Een consortium van internationale wetenschappers komen met een unieke oplossing voor het energieprobleem. Door fotosynthese na te bootsen hopen ze duurzame brandstoffen te maken uit zonlicht, water en CO2. Hun geheim? ‘Zeepbellen’, zegt Leidse chemicus Sylvestre Bonnet, die deel uitmaakt van het con…

Astronoom Xander Tielens krijgt een Spinozapremie, de hoogste wetenschappelijke prijs van Nederland. Tielens is hoogleraar in de fysica en chemie van de ruimte tussen de sterren. In deze ruimte bestudeert hij grote en complexe, vaak organische, moleculen. De Spinozapremie bedraagt 2,5 miljoen euro.

Luca Giomi heeft de eerste resultaten van zijn ERC-consolidatorbeurs. Hij ontdekte dat epitheelcellen collectief bewegen, maar op verschillende manieren, afhankelijk van de schaal waarnaar je kijkt. Het is hexatisch op kleine schalen en wordt nematisch op grotere schalen: het is een multischaal orde.…

Een weldoordacht idee presenteren aan Schiphol-deskundigen, een oud-ambassadeur of een veiligheidsexpert. Voor studenten van de bachelor Security Studies was dit vorige week een unieke ervaring én een grote kans. ‘Wie weet kunnen ze in de toekomst bij ons aan de slag!’

Marian Klamer legt verdwijnende Austronesische en Papuatalen vast en werpt nieuw licht op de Indonesische geschiedenis.

Voor het eerst heeft een internationale groep astronomen de hittegloed van een botsing van twee ijzige reuzenplaneten kunnen waarnemen. Ook zagen ze hoe de door de botsing ontstane stofwolk enkele jaren later voor de moederster langs trok. Onder leiding van de Leidse astronoom Matthew Kenworthy hielden…

Alireza Mashaghi van het Leiden Academic Centre for Drug Research (LACDR) zal met behulp van de modernste technologie verkeerd gevouwen eiwitten onderzoeken die een rol spelen bij spierdystrofie. Zijn doel: tot nieuwe inzichten komen die in de toekomst leiden tot nieuwe therapieën. Mashaghi ontvangt…

Met zijn slimme meetmethoden was Ignas Snellen de eerste die met zijn team onder andere koolmonoxide ontdekte bij exoplaneten. Voor zijn pionierswerk ontvangt de Leidse astrofysicus de Spinozapremie, de belangrijkste wetenschapsprijs van Nederland. Dankzij de premie van 2,5 miljoen euro kan zijn onderzoeksgroep…

Gilles van Wezel stopt per 17 juni a.s. als wetenschappelijk directeur (WD) van het Instituut Biologie Leiden (IBL). Hij bekleedde deze functie sinds september 2018. Van Wezel wordt tijdelijk opgevolgd door Hubertus Irth, de huidige WD van het Leiden Academic Centre for Drug Research (LACDR). Irth blijft…

Diverse Leidse wetenschappers hebben een Europese subsidie gekregen om hun eerdere onderzoeksresultaten geschikt te maken voor commerciële of maatschappelijke implementatie.

De Gouy-Chapman-theorie beschrijft wat er gebeurt in de buurt van een elektrode in een zoutoplossing, maar doet dat niet correct. Onderzoeker Kasinath Ojha, universitair docent Katharina Doblhoff-Dier en hoogleraar Marc Koper presenteren een nieuwe versie. ‘De volgende generatie studieboeken over elektrochemie…

Psycholoog Ellen de Bruijn onderzoekt de effecten van hormonale schommelingen op gedrag en hersenen tijdens de levensloop van vrouwen. Met een ERC Consolidator grant versterkt zij met drie PhD’s en een postdoc haar EEG-onderzoek naar de fases waarin meisjes en vrouwen te maken krijgen met sterke hor…

Natuurkundige Marileen Dogterom is een van de winnaars van de Spinozapremie 2018. Ze is hoogleraar aan de TU Delft, waar ook haar lab staat, en is daarnaast verbonden aan de Universiteit Leiden als Medical Delta Professor. Ze verdient de prijs voor haar onderzoek naar het geraamte van de cel.

Hoe bepaalt een boer of zijn koe een prijswinnaar is? Een antropoloog die deze boeren bestudeert, moet niet alleen naar de boeren zelf kijken, maar vooral ook leren hoe zij de wereld zien. Dat betoogt Cristina Grasseni, de nieuwe hoogleraar Antropologie. Oratie op 30 oktober.

Salamanders waarvan de helft van het nageslacht al vóór de geboorte sterft. Evolutionair bioloog Ben Wielstra onderzoekt hoe zoiets nadeligs kan bestaan in de natuur. Hij werkt voor zijn onderzoek samen met Naturalis Biodiversity Center.

Op 7 en 8 oktober 2016 werd de Faculteit der Rechtsgeleerdheid bezocht door de visitatiecommissie, onder leiding van dhr. Hammerstein. Deze visitatiecommissie legt verslag van de geboekte resultaten en geeft advies over hoe deze resultaten kunnen worden verbeterd in de toekomst. De resultaten van deze…

Weinig onderzoekers zien heil in onderzoek naar glioblastoom, een ongeneselijke hersentumor. Alexander Kros bracht collega’s bij elkaar die de uitdaging aangaan. Europese onderzoeksfinancier ERC stelde onlangs 10,6 miljoen euro ter beschikking, een jaar eerder stelde NWO 3 miljoen euro beschikbaar.…

In de AD-rubriek de 'Zomeruniversiteit' vertellen de knapste koppen van Nederland over de ontwikkelingen in hun vakgebied. Deze week was de beurt aan hoogleraar Moleculaire astrofysica Ewine van Dishoeck.

In de 13e eeuw v.Chr. werden in Mykeens Griekenland ambitieuze programma’s van monumentale bouwwerken uitgevoerd. Hoe werden mensen en middelen ingezet en welke socio-economische invloed had dat? De Leidse archeologe dr. Ann Brysbaert gaat het met een ERC Consolidator Grant onderzoeken.

De indiaanse cultuur in het Caribisch gebied veranderde weliswaar flink na de komst van Columbus, maar is zeker niet weggevaagd. Hoe die veranderingen plaatsvonden, laten zo’n veertig Leidse wetenschappers mooi zien in het NEXUS1492-project.

Meer papers, meer beurzen, meer studenten: op universiteiten is constante groei nog altijd de gouden standaard. Die mentaliteit zit ons in de weg bij het oplossen van complexe, maatschappelijke problemen als de klimaatcrisis, betogen neurowetenschappers Anne Urai en Clare Kelly.

Van de energietransitie in Namibië tot duurzame werkgelegenheid voor Nigeriaanse jongeren, van Afrikaanse kookboeken tot vodcasts over vintage Swahili pockets: tijdens een bezoek van het College van Bestuur etaleerden collega’s van het African Studies Centre Leiden en de African Library hun werk op…

De universiteit herbergt vele parels aan onderzoeksinstituten die niet elke dag in het nieuws komen. Het College van Bestuur bezocht op dinsdag 1 juli zo’n parel, het Instituut voor Wijsbegeerte. Het leverde een begeesterd gesprek op.

Floreat et crescat. Bloei en groei. Dat was wat men het Mathematisch Instituut bij de opening toewenste. Nu viert het instituut met trots haar 70-jarig bestaan. Tijd om stil te staan bij hoe het begon. En niet onbelangrijk, hoe gaat het nu?

Jonathan Powell kwam vanuit Engeland naar Leiden om onderzoek te doen naar de rol van vrouwen in vroegmoderne rechtszaken. Naast allerlei spannende documenten ontdekte hij ook de koekjes van bakkerij Water & Bloem en de wilde bloemen op begraafplaats Groenesteeg.

Lezing, NGL-lezing

Lezing

Debat

De Pilgrim Fathers woonden begin 17e eeuw in Leiden voordat ze in Amerika hun kolonie stichtten. Maar liefst negen Amerikaanse presidenten stammen van hen af. De universiteit speelde een belangrijke rol in het leven van de Pilgrims.

Hoe detecteren bacteriën signalen uit hun omgeving en hoe passen ze zich daaraan aan? Die vraag intrigeert Ariane Briegel, hoogleraar Ultrastructuurbiologie. Met behulp van nieuwe technieken produceert ze driedimensionale beelden, die nieuwe informatie geven over het zintuiglijke systeem van bacteri…

Na tien jaar en één dag heeft de Sterrewacht een nieuwe bestuurder. Per 1 september zet Ignas Snellen de lijnen uit voor het astronomisch instituut. In dit interview leer je Ignas kennen. Nou ja, een beetje dan. Daarom legden we hem ook nog vijf dilemma’s voor en vroegen de mensen om hem heen wie hij…

Janna Marie Bas-Hoogendam, Stefanie Meeuwis en Eliška Procházková delen mee in de Aspasia diversiteitsbeurs van Mariska Kret. De drie jonge talentvolle psychologen krijgen 10.000 euro als opstap voor een carrière in de wetenschap. Ze hebben drie maanden om een subsidieaanvraag te schrijven voor een…

Als interdisciplinair instituut op het gebied van Security Studies onderzoekt het Institute of Security and Global Affairs (ISGA) een breed scala aan onderwerpen. Een daarvan is de Verenigde Naties en de impact die deze internationale organisatie heeft op de wereld.

Na een gebroken nacht verergeren de klachten van mensen aan suïcide denken. Dat ondekten psychologen Liia Kivelä en Niki Antypa in hun onderzoek naar de korte termijn-risicofactoren van zelfdoding. Slaapproblemen aanpakken speelt volgens hen een cruciale rol spelen in suïcidepreventie.

Op vrijdag 25 mei is de oratie van Tjerk Oosterkamp over zijn leeropdracht 'Experimentele Natuurkunde'.

Het Event Horizon Telescope (EHT)-team, dat de allereerste foto van een zwart gat maakte, heeft vandaag een nieuwe afbeelding gepresenteerd. De afbeelding toont hetzelfde zwarte gat in gepolariseerd licht. Het is voor het eerst dat het astronomen is gelukt om polarisatie – een kenmerk van magnetische…

De Young Academy Leiden brengt jonge wetenschappers bij elkaar, vertegenwoordigt hun stem bij het maken van beleid en stimuleert interdisciplinaire samenwerking. Voorzitter Tom Louwerse draagt nu het stokje over aan Helen Pluut. ‘Het is zo waardevol om kennis en ervaring uit te wisselen met collega’s…

Medicijnen kunnen werken zonder een werkzame stof te bevatten. Van 2 tot 4 april vindt in Leiden het eerste internationale wetenschappelijke congres plaats over placebo’s. Placebo-onderzoeker en hoogleraar gezondheidspsychologie Andrea Evers, tevens voorzitter van het congres, beantwoordt een aantal…

Data science en statistiek zijn nauw met elkaar verbonden, zegt Spinozawinnaar en hoogleraar Stochastiek Aad van der Vaart. We praten met hem over de big data-hype, genoomonderzoek en samenwerking met andere vakgebieden. ‘Statistiek helpt overal waar data niet perfect is.’

Onderzoekers van de universiteiten van Amsterdam en Leiden hebben samen met het Nederlands Kanker Instituut en Oncode Institute een ERC Synergy Grant van 10,6 miljoen euro ontvangen. Daarmee willen ze een nieuwe aanpak ontwikkelen voor de bestrijding van glioblastoom, een dodelijke primaire hersentumor…

Hoe kregen de Arabieren het voor elkaar om gedurende 300 jaar een enorm, op islamitische leest geschoeid, rijk in stand te houden? Arabist Petra Sijpesteijn en haar team bestuderen dit, gesteund door een ERC Consolidator Grant, de komende vijf jaar. Ze doen dit aan de hand van correspondentie van gewone…

Eeuwenlang hebben astronomen het heelal bestudeerd door lichtsignalen te verzamelen. Sinds 2015 stelt het bewijs van een belangrijke voorspelling van Einstein ons in staat om het heelal op een nieuwe manier te onderzoeken: door middel van zwaartekrachtgolven. Astronomie promovendus Valeriya Korol heeft…

Lezing

Het Leidse Instituut voor Geschiedenis is verantwoordelijk voor het leeuwendeel van het historisch onderzoek dat aan de Universiteit Leiden wordt uitgevoerd.

Pedagogische Wetenschappen in Leiden houden zich bezig met hoe individuele verschillen in ontwikkeling van het kind samenhangen met omgevingsfactoren.

We beginnen het jaar zoals we 2021 eindigden: in een lockdown. Maar de wereld gaat steeds verder open. Wij mogen af en toe weer naar kantoor en studenten komen weer naar de Campus. Wat het verder voor jaar was lees je in dit overzicht.

NWO heeft elf Leidse wetenschappers een Vidi-beurs toegekend.

Van laken tot ‘saai’ en van raamvelden tot wolfabriek. Archeoloog en historicus Roos van Oosten was blij verrast door wat ze te weten kwam over de Leidse Garenmarkt. Het historisch onderzoek op de bouwplaats van de nieuwe parkeergarage, open voor publiek op 19 februari, leverde een nieuw hoofdstuk in…

Lezing, Faculty Lecture

Lezing