommunicatie in de natuurkunde in brede zin en ook het belang en de waardering voor wetenschapscommunicatie onderstrepen.

Brownse beweging is het voortdurend bewegen van microscopisch kleine objecten door een bombardement van de omringende deeltjes. Maar hoe verandert deze beweging als het object flexibel is in plaats van rigide? Ruben Verweij, Pepijn Moerman en collega's publiceren nu de eerste metingen.

Theoretisch natuurkundige Luca Giomi ontvangt een ERC Consolidator grant van 2 miljoen euro, waarmee hij vloeiende cellen gaat onderzoeken.

Leidse onderzoekers hebben een manier gevonden om de minieme krachten te meten die worden veroorzaakt door pericyten, een van de meest ongrijpbare celtypes in het lichaam, die deel uitmaken van haarvaten. Zulk onderzoek zou op den duur kunnen leiden tot behandelingen voor aandoeningen als ischemie.

Gladde platina-elektrodes worden ruwer en slijten door herhaalde oxidatie-reductiecycli, waardoor op nanometer-schaal heuveltjes ontstaan. Leidse chemici Leon Jacobse en Marc Koper, en natuurkundige Marcel Rost ontdekten met een unieke tunneling microscoop hoe dat in zijn werk gaat.

Maar liefst zeven toekenningen voor een Veni-financiering telt de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen dit jaar. Camila Correa, Max van Duijn, Stéphanie van der Pas, Sergii Pud, Mónica Varela Álvarez, Joseph Callingham en Melissa McClure krijgen maximaal 250.000 euro om gedurende drie jaar hun…

Het oppervlak savanne in West- en Centraal-Afrika neemt snel af, met desastreuze gevolgen voor de leeuwenpopulaties die hier hun leefgebied hebben. Zonder beschermingsmaatregelen zijn er over tien jaar in dit deel van Afrika geen leeuwen meer. Journal of Biodiversity and Conservation, 4 december 201…

De Casimir Research School en de Graduate School Experimental Plant Sciences gaan deelnemen aan het eerste Graduate Programme. Dat maakte minister Plasterk (OCW) woensdag 12 augustus bekend. De Universiteit Leiden is partner in beide scholen. Negen Nederlandse onderzoeksscholen en graduate schools krijgen…

Fotosynthese is de oorsprong van het leven op aarde, maar ook nog grotendeels onbegrepen. Neem bijvoorbeeld het geweldig efficiënte mechanisme van het elektronentransport. Leidse onderzoekers laten voor het eerst zien waar een oorzaak hiervan te vinden is.

Christopher Berg Smiet, die in 2017 aan het LION promoveerde bij Dirk Bouwmeester, heeft de Christiaan Huygensprijs gewonnen voor zijn proefschrift ‘Knots in Plasma’. Op 7 oktober ontving hij een oorkonde, een bronzen beeld van Christiaan Huygens en een prijzengeld van tienduizend euro.

Dat het onderzoek van een eerstejaars bachelorstudent uitmondt in een wetenschappelijke publicatie gebeurt niet elke dag. En dan ook nog als eerste auteur én op de cover van een vooraanstaand natuurkundig vaktijdschrift. ‘We hebben ons practicumonderwijs flink op de schop genomen en dat werpt zijn vruchten…

In de voetsporen van hoogleraar Jan Zaanen onderzoekt visiting fellow Louk Rademaker quantumeffecten in zogenaamde vreemde materialen. Onderzoek dat leidt tot nieuwe materialen voor gebruik in nieuwe technologie.

SRON Nederlands Instituut voor ruimteonderzoek gaat verhuizen. In 2021 zal de Utrechtse vestiging van het instituut zich vestigen in Zuid-Holland. Pieter Dieleman, groepsleider bij SRON, vertelt waarom de verhuizing zo’n goede zet is. ‘SRON is een verbindende factor tussen Delft en Leiden’.

Van 14 tot 18 maart bracht een delegatie van de Universiteit Leiden een bezoek aan Brazilië. Het bezoek stond in het teken van samenwerking met wetenschappers in São Paolo, Brasilia en Rio de Janeiro.

Alessandra Silvestri, een kosmoloog bij het Leids Instituut voor Onderzoek in de Natuurkunde (LION), krijgt een NWO Vidi-beurs voor onderzoek naar het uitdijen van het heelal. Een groeiend aantal theorieën verklaart waarom het uitdijen van het heelal versnelt, en tegelijkertijd komen er ook steeds meer…

Hoge-temperatuur-supergeleiding is een van de grootse raadsels in de natuurkunde. Milan Allans onderzoeksgroep gebruikte een Josephson Scanning Tunneling Microscope om voor het eerst beelden te maken van de ruimtelijke variatie van supergeleidende deeltjes. Het leverde ze een Nature-publicatie op.

Vijf consortia binnen het Perspectief-programma met een Leidse bijdrage kunnen starten met hun onderzoeksprojecten. Deze zijn gericht op het (door)ontwikkelen van technologische innovaties. Bij deze projecten staat hun maatschappelijke en economische impact centraal.

Middelbare scholieren Bas Teisman en Erik van Dijk hebben de nationale finale gewonnen van de Natuurkunde Olympiade Junior die op 29 september werd gehouden in Leiden.

Leidse wetenschappers ontvangen dit jaar drie van de vier Heineken Young Scientists Award 2022. Chronobioloog Laura Kervezee, natuurkundige Jordi Tura i Brugués en gezondheidspsycholoog Liesbeth van Vliet mogen de prijs in ontvangst nemen.

Onderzoek naar katalysatoren moet benzine minder luchtvervuilend maken. Bij experimenten is het juist nodig om katalysatoren te beschermen tegen de lucht zelf. Dit blijkt uit een publicatie in The Journal of Physical Chemistry C op 26 augustus.