Bij diepe waarnemingen met de MUSE-spectrograaf van de Very Large Telescope van ESO zijn rond verre sterrenstelsels gigantische kosmische reservoirs van atomair waterstof ontdekt. De extreme gevoeligheid van MUSE stelde de onderzoekers in staat om deze vage waterstofwolken in het vroege heelal rechtstreeks…

Bliksem slaat vaak meerdere keren via dezelfde route in. De reden hierachter bleef lange tijd een raadsel. Recentelijk bracht een internationaal onderzoeksteam, waarbij ook de Leidse Sterrewacht aangesloten was, hier verandering in. Met de LOFAR radiotelescoop bestudeerden onderzoekers de bliksemflitsen…

Goed nieuws voor de internationale samenwerking: het International Credit Mobility-programma van de Europese Unie kent 163 beurzen toe aan wetenschappers en studenten van de Universiteit Leiden en die van partneruniversiteiten buiten de EU. Het gaat wereldwijd om 19 landen en in totaal 19 projecten…

Leids experimenteel natuurkundige Dirk Bouwmeester zorgde voor een aantal belangrijke doorbraken in de kwantummechanica. Zijn Europese onderzoekgroep werkt ook aan een nieuwe DNA-detectietechniek en hoopt kernfusiereactoren drastisch te verbeteren.

Brownse beweging is het voortdurend bewegen van microscopisch kleine objecten door een bombardement van de omringende deeltjes. Maar hoe verandert deze beweging als het object flexibel is in plaats van rigide? Ruben Verweij, Pepijn Moerman en collega's publiceren nu de eerste metingen.

Martina Huber, Jacqueline Labra Munoz onderzoeken de ziekte van Alzheimer. Ze bestudeerden ferritine, ofwel de opslag van ijzer in de hersenen. Een inbalans van ijzer kan een rol spelen bij deze vorm van dementie.

Minou van der Werf bepleit om inzichten uit de sociale psychologie toe te passen op financieel gedrag. Zelfs kleine praktische ingrepen kunnen mensen al helpen om verstandige financiële keuzes te maken, ontdekte Van der Werf in haar veldstudies. Promotie op 10 december.

Wat gebeurt er als alle verlichting in een groot gedeelte van de stad wordt uitgezet? Hoeveel sterren kun je zien zonder al die lichtvervuiling? Dat gaan wetenschappers, kunstenaars en inwoners van Leiden samen onderzoeken tijdens Seeing Stars Leiden, op 25 september. ‘Leiden is de ideale plek voor…

Sociaal en organisatiepsychologen vertellen over diversiteit in organisaties op het symposium Blindspots in Diversity management. Organisator Jojanneke van der Toorn is hoogleraar op de bijzondere leerstoel LGBT workplace inclusion: ‘Een andere benadering van diversiteitsmanagement is nodig dan nu vaak…

Het voelde volgens biologe Nataliia Machyshynets als ‘zoeken naar een naald in een hooiberg’: de zoektocht naar nieuwe antibiotica in de strijd tegen toenemende resistentie. Tijdens haar promotieonderzoek vond ze uiteindelijk wat ze zocht, en wel in de grond onder onze voeten.

De menselijke maat moet weer voorop komen te staan, zei premier Rutte onlangs als reactie op de toeslagenaffaire. Maar hoe doe je dat? Enkele wetenschappers – waaronder de Leidse psycholoog Sandra van Dijk – publiceerden een bundel met praktische handvatten. Rutte nam het boek op 28 juni in ontvangs…

Of hij een gokje durfde nemen met zijn promotieonderzoek? Daar hoefde Jeroen Methorst niet lang over na te denken. Het kon mislukken óf heel mooi worden. Dat laatste is het geval. Methorst ontwikkelde een computersysteem dat onderzoekers helpt het eiwit te vinden dat ze nodig hebben ‘Onze hele groep…

Voor zijn baanbrekend onderzoek in de statistiek ontvangt hoogleraar Stochastiek Aad van der Vaart de NWO-Spinozapremie. Hij ontvangt de prijs voor zijn fundamenteel onderzoek naar modellen die bijvoorbeeld helpen bij het opsporen van genen die een rol spelen bij kanker.

Micrometers grote, zelfvoortstuwende bolletjes zwemmen sneller op een ondergrond van waterafstotende siliconen dan op water-aantrekkend glas of polyetheen. 'Bijna niemand had erbij stilgestaan dat de ondergrond ertoe doet', zegt ontdekker Stefania Ketzetzi, die het effect ontdekte, onderzocht en verklaarde.…

Het werk van SUMO-eiwitten in onze lichaamscellen is van levensbelang. Van die eiwitten maakt moleculair celbioloog Alfred Vertegaal al negen jaar zijn werk. Na een Veni-beurs heeft hij nu ook een prestigieuze Vidi-beurs op zak.

Tien Leidse wetenschappers ontvangen een Veni-subsidie van wetenschapsfinancier NWO. Met de subsidie, van maximaal 280.000 euro, kunnen de onderzoekers drie jaar lang hun eigen onderzoeksideeën verder ontwikkelen.

Herman Spaink kent veel stoffen die misschien wel de ziekte tuberculose kunnen helpen bestrijden. In Leiden is labruimte om ze veilig te onderzoeken heel schaars. Bij de Indonesische Universitas Gadjah Mada lukt het binnenkort wel, in een gloednieuw lab. En dat is hoog tijd, aldus Spaink: ‘de ziekte…

Sterrenkundige Ignas Snellen onderzoekt atmosferen van exoplaneten met als uiteindelijk doel aanwijzingen voor leven te vinden. Dat lukt steeds beter dankzij alsmaar slimmere meetmethoden van zijn onderzoeksgroep. ‘Binnen tien jaar wordt het echt spannend.’ Oratie 8 november.

Neanderthalers wisten volwassen bosolifanten, de grootste landzoogdieren van de laatste paar miljoen jaar, te verschalken. De Leidse hoogleraar Wil Roebroeks publiceert hierover samen met onder anderen zijn Duitse collega Sabine Gaudzinski-Windheuser in het tijdschrift Science Advances.

Iedere maand vertelt één van de medewerkers van het Instituut over een boek dat hij onlangs heeft gelezen en hem heeft geïnspireerd: van roman tot biografie. Op het eind van het stuk wordt het stokje doorgegeven aan een nieuwe collega. Dit keer vertelt Erika Kuijpers over een boek dat zij onlangs la…

Theoretisch fysicus Carlo Beenakker krijgt zijn tweede Advanced Grant van de European Research Council (ERC). Met deze beurs van 2 miljoen euro gaat hij proberen de ideale bouwsteen voor een quantumcomputer te realiseren, namelijk 'vervlochten' Majorana-deeltjes. Een gewaagd project, met uitzicht op…

Van politieke bekentenissen tot levenslessen uit zijn eigen studietijd. Een openhartige premier Mark Rutte beantwoordde op 14 maart vragen van Leidse rechtenstudenten.

De European Research Council (ERC) heeft chemicus dr. Alexander Kros geselecteerd voor een Starting Independent Researcher Grant van 1,4 miljoen euro. Hiermee gaat hij bestuderen hoe moleculen de natuurlijke barrière van een celmembraan nemen. Als het lukt voorspelt hij op termijn een revolutie in…

Als de tokay gekko zijn staart verliest, groeit de nieuwe aan vanuit stamcellen bij de stomp. Spieren, bot en huid ontstaan elk vanuit specifieke stamcellen. Deze vinding van bioloog Luthfi Nurhidayat kan interessant zijn voor regeneratieve geneeskunde bij mensen. Hij promoveert 9 januari.

Veel protoplanetaire schijven, waarin zich nieuwe planeten vormen, zijn een stuk kleiner dan gedacht. Met behulp van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) hebben wetenschappers van de Sterrewacht Leiden 73 protoplanetaire schijven in de Lupus-regio bekeken.

Sterven aan een virusinfectie door orgaanuitval en bloedverlies: we weten nog weinig over hoe dat kan. Huaqi Tang ontwikkelde organen-op-chips om het te kunnen achterhalen. ‘Deze technologieën kunnen ongekende mogelijkheden bieden voor de strijd tegen de virussen die onze samenleving bedreigen.’ Tang…

Joost Akkermans zocht voor zijn dissertatie naar verbeterpunten voor de delicate foetale laser-chirurgie bij het Tweeling Transfusie Syndroom. Dit syndroom komt in Nederland 60 à 70 keer per jaar voor bij een-eiige tweelingen die één placenta delen. Behandeling is mogelijk maar niet zonder risico’s.…

Antoni van Leeuwenhoek, de vader van de microbiologie, overleed 300 jaar geleden. Daarom is dit jaar uitgeroepen tot het Antoni van Leeuwenhoek-jaar. De nieuwe tentoonstelling Onvoorstelbaar in Rijksmuseum Boerhaave gaat over de wondere wereld die Van Leeuwenhoek zichtbaar maakte. Wat maakte zijn werkwijze…

Statistiek?’ Dat vond ik vroeger echt een vreselijk vak!’, krijgt statisticus Sanne Willems vaak te horen. En dat is jammer, vindt ze: ‘want het hoeft niet per se moeilijk te zijn.’ Samen met twee oud-studiegenoten richtte ze daarom de sectie Statistics Communication op voor goede communicatie over…

De Australische alumnus Chiara Porro studeerde International Relations and Diplomacy en werkt sinds kort als ambassadeur bij de Heilige Stoel. Hoe bevalt haar nieuwe standplaats? ‘De paus zei tegen mij dat zijn deur altijd open staat.’

Misselijkheid, zenuwpijn en haaruitval: een greep uit de nare bijwerkingen van chemotherapie. Het kan ook anders, liet biochemicus Liyan Zhang zien. Samen met onder meer Leidse biologen deed ze onderzoek naar een medicijn dat alleen actief is in combinatie met licht. Zhang promoveert op 4 juli.

Van het ontstaan van het heelal tot de moleculen in de atmosfeer van een planeet. De eerste vijf foto’s van de James Webb Space Telescoop (JWST) laten de enorme verscheidenheid zien waarbinnen de ruimtetelescoop kan werken. Ewine van Dishoeck, hoogleraar moleculaire astrofysica, wierp dinsdag in Rijksmuseum…

Wist u dat de Leidse Museumnacht elk jaar wordt georganiseerd door leden van studentenvereniging Quintus? Op zaterdag 2 juni is het tijd voor de alweer tiende editie. Vijf studenten vertellen waarom je de Nacht niet mag missen.

Met nieuwe algoritmen en supercomputers is het gelukt om een haarscherpe radiokaart van het heelal te maken. Nu kunnen sterrenkundigen radiostralen van sterrenstelsels veel preciezer bekijken. Dat publiceerden de Leidse promovendus Frits Sweijen en collega's in Nature Astronomy.

Sterrenkundigen van de Universiteit Leiden hebben - voor het eerst - zeldzame isotopen van koolstof en zuurstof gemeten in onze buur-sterren. Het is een nieuwe manier om de chemische evolutie van ons heelal beter te begrijpen. Het resultaat is vandaag gepubliceerd in het vakblad Nature Astronomy.

NWO beloont vier projecten waar Leidse onderzoekers wetenschap en samenleving dichter tot elkaar brengen. Wat zijn dat voor projecten?

De politie ziet het liever niet, toch gebeurt het: racistisch en vrouwonvriendelijk gedrag door agenten zelf. Mensenrechtenspecialist Linda Louis onderzocht hoe technologie de politie kan helpen zich keurig te gedragen naar toepasbare rechtsnormen.

De helft van de wereldbevolking zou kunnen leven van voedsel uit eigen land. Dat blijkt uit het onderzoek van milieuwetenschapper Nicolas Navarre. Voor de andere helft is dat minder simpel. Maar niet onmogelijk. 'Door de gewasproductie te verbeteren, minder voedsel te verspillen en eetgewoontes te veranderen…

Terrorisme, crisis, geweld, inlichtingen, diplomatie, oorlog en vrede zijn onderwerpen die breed aan bod komen in de onderzoeksactiviteiten van ISGA. Regelmatig verschijnen ISGA-onderzoekers in internationale media om hun onderzoeksexpertise te bespreken. Dit item biedt een overzicht van niet-Nederlandse…

Het gedachtegoed van extreemrechtse denkbeelden in West-Europa werd lang gekenmerkt door een neonazistisch, fascistisch en antisemitisch gedachtegoed. Nu komen er ook andere verschijningsvormen om de ‘rechtse’ hoek kijken. Polarisatie lijkt de spuigaten uit te lopen, maar dat klopt niet volgens Jelle…

Speciaal voor vrouwelijke scholieren die zich oriënteren voor hun studiekeuze, wordt op 30 oktober 2015 de jaarlijkse Physics Ladies Day georganiseerd. Dat natuurkunde een vakgebied zou zijn voor mannen is achterhaald, bewijzen deze drie Leidse vrouwelijke natuurkundige onderzoekers. Lees over hun e…

Op een zonnige editie van het Lowlands-festival werd afgelopen weekend niet alleen gefeest en gedanst. Bezoekers kregen als proefpersoon ook een inkijkje in wetenschappelijk onderzoek. Hoe doe je onderzoek naar angst en stille communicatie op een festival?

Hij doceert naar eigen zeggen de ‘most brutal class’ van Leiden University College (LUC). Toch werd David Zetland door zijn studenten genomineerd voor de LUS Onderwijsprijs. Wij vroegen hem waar hij dat aan heeft verdiend.

De Leidse taalkundigen Alwin Kloekhorst en Alexander Lubotsky deden deze zomer een grote ontdekking. Zij ontcijferden enkele tientallen inscripties op potscherven gevonden in Daskyleion (Noord-West Turkije) als Frygisch en Lydisch, en bewezen daarmee de aanwezigheid van de Frygiërs en Lydiërs in dat…

On 7 and 8 November 2024, the International Centre for Counter-Terrorism (ICCT), the Institute of Security & Global Affairs at Leiden University, and The Netherlands’ National Coordinator for Security and Counter Terrorism (NCTV) partnered to host a ‘Blue-Sky’ Terrorist Exploitation of Artificial…

Wat hebben lakenhandel en slavernij met elkaar te maken? Best veel, bewijst de bachelorscriptie van geschiedenisstudent Sjoerd Ramackers. Hij toont aan dat lakenhandelaar Daniel van Eijs nauw verbonden was aan vier plantages in Berbice, een voormalige Nederlandse kolonie aan de noordkust van Zuid-Am…

Claudia Robustella worstelde in haar studententijd met haar mentale gezondheid. Mede door de hulp van haar studiecoördinator Rosa van Straten lukte het haar toch om haar bachelordiploma te halen.

In de gang en werkkamer van hoogleraar Extragalactische sterrenkunde Marijn Franx hangen fraaie posters. Waar een leek sterrenstelsels ziet, ziet Franx in sommige opnamen een reis in de tijd. Want wie in de verste verte van het heelal tuurt, ziet letterlijk hoe ons universum er 13 miljard jaar geleden…

Een plant die zelf metaal uit de grond haalt: een natuurlijke manier om te mijnen óf de bodem te reinigen. Promovendus Roderick Bouman (Hortus Botanicus Leiden) beschreef een nieuwe plantensoort uit Sabah, Borneo, die kan worden gebruikt om nikkel te winnen. In een open access artikel in Botanical studies…

Op donderdagmiddag 6 oktober trapten Lara Wierenga, Anne Urai en Niels van Doesum de eerste editie van Psychology Connected af. Dit terugkerende evenement is georganiseerd door de Wetenschapscommissie, waar grote vragen en kleine gesprekken zich afwisselen.