Het belang van het behoud van documentair erfgoed: UNESCO Memory of the World register
Een van de functies van een Universiteitsbibliotheek is het behoud van documentair erfgoed. Niet alleen om onderzoek en onderwijs te ondersteunen, maar ook omdat dit erfgoed in veel opzichten gezien kan worden als ons collectief geheugen. UNESCO registreert sinds 1992 bijzondere en vaak bedreigde documenten in het internationale Memory of the World register. Op deze manier kunnen overheden, private instellingen en andere partijen internationaal samenwerken om originele documenten te behouden voor volgende generaties. De Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) bewaart drie documenten die opgenomen zijn in het Memory of the World register: de Leidse Panji manuscripten, de kroniek van prins Diponegoro en het La Galigo epos.
UNESCO Memory of the World register
In 1992 richtte UNESCO het Memory of the World register op als gevolg van een toenemend bewustzijn rond de precaire positie waarin veel documentair erfgoed zich bevond in verschillende regio’s. Veel van de problemen die het Memory of the World register poogt aan te pakken zijn al eeuwen oud. Conflict, sociale onrust en gebrekkige middelen zijn altijd grote bedreigingen geweest voor het behoud van documentair erfgoed. Door middel van het Memory of the World register kan UNESCO bijdragen aan het preserveren van deze documenten, zodat ze behouden kunnen blijven voor de onderzoekers van morgen. De visie van het Memory of the World programma is uit te leggen in drie punten: het bijdragen aan het behoud van documentair erfgoed door het gebruik van passende technieken, het faciliteren van het beschikbaar en doorzoekbaar maken van documentair erfgoed en het bevorderen van bewustzijn rond het bestaan en het belang van documentair erfgoed.
Unesco Memory of the World - Why Documentary Heritage Matters
Vanwege de gekozen cookie-instellingen kunnen we deze video hier niet tonen.
Bekijk de video op de oorspronkelijke website ofStukken Leidse Bijzondere Collecties in Memory of the World register
In de Bijzondere Collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden worden drie stukken bewaard die tussen 2011 en 2017 werden opgenomen in het UNESCO Memory of the World register. Voor elk van deze voordrachten bij UNESCO werd samengewerkt met instellingen uit de regio, zoals de Nationale Bibliotheken van Indonesië, Maleisië en Cambodja en het La Galigo Museum in Makassar. De drie stukken zijn deel van de Zuidoost-Aziatische collecties.
De Panji manuscripten (2017)
In de Panji verhalen wordt verteld over de avonturen van de Javaanse prins Panji in zijn zoektocht naar zijn geliefde, prinses Candra Kirana. Er zijn veel verschillende versies bekend van de verhalen, met variaties in locaties, namen en personen, maar in iedere versie maakt prins Panji de meest merkwaardige avonturen mee, met metamorfoses, vermommingen, geslachtsveranderingen en allerlei bovennatuurlijke verschijnselen. Tijdens de 14e en 15e eeuw wonnen de oorspronkelijk Javanaase verhalen aan populariteit. De verhalen groeiden zodoende uit tot een geheel eigen verhalencultuur, waardoor de populariteit van veel oudere Indiase epische gedichten afnam op en rond de Indonesische archipel. De Panji verhalen markeren een belangrijke stap in de ontwikkeling van de Javaanse literatuur, die in de volgende eeuwen uitgroeide tot de meest populaire literaire stroming in het gebied. Bekijk hier een video over de Panji manuscripten.
De Kroniek van prins Diponegoro (2013)
De Kroniek van prins Diponegoro (Babad Diponegoro) (1785-1855), een Javaanse prins die als verzetsleider een hoofdrol speelde in de Javaoorlog die Nederland van 1825 tot 1830 voerde in Nederlands-Indië, werd geschreven tijdens zijn ballingschap op Noord-Sulawesi. Het document, onderdeel van de KITLV-collectie, legde een fundament voor een nationaal narratief in Indonesië en is een sleutelstuk in de Indonesische literatuur. De Babad Diponegoro is waarschijnlijk de eerste autobiografie in de Javaanse literatuurgeschiedenis. De officiële Nederlandse versie, die berust in de Bijzondere Collecties van de UBL, werd in 1857 in opdracht van het Koninklijk Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen vertaald, omdat men zich hier realiseerde dat de tekst van cruciaal belang was voor het begrijpen van Javaanse onderdanen. Bekijk hier een video over de Kroniek van prins Diponegoro.
La Galigo epos (2011)
Het 6000 pagina’s tellende La Galigo manuscript, werd in de 19e eeuw opgetekend uit een eeuwenoude Boeginese orale traditie. Het mythische epos is genoteerd in het kenmerkende schrift van Zuid-Sulawesi en geldt als het meest omvangrijke mythische epos ter wereld. Door de omvang van het epos bevat niet een manuscript het gehele verhaal, maar de twaalf delen in de Bijzondere Collecties van de UBL vertegenwoordigen het grootst bekende aaneengesloten deel van het La Galigo epos. Deze werken vertegenwoordigen een lange en rijke traditie, die voortleeft in theatrale opvoeringen en handschriften in allerlei talen, vormen en schriften. Bekijk hier een video over het La Galigo manuscript.
