Per 1 januari wordt Ivo van Vulpen bijzonder hoogleraar wetenschapscommunicatie aan het LION. Van Vulpen wil onderzoek doen naar wetenschapscommunicatie in de natuurkunde in brede zin en ook het belang en de waardering voor wetenschapscommunicatie onderstrepen.

Christopher Berg Smiet, die in 2017 aan het LION promoveerde bij Dirk Bouwmeester, heeft de Christiaan Huygensprijs gewonnen voor zijn proefschrift ‘Knots in Plasma’. Op 7 oktober ontving hij een oorkonde, een bronzen beeld van Christiaan Huygens en een prijzengeld van tienduizend euro.

Van 14 tot 18 maart bracht een delegatie van de Universiteit Leiden een bezoek aan Brazilië. Het bezoek stond in het teken van samenwerking met wetenschappers in São Paolo, Brasilia en Rio de Janeiro.

Hoge-temperatuur-supergeleiding is een van de grootse raadsels in de natuurkunde. Milan Allans onderzoeksgroep gebruikte een Josephson Scanning Tunneling Microscope om voor het eerst beelden te maken van de ruimtelijke variatie van supergeleidende deeltjes. Het leverde ze een Nature-publicatie op.

Het oppervlak savanne in West- en Centraal-Afrika neemt snel af, met desastreuze gevolgen voor de leeuwenpopulaties die hier hun leefgebied hebben. Zonder beschermingsmaatregelen zijn er over tien jaar in dit deel van Afrika geen leeuwen meer. Journal of Biodiversity and Conservation, 4 december 201…

De Casimir Research School en de Graduate School Experimental Plant Sciences gaan deelnemen aan het eerste Graduate Programme. Dat maakte minister Plasterk (OCW) woensdag 12 augustus bekend. De Universiteit Leiden is partner in beide scholen. Negen Nederlandse onderzoeksscholen en graduate schools krijgen…

Leidse onderzoekers hebben een manier gevonden om de minieme krachten te meten die worden veroorzaakt door pericyten, een van de meest ongrijpbare celtypes in het lichaam, die deel uitmaken van haarvaten. Zulk onderzoek zou op den duur kunnen leiden tot behandelingen voor aandoeningen als ischemie.

Dat het onderzoek van een eerstejaars bachelorstudent uitmondt in een wetenschappelijke publicatie gebeurt niet elke dag. En dan ook nog als eerste auteur én op de cover van een vooraanstaand natuurkundig vaktijdschrift. ‘We hebben ons practicumonderwijs flink op de schop genomen en dat werpt zijn vruchten…

Gladde platina-elektrodes worden ruwer en slijten door herhaalde oxidatie-reductiecycli, waardoor op nanometer-schaal heuveltjes ontstaan. Leidse chemici Leon Jacobse en Marc Koper, en natuurkundige Marcel Rost ontdekten met een unieke tunneling microscoop hoe dat in zijn werk gaat.

Maar liefst zeven toekenningen voor een Veni-financiering telt de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen dit jaar. Camila Correa, Max van Duijn, Stéphanie van der Pas, Sergii Pud, Mónica Varela Álvarez, Joseph Callingham en Melissa McClure krijgen maximaal 250.000 euro om gedurende drie jaar hun…

Alessandra Silvestri, een kosmoloog bij het Leids Instituut voor Onderzoek in de Natuurkunde (LION), krijgt een NWO Vidi-beurs voor onderzoek naar het uitdijen van het heelal. Een groeiend aantal theorieën verklaart waarom het uitdijen van het heelal versnelt, en tegelijkertijd komen er ook steeds meer…

Vijf consortia binnen het Perspectief-programma met een Leidse bijdrage kunnen starten met hun onderzoeksprojecten. Deze zijn gericht op het (door)ontwikkelen van technologische innovaties. Bij deze projecten staat hun maatschappelijke en economische impact centraal.

Onderzoek naar katalysatoren moet benzine minder luchtvervuilend maken. Bij experimenten is het juist nodig om katalysatoren te beschermen tegen de lucht zelf. Dit blijkt uit een publicatie in The Journal of Physical Chemistry C op 26 augustus.

Sander van Lidt de Jeude studeert in Leiden Natuurkunde en volgde de minor Geneeskunde van Medical Delta: ‘Ik wilde graag iets toegepasts doen.’

Voor het eerst is een materiaal ontwikkeld dat meerdere, geheel verschillende mechanische eigenschappen kan aannemen en hiertussen kan schakelen. Leids natuurkundige Martin van Hecke en collega’s publiceren hun resultaten op 2 oktober in Physical Review Letters.

Leidse wetenschappers ontvangen dit jaar drie van de vier Heineken Young Scientists Award 2022. Chronobioloog Laura Kervezee, natuurkundige Jordi Tura i Brugués en gezondheidspsycholoog Liesbeth van Vliet mogen de prijs in ontvangst nemen.

Middelbare scholieren Bas Teisman en Erik van Dijk hebben de nationale finale gewonnen van de Natuurkunde Olympiade Junior die op 29 september werd gehouden in Leiden.

Het blijkt mogelijk om licht te manipuleren met grote kunstmatige atomen, zogenoemde quantum dots. Eerder lukte dit alleen zo goed met behulp van losse, echte atomen. Het is een belangrijke stap richting kwantumtechnologie op basis van licht. Publicatie op 30 augustus in Nature Communications.

Met 2D-materialen ontwikkelde natuurkundestudent Romme van der Kemp een nanochip die behalve extreem klein ook nog schaalbaar is. Dat is nodig om allerlei technologieën nóg beter, nóg sneller en nóg kleiner te maken. Voor zijn onderzoek is hij genomineerd voor de FWN Young Talent Award 2023.

Zelf aan de slag met supergeleiding, een practicum exoplaneten opsporen of leren programmeren met Python. Meer dan honderd meiden kwamen op donderdag 13 februari naar de Universiteit Leiden om kennis te maken met bètawetenschap tijdens de Girls in Science Day.

In de jacht op nieuwe deeltjes doorzoeken natuurkundigen botsingen bij steeds hogere energie, waarbij ze de energiefrontier telkens een stukje verleggen. Sommige deeltjes laten zich echter moeilijk vangen omdat ze zeldzaam interactie vertonen; niet vanwege een hoge energie. Dit werpt een nieuwe barrière…

De Casimir Research School krijgt € 800.000 subsidie uit het NWO Graduate Programma om de masterstudie en het promotieonderzoek meer te integreren. Minister Plasterk vond het plan van het Leids-Delftse Casimir een van de beste.

Materialen zijn gasvorming, vloeibaar of vast, afhankelijk van de manier waarop hun moleculen reageren op temperatuur en druk. Maar wat als de bouwstenen zelf-draaiende deeltjes zijn in plaats van gewone moleculen? Theoretisch natuurkundigen hebben ontdekt wat de fase bepaalt van die kunstmatige materialen.…

Zo’n 70 vwo scholieren die voor hun profielkeuze staan, volgen tijdens de Bètadag activiteiten zoals een practicum over geneesmiddelen of een college over kunstmatige intelligentie. Studenten laten zien waarom zij hun studies zo interessant, fascinerend en onmisbaar vinden. De Universiteit Leiden organiseert…

Bas van Opheusden, student theoretisch natuurkunde, is de winnaar van de Janneke Fruin-Helb Beurs 2012. Van Opheusden schreef een voorstel voor een verblijf aan het gerenommeerde Amerikaanse onderzoeksinstituut Princeton University . Hij doet daar aan het institute for computational neuroscience een…

De tweede quantumrevolutie is in volle gang met allerlei nieuwe technologieën die binnen handbereik komen. Dat biedt veel kansen, maar ook uitdagingen. Leiden en Delft slaan daarom de handen ineen.

Zo'n 80 meisjes uit 4, 5 of 6 vwo waren op 31 oktober in Leiden voor de Physics Ladies’ Day van de universiteit. Deze nieuwe voorlichtingsdag is speciaal bedoeld om meisjes kennis te laten maken met de natuurkunde en wat je er allemaal mee kunt.

De FOM Valorisatie Prijs 2012 gaat naar prof.dr. Joost Frenken. ‘Hij verstaat de kunst fundamenteel onderzoek, techniekontwikkeling en het genereren van nieuwe bedrijvigheid in de marktsector op uitzonderlijke wijze te combineren’, aldus de jury.

Natuurkundigen hebben een astrofysisch neutrinosignaal van de IceCube detector bestudeerd vanuit een andere hoek. Het centrum van de Melkweg leek vanzelfsprekende de bron te zijn, maar deze hypothese is nu eerder verworpen dan bevestigd. Publicatie in Physical Letters B.

Fysicus Carlo Beenakker heeft een FOM-projectruimtesubsidie ontvangen om een theoretisch model te bouwen van een majoranakanon, een veelbelovend instrument voor kwantumcomputers.

Leidse natuurkundigen gebruiken een nieuwe methode om zogenoemde oppervlakteplasmonen te meten. Onderzoek naar deze deeltjes kan leiden tot nieuwe technologie op basis van licht, zoals sneller internet.

Een speciaal ontworpen systeem van tandwielen is flexibel aan één kant en stijf aan de andere. Dit zijn robuuste eigenschappen van de structuur, die zelfs geldig blijven bij fabricagefouten. Dit opkomende onderzoeksveld kan leiden tot nieuwe manieren om tandwielsystemen te ontwerpen, zoals satelliettrackers…

Met ingang van 1 juni heeft de Universiteit Leiden Sense Jan van der Molen benoemd tot hoogleraar Fysica van de Gecondenseerde Materie. Hij onderzoekt de unieke elektronische eigenschappen die ontstaan als je atomair dunne laagjes op elkaar stapelt tot nieuwe materialen.

De Casimir Research School viert deze zomer zijn eerste lustrum. Ter gelegenheid hiervan en om te gedenken dat Hendrik Casimir deze zomer 100 zou zijn geworden, schenkt zijn weduwe Josina Casimir-Jonker de Research School een fonds om activiteiten voor masterstudenten te bekostigen.

Waarom zijn morphovlinders blauw? Dat onderzochten VWO-leerlingen Frederique Kerstens en Koen van Griensven in hun profielwerkstuk bij het Leids Instituut voor Onderzoek in de Natuurkunde. Daarmee wonnen ze de KHMW Profielwerkstukprijs 2023. ‘We hadden het niet verwacht, maar zijn natuurlijk heel blij…

Professor Geert de Snoo, decaan van de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden, wordt per 1 november 2019 directeur van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW). De Snoo zal per 1 september zijn positie als decaan in Leiden neerleggen. Hij blijft wel als hoogleraar…

Anne Meeussen, die in mei 2021 cum laude promoveerde op programmeerbare materialen, heeft de tweede Ehrenfest-Afanassjewa-prijs gewonnen, uitgereikt door de Dutch Physics Council.

Twee onderzoeksprojecten met wetenschappers van de Universiteit Leiden ontvangen subsidie vanuit de NWO Open Competitie ENW-M. Hiermee wordt vernieuwend, fundamenteel onderzoek van hoge kwaliteit binnen het domein Exacte en Natuurwetenschappen gefinancierd.

Vlak voor zijn vertrek komt de nieuwe publicatie uit van antropoloog Jan van der Ploeg over herbebossing in de Filipijnen. Hij gaat op weg naar de Salomonseilanden met een positieve boodschap:

Na 2 jaar ontwerpen, testen en aanpassen is het trillingsarme meeteiland in het nieuwe Gorlaeus Gebouw van de Science Campus opgeleverd en presteert het op wereldniveau. Er is ook een vernieuwde faciliteit voor de productie van vloeibaar helium opgeleverd.

Het was gezellig druk tijdens de Masterdag afgelopen vrijdag 6 november. Bezoekers konden kennis maken met de science masters door presentaties te bezoeken en met opleidingen in gesprek te gaan op de informatiemarkt. We spraken een aantal oriënterende studenten en vroegen waar hun interesses naar ui…

Deeltjeslab CERN geeft groen licht voor de testfase van een experiment dat donkere materiedeeltjes zou moeten produceren. Natuurkundige Alexey Boyarsky is een van de initiatiefnemers.

Irene Battisti is de ontdekker van het jaar 2019. De natuurkundige won de C.J. Kok Publieksprijs voor haar onderzoek naar microscopie en supergeleiders.

Het Leidse natuurkunde-instituut heeft de jaarlijkse conferentie georganiseerd van de Nederlandse Vacuümvereniging (NEVAC). Experts uit het veld van vacuümexperimenten vertelden over hun onderzoek. De 2016 NEVAC-prijs ging naar de Eindhovense promovendus Martijn Vos.

Leidse natuurkundigen hebben een manier ontwikkeld om na te gaan hoe nauwkeurig een superconducting single photon detector kan worden onderzocht.

Natuurkundige Julia Cramer krijgt 50 duizend euro financiering voor 'Let's talk about quantum', een onderzoek naar communicatie over quantumcomputers. Een project met scholieren van onderwijs-expert Henk Buisman valt onder dezelfde NWA ELSA-toekenning.

Om meer opslagcapaciteit van computergeheugen en snellere computers te kunnen bouwen, willen natuurkundigen weten wat de exacte positie is van elektronen in een elektrisch circuit. Prof. Michel Orrit en collega’s gaan een apparaat bouwen om dat te meten. De Stichting Fundamenteel Onderzoek der Materie…

Waarom kies je voor een Science master in Leiden? We vroegen het een paar van de bezoekers die op 6 februari jongstleden naar de Masterdag van onze faculteit kwamen. Ze wilden vooral vragen stellen, de sfeer proeven en van studenten en docenten horen hoe het is om een Science Master te volgen.

Elektronen die synchroon om hun as spinnen, blijken over grote afstand supergeleidend te blijven in magnetisch chroomdioxide. Elektrische stroom uit deze elektronen kan kleine magneetjes omklappen, en de supergeleidende variant levert mogelijk de basis voor een harde schijf zonder energieverlies. Publicatie…

Deze week viert de Europese onderzoeksraad (ERC) haar tienjarig bestaan. In het afgelopen decennium heeft de ERC bijgedragen aan vele wetenschappelijke projecten door heel Europa, waaronder op de Universiteit Leiden. De onderzoeksraad heeft bijna 7.000 onderzoekers gefinancierd, wat heeft geleid tot…